Katar’ın Türkiye’ye Yatırımları ve Doğu Akdeniz Hedefi

Saray iktidarının toplumda yarattığı ekonomik krizle birlikte başta enerji, telekomünikasyon, turizm,
gıda, sağlık, sigortacılık, savunma, bankacılık ve tersanecilik sektörlerini özelleştirerek, Katar’a sattı.
Kafatasçı AKP iktidarı, Katar’ın Türkiye’deki yatırımlarından amaçladığı terör
örgütlerini finanse etmek ve içinde bulunan ekonomik krizi aşarak, gelecek
sıçak paranın önünü açma planlarını yaparken, Katar ise Kıbrıs ve Doğu Akdeniz’deki enerjiyi elde etme hedefine ulaşma
politikasını yürütmektedır. Katar, Doğu Akdeniz’de Kıbrıs Cumhuriyeti ile birlikte doğalgaz arama
faaliyetlerine katılırken,
kafatasçı Türk devletinin sesiz kalması ise Katar’ın ekonomi alanında yaptığı
yatırımların faşist AKP-MHP iktidarına sus payı olarak verilmesidir aslında.

Katar’ın Türk devletinde farklı sektörlerde toplam 18 milyar dolarlık
yatırımı bulunmaktadır. 2018’de ise toplam 19 milyar
dolarlık yatırım yapma
kararı almıştı. Bilindiği
üzere Katar, Türk
devletinde yeni değil.
Abank ile bankacılık sektörüne girmişti. Ardından QNB ile Finansbank’ı aldı.
Sonra beIN ile Digiturk’u.. Yaklaşık 2,75 milyar Euro Finansbank için, 1,4
milyar dolar da Digiturk için verdi. Boyner’de, BMC’de ve daha pek çok markanın
içinde de ortaklıkları var.  Bununla birlikte  15 milyar doları Katar Yatırım
Otoritesi, 4 milyar doları bir diğer ülke fonu olan Q Invest tarafından
yapılacak yatırımların hedefinde enerji, telekomünikasyon, turizm, gıda,
sağlık, sigortacılık, savunma, bankacılık ve tersanecilik sektörleri var.

Erdoğan önemli ekonomik alanları Katar’a
satıyor

Ayrıca 25 Kasım 2018’de Doha’da
beşincisi düzenlenen Yüksek Stratejik Komite toplantısı ile Erdoğan ve Katar
Emiri Şeyh Temim Bin Hamad El Sani tarfından imzalanan anlaşmalar şehircilik,
ticaret, finans, yatırım ve teknoloji alanlarında işbirliğini geliştirmeyi
amaçlanmaktadır. Bu anlaşmaya
göre Türk devleti tahminen 5 milyon dolar kazanç elde edecektir. Bununla
birlikte Katar’ın Türk devletinde yatırımlarını daha fazla arttıracağı ve AKP
İktidarına sıcak para akışını hızlandıracaktır. Saray iktidarına en büyük
ekonomik desteği yine Katar vermektedir. Katar’ın Türk devletindeki yatırımlarının başında QNB Finansbank ve Digitürk-Lig TV yayıncısı beİN Media; BMC, Tank Palet
Fabrikası bulunuyor.

25 Kasım’da iki
ülkenin merkez bankaları arasında, yerel para birimleri üzerinden ticareti
kolaylaştırma ve finansal istikrara destek olma amacıyla imzalanan Swap Anlaşması’na
göre merkez bankaları karşılıklı olarak 5 milyar dolara denk gelen bir tutarla
kasalarında Türk Lirası ve Katar Riyali bulunduracak. Bu miktar 2018’de 3
milyar dolar karşılığı Türk Lirası ve Katar Riyali idi.

Katar’ın Türk devletine ihracatı 335 milyon dolar

Genel olarak iki
ülke arasındaki ticaret hacmi 2018’de 1.4 milyar dolar seviyesinde kaldı. Türk devletinin Katar’a 2017’de 650 milyon dolar olan ihracatı
2018’de 1.1 milyar dolara çıktı. Aynı dönemde Katar’ın Türk devletine ihracatı da 264 milyon dolardan 335
milyon dolara yükselmişti. Bu artışla Katar, Türk devletinin ihracat yaptığı ülkeler arasında 39’ncu sırada yer alıyor. Bugüne kadar Katar’da 17 milyar dolar değerinde
iş yapan Türk inşaat sektörü, 2022 Dünya Kupası ve 2030 Katar Ulusal Vizyonu
çerçevesinde gündemde olan alt ve üstyapı projelerine talip olmuştur.

Son olarak Katar
Emiri Şeyh Tamim bin Hamit el-Sani’nin annesi Şeyha Moza bin Nasırel-Misned’in
Türk devletinde şirket kurup Kanal İstanbul
güzergahındaki Arnavutköy’de 44 dönüm arazi satın alması büyük bir tartışma yaratmış durumda.
Bununla birlikte 100
bin paya bölünen şirket hisselerinin yüzde 45.45’ini Şeyha Moza alırken, Katar
eski başbakan yardımcısı Abdullah bin Hamit el-Attiyah’ın eşi olan Münire bin
Nasır el-Misned yüzde 31.82’sini, Şanna Nasır el-Misned ise yüzde 22.73’ünü
aldı.

Katar’ın Türkiye üzerinden Kıbrıs ve Doğu Akdeniz’deki enerjiyi elde etme planı

Katar, ekonomik alanda Türk devletinde kendi hakimiyetini kurmaya
çalışmak istemektedir. Bu Katar’ın birinci hedefi, ikinci ve en önemli hedefi
ise, Kıbrıs ve Doğu
Akdeniz’deki enerjiyi elde
etmek istemesidir. Burada Akdeniz enerji kavgasında kendi ajandasını izlemektedir. Katar, Doğu Akdeniz’de Kıbrıs Cumhuriyeti ile birlikte
doğalgaz arama faaliyetlerine katılırken, Türk devletinden ayrıştığı halde şövenist Erdoğan da bu meseleyi görmezden gelmiştir.

AKP-MHP iktidarının 9 Ekim’de Kuzey Suriye ve Rojava’ya başlattığı işgal
operasyonunda da Katar, Türk devletine destek niteliğinde açıklamalar yapmıştı.
Bu açıklamaların en önemli sebeplerinin başında Katar’ın önüne koyduğu
hedeflere ulaşma amacı yatmaktadır. Katar’ın Türkiye’de yaptığı ekonomik
yatırımlara baktığımızda bu daha iyi anlaşılacaktır.

Katarın Türkiye’de satın aldığı önemli
kuruluşlar;

Finansbank: 2015 yılında Finansbank’ın yüzde 99.81 payının
tamamını 2.75 milyar euro bedelle satın aldı.

Digitürk: Katarlı beIN Media Group, Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu (TMSF) tarafından yönetilen Türk Pay-TV platformu Digiturk’ü satın
aldı. Satın alma rakamının 1.2 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.

Akbank: Commercial Bank of Qatar, 2013 yılında Abank’ın
yüzde 71’ini 460 milyon dolara satın aldı. 2016 yılı sonunda da 224 milyon
dolar daha ödeyerek ABank’ın tüm hisselerini satın aldı.

Banvit Tavukçuluk: Türk kanatlı sektörünün en büyükleri arasında
yer alan Banvit’in yüzde 79.5 hissesi Brezilya-Katar ortaklığındaki TBQ Foods’a
devredildi.

Boynek Grubu: Katar merkezli Mayhoola fonu Boyner Grubu’nun
yüzde 30.7 hissesini 885 milyon dolara satın aldı. Altınyıldız, YKM, Ay Marka,
Beymen ve Boyner Büyük Mağazacılık şirketleri Boyner Grubu’nun bünyesinde
bulunuyor.

Ankas:  İnşaat, alt yapı ve mühendislik gibi
alanlarda faaliyet gösteren Ankara merkezli Ankas, Katarlı Hamad Bin Khalid
tarafından Nisan 2017’de devralındı.

BMC: 1964 senesinde
İzmir’de kurulan otomotiv devi BMC’nin yüzde 50’si 2017 yılında Katar Silahlı Kuvvetleri
Endüstri Komitesi’ne satıldı.

Ergo Portföy: İslami finans kuruluşları arasında yer alan
Katarlı QInvest, 2016 yılında Ergo Portföy‘ü satın aldı. Satın alım sonrasında
Ergo Portföy’ün adı Qinvest Portföy olarak değişti.

Boğazda Yalı: 2015 yılında Türkiye’nin en değerli yalısı olan
Şehzade Burhanettin Efendi Yalısını, 100 milyon euro’ya satın aldılar. Ancak bunlar sadece madalyonun görünen
yüzü.

Yine İstanbul’da
değeri yaklaşık 1 milyar dolar olan iki otelle görüşmeler yapılmaktadır. Şehir hastaneleri projeleri Katar’ın ilgi odağındayken, RO-RO gemileri üreten şirketlerle de
görüşme halindeler. Katar’ın tarım yatırım firması Hassad Food, 2018’de tarım
ve hayvancılık alanında 650 milyon dolarlık yatırım yaptığı ise kesinlik kazanmış durumda.

Katar’ın, Dünya
genelinde Türk devletinde de bir çok ayağı bulunan şirkete
ortaklığı da bulunmakta. Bunların başında Petrol
şirketleri Shell ve Total , Giyim devleri Marks & Spencer, Louis Vitton,
Valentino , İtalyan araba devi Porsche gibi markaların %5 ile %50 hisseleri
Katarlı şirketlerde. Aynı
şekilde Türk devletinde bir çok
otelde katar sermayesi bulunmakta.

121 Katar sermayeli şirket Türkiye’de faaliyet yürütüyor

Ekonomik açıdan büyük bir kriz yaşayan Türk devleti, 15 milyar dolar
yatırım yapma kararı alan Katar’ın İstanbul ve Türkiye’nin birçok farklı
şehirlerde arsa aldığı biliniyor. 121 Katar sermayeli şirket Türk devletinin
farklı şehirlerde faliyet yürütmektedır. Türk devletiyle sınırlı kalmayan Katar’ın dünyada farklı farklı
kalemlerde, 600 milyar dolar civarında yatırımı olduğu biliniyor. Son olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Vakıfbank’taki yüzde 58,5 oranındaki hissesi
Hazine’ye devredildi. Bu kararın ardından, yeni yılda Hazine’nin Vakıfbank’taki
hisselerinin tamamı ya da bir bölümünü Katar’a satacağı, iddası var. AKP iktidarının  buradan elde edilecek gelirle 2020 yılında
artacak bütçe açığının bir bölümünü karşılamaya çalışacağı görüşü ön plandayken büyük bir kısmının
ise savaşa yatıralacağı kesinleşmiş durumda.

Sara GULAN

Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi

www.lekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.html