HABER MERKEZİ- TC işgali altındaki Efrîn’de her türlü asimilasyon ve sömürme politikası devam ederken MİT direktifleriyle yürütülen ve MİT tarafından finanse edilen Necar, Qitmê, Qeretepe ve Basutê’de akıl almaz gizli işkence zindanları kurduğu ortaya çıktı.
TC işgali altında Efrîn’de her türlü asimilasyon ve sömürge politikası devam ederken MİT direktifleriyle yürütülen ve bizzat MİT tarafında finanse edilen Necar, Qitmê, Qeretepe ve Basutê’de gizli işkence zindanları kurulduğu öğrenildi. Bu 4 gizli zindan, kaçırılan yurtsever insanların ailelerinden fidye istenildikten sonra insanları kaçıran çete başlarının “bu kişiler bu zindanlarda tutuluyorlar, alabiliyorsanız gidin alın” şeklinde verilen cevap ile ortaya çıktı.
Efrin’de Direkt MİT’e Bağlı Gizli İşkence Zindanları
Efrin merkezinde birçok zindan olmakla birlikte bunlardan 4’ü çok gizli olup direk MİT’in denetimindedir. Bunlardan biri, Necarların (marangozlar caddesi) yeri denilen mevkide bulunan ve Cephe El Şamiyê’nin denetiminde olan zindandır. Kaynaklarımızca koordinatları da tespit edilen bu gizli zindanda sadece Kürt tutuklular bulunmaktadır.
Lekolin.org olarak edindiğimiz bilgilere göre,Efrîn’ nin Qitme köyünde Sosyal hizmetler merkezi olarak gösterilen binalar zindan olarak kullanılmaktadır.
Bir diğer zindan ise Qeretepe köyünde yer alıyor. Qeretepe köyü Efrîn’in doğusuna 5 km uzaklıkta yer almaktadır. Bu gizli zindanda daha önce YPG-YPJ içinde yer alan kişiler tutulmaktadır.
Kaçırılan Kadınların İşkence Yapıldığı Zindan
Yine Efrîn’in Basutê köyünde çok gizli bir zindan bulunmaktadır. Elqela zindanı olarak da bilinir. Bu zindanda kadınlar çoğunlukta olup 400 den fazla tutuklunun bulunduğu ifade edildi. Kadın bedeni üzerinde her türlü işkencenin yapıldığı bu zindan Firqet El Hamza tugayına bağlıdır.
İlkokulu İşkence Zindanına Çevirdiler
Kimsenin ulaşmadığı hak hukuk adına hiçbir kanunun olmadığı bir diğer çok gizli zindanlardan biri de şuanda Özel Timlerin kaldığı işgal öncesi Şehîd Azîme adındaki okulda bulunduğu belirtildi. Şehid Azîme okulunun adı Komandos olarak değiştirilip özel harekat timlerinin kaldığı ifade edildi. Bölgedeki kaynaklarımız okulun altında çok gizli bir alanın kurulduğu ve buraya MİT ve çete başları dışında kimsenin giremediğini dile getirdi.
Kara Zindanlar Adını Verdiler
Bu gizli zindanlarda tutulanlar çoğunlukla sivil milis olarak adlandırılan daha önce Özerk yönetimde görev alan sivillerden oluşmaktadır. Efrîn merkezinde ve civarında oluşturulan bu gizli işkence zindanları MİT ve güdümündeki çeteler Kara Zindan olarak adlandırmaktadır.
“Bu kişiler bu zindanlarda tutuluyorlar, alabiliyorsanız gidin alın”
Efrîn işgalinden hemen sonra çeteler tarafından kadın ve çocuklar olmak üzere kaçırılan yüzlerce yurtsever Kürt ailelerinden fidye istenildiği, birçok uluslararası ve bölgesel sivil toplum örgütleri tarafından raporlaştırılmıştır. Ailelerin istenilen fidyeyi götürmelerine rağmen yine yüzlerce kişi serbest bırakılmamıştır. Ayrıca kaçırılan yurtsever insanların ailelerinden fidye istenildikten sonra insanları kaçıran çete başlarının “bu kişiler bu zindanlarda tutuluyorlar, alabiliyorsanız gidin alın” şeklinde cevap verilmektedir.
Bu gizli işkence zindanlarının dışında Efrin merkezinde ve çevre köylerinde işgalci TC güdümündeki çetelerin denetiminde çok sayıda zindan bulunmaktadır. Bu zindanları sıralayacak olursak;
1-Miwaselata Zindanı: Efrîn merkezinde bulunan bu zindan Şamia cephesinin kontrolünde olup Suriye rejiminden iltica eden Suriye güvenlik güçleri tarafından yönetiliyor. Her türlü işkenceye maruz bırakılan tutuklular burda yapılan soruşturmadan sonra Sico(Elmaser) zindanına sevk edildiği ifade edildi.
1-Elberd Zindanı: Efrin merkezinde yer alan bu zindan Cephet Elşamiyê çetelerinin kontrolündedir. Edinilen bilgilere göre kadınlar çoğunlukta olmak üzere Efrîn ve köylerinden kaçırılan insanlar tutulmaktadır. Kaynaklarımız, Elberd zindanında tutulanlara yönelik her türlü bedensel ve psikolojik işkencenin yapıldığını belirtti.
3- Elkerama Zindanı: Efrin’in en eski ve tarihi okullarından biri olan Elkerama okulu TC işgalinden sonra zindan olarak kullanılmaya başlandı. TC’ye bağlı Feylaq Elşam çeteleri tarafından yönetilen bu zindanda her türlü işkence yapılırken özellikle kadınlar için özel işkence odaları kurulmuştur.
4- Girtigeha Dadgehê(Mahkeme Zindanı): Efrin merkezinde bulunan tarihi Mahkeme binası zindana çevirlmiştir. Bu zindanda özellikle Efrin merkezinden ve köylerinden kaçırılan kadınlar tutulmaktadır. Cephet Elşamiye çeteleri ve MİT üyeleri tarafından yönetilmektedir.
5- Tirînde Zindanı: Yukarda belirtiğimiz dört gizli zindanın dışında en tehlikeli zindanlardan biri olan Tirinde Zindanı Efrin merkezinde bulunmaktadır. Direk MİT üyeleri tarafından yürütülen bu zindanda her türlü bedensel ve psikolojik işkence yapılmaktadır.
6- Ezhar Zindanı: Ehrar Elşarqiye denetiminde olan Ezhar zindanı Efrin merkezinde yer almaktadır. Efrin merkezi ve çevre köylerinden kaçırılanların bulunduğu bu zindan diğer birçok zindan gibi MİT kontrolündedir.
7- İtîhada El Zindanı: İşgal öncesi okul olarak kullanılan bu bina daha sonra kadınların tutulduğu zindana çevrilmiş. Kaynaklarımızca teyit ettirdiğimiz bilgilere göre İtihada El Zindanı şuan çetelere ait bir askeri nokta olarak kullanılmaktadır.
8- Eşrefiye Zindanı: Efrin merkezinde bulunan bir diğer zindan Eşrefiye zindanıdır. Zindan olarak kullanılan ev Efrin’in en eski ve tarihi evlerinden biri olup hırsızlık yapan silahlı bir grup çete tarafından kontrol edilmektedir. Edinilen bilgilere göre bu zindan hırsızlık yapan çete grubunun sözde komutanlarından İdris tarafından yönetilmektedir. Ayrıntılı bilgi elde ettiğimiz Eşrefiye zindanı 4 odadan oluşmakla birlikte her odada 60’tan fazla tutuklu bulunmaktadır.
9- Mahmudiye Zindanı: Efrin’in ilçelerinden olan Mahmudiye’de bulunan zindan Elhemzet çeteleri tarfından kontrol edilmektedir. Çok sayıda tutuklunun bulunduğu Mahmudiye zindanının iki bölümde kadınlar tutulmaktadır.
10- Elfêlat Zindanı: Efrîn’in Elfêlat sokağında bulunan tarihi bir evin zindana çevrilmesiyle kurulmuştur. İşgalci TC’ye bağlı Ehrar Elşarqiyê çeteleri tarafından kontrol edilmektedir.
11- Emîr El Zindanı: Efrin’in Xebarî ilçesinde yer alan Emîr El Zindanı TC güdümündeki çetebaşları ve MİT üyeleri tarafından kontrol edilmektedir. Tutukluların soruşturması çete başları tarafından yapıldığı öğrenildi.
Efrin’in 18 Mart 2018’de Türkiye ve ona bağlı çeteler tarafından işgal edilmesinden günümüze kadar Kürt sivil vatandaşları kaçırma, tehdit, işkence, fidye ve öldürme gibi birçok insan hakları ihlali yaşanmaya devam ediyor.
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi