Türk Devleti’nin “Pençe” adı altında Güney Kürdistan’a karşı başlattığı saldırı Bradost bölgesindeki Lelikan ve çevresini işgal etmesi KDP için Türk Devleti ile PKK’ye karşı savaşını büyütmesi ve tasfiye edilmesi için yeni bir anlaşma fırsatı sundu. Türk Devleti ve KDP, yukarıdan keşif uçaklarının desteği ve aşağıdan KDP karakollarının yapılması ile Medya Savunma Alanları’nı ve çevresini kontrolü altına almayı planladı. Bu çerçevede KDP’nin 1997 yılında PKK’ye karşı yürüttüğü savaşta boşalttığı karakolu yenilemek için harekete geçti. Xakurkêye karşı geliştirilen saldırılardan sonra da KDP bölgede karakollar inşa etmiş bölgeye gizliden büyük bir güç yığmıştı. Bölgede gerilla’nın geçiş güzergahlarını kontrol altına almak için hassas noktalara karakol yaparak gerilla geçişlerini kısıtlamıştı.
KDP PKK’ye Yapılan Saldırıları Fırsat Bilip Yeni Karakollar İnşa Etti
Türk Devleti’nin saldırılarını fırsat bilip Gerilla bölgelerinde karakollar inşa etmeye başlayan KDP, Bradost hattı ve Sidekan çevresinde yeni karakollar yaptı. Yenilediği ve peşmergelerini yerleştirdiği karakollar dışında Xakurkê de bulunan Hesen Beg tepesine gözlem noktası kurdu. Bu gözlem noktası konumu itibari ile Gerilla arasıdaki telsiz konuşmalarını dinleme amaçlı kurulduğu iddia edilmekte. Bunun haricinde KDP, Qesrêye baxli Xuşkan köyü yolu üzerine düşen Helgurt Dağı ve Haci Ömran tarafına geçip orada da gözlem noktası ve karakol kurmak istediği peşmergeler içinde bu yönlü hareketliliklerden anlaşılıyor. Xakurkê ve Bradost alanını Güney Kürdistan’dan İran sınırına kadar çembere almak istedikleri bu bölgelerdeki Hesaari Sekran dağı, Memixan yolu üzeri ve Dola Alana sınırı, Rayat ve BerdeZerde de yeni karakollar kurduğuda biliniyor. Ayrıca Gundejor, Gelejêr, Şoreye de kontrol noktası kurdu. Oradan da Kandil’den Qesrê ye kadar olan Belekati bölgesinede bulunan Dêlze ve Berdebokşan’daki karakollarını yenileyip buralardaki peşmerge sayılarını arttırdığı görüldü. Bu karakollara, KDP istihbaratı Parastin’a bağlı Zerewan güçleri gönderildi. Qesrê, Gocar, Xaneqa, Kolitar, Mamerut, Pişt Mergê ve Balayan yolu üzerindeki karakollarını yenileyip diğer karakollardaki Peşmerge sayısınıda arttırdı. Son olarak da Rewanduz ilçesi çevresinde bulunan ve Kandil’e hakim olan Zinê Wertê’deki Helemond tepesi üzerine peşmergelerini yerleştirdi ve Rewanduz çevresinde ağır silahları ile birlikte büyük bir gücü Gerwani Xiwaru köyüne götürdü. Zinê Wertê ye gönderilen peşmergelerin arasında binlerce Kürdü öldüren Türk İstihbarat teşkilatı MİT’e bağlı kişilerinde Peşmerge üniforması giyerek bölgeye gittiği belirtilmiş, karakol inşasında bulundukları ifade edilmişti.
KDP Kandil Dağı’nı Çembere Alıp Qaraçoxda DAİŞ’e Hareket Alanı Açtı
KDP’nin tekrar peşmerge yerleştirip konuşlanmak istediği Zinê Wertê’deki karakol 90’lı yıllarda PKK ve YNK’ye karşı yürütülen iç savaş döneminde Türkler tarafından PKK ve YNK’ye obüs ve havan atmak içinde kullanılmıştı. Gerwan bölgesinde bulunan bu geçiş noktalarının alınması ile Ranya ilçesi Rewanduz’dan koparılıp, Gerilla’nın hareket bölgesi olan Sêwek, Zin, Bêrîş ve Karox yaylaları MİT’in cirit attığı bölgelere dönüştürülerek Kandil’in çembere alınması amaçlanıyor. Kandil’e yönelik geliştirilen bu girişime daha çok peşmerge sağlamak için Peşmerge Komutanlığı 20 Nisan’da Qaraçox dağında DAİŞ’e karşı konumlanmış peşmerge güçlerini çekip Belekati bölgesine gönderdi. DAİŞ’in yeniden örgütlenme alanı olarak kullanmayı amaçladığı ve daha öncede birçok terör eylemi gerçekleştirdiği bu bölgelerden güçlerin çekilmesi, daha önce yakalanan ve yaptıkları itiraflarda KDP ile işbirliği içinde olduklarını belirten DAİŞ’lilerin sözlerini akıllara getirdi. İtiraflarda bulunan birçok DAİŞ çete üyesi KDP ile işbirliği içinde olduklarını itiraf edip, çoğu zaman KDP’den maddi ve mühimmat yardımı aldıklarını dile getirmişti. DAİŞ’in yayılmayı ve güçlenmeyi amaçladığı bu bölgeden güçlerin çekilmesi, daha çok hareket alanı açmanın yanında daha çok terör saldırısı yapma imkanıda sunuyor. Bunlara ek olarak bir başka durumda, yılalrdır türlü türlü yollarla vesayeti altına almaya çalıştığı Qaraçox’ta bulunan Maxmur kampına DAİŞ’in saldırılarının önünü açarak tehdit oluşturmak ve korkutarak vesayetini kabul ettirme amacı güdülüyor.
O Karakollarda Kim Kalıyor?
Yeni kurulan karakollara yerleştirilen güçler KDP’nin 80 Güçleri’ne bağlı peşmergeleridir. Belekati ve Rewanduz bölgesi, Biradost bölgesindeki KDP Helgurt Komutanlığı denetimindedir. Bu gücün komutanlığınıda babası PKK ve KDP arasındaki savaşta hayatını kaybeden ve PKK karşıtı olarak bilinen Behram adındaki peşmerge yapıyor. Helgurt Komutanlığının yanında KDP istihbaratı Parastına bağlı Zerewan güçleri, Sipêlk Komutanlığı ve Sihad Barzani’nin komutasındaki Kolluk Kuvvetleri (Hêza Piştewanî) de bu plan içinde yer alıyor. Bunlar haricinde Peşmergelerin yanında MİT üyeleri ve Türk ordusuna bağlı özel kuvvetlerde yer alıyor. Son dönemlerde özellikle Biradost, Kodo, Kolitar ve Zinê Wertê de MİT ve Türk askerlerinin peşmerge kıyafetlerini giydiği görülmekte.
Türk Devleti’nin Yardımı ile Gerilla Alanlarını Kontrol Altına Almak İstiyor
Türk Devleti ve KDP’nin planı, oluşturdukları gözlem noktaları, karakollar ve keşif uçakları ile PKK gerillalarının hareketlerini ve telsiz konuşmalarını kontrol altına almayı amaçlıyor. Daha önce PKK tarafından yakalanan bazı KDP istihbaratı üyeleri de, KDP’nin kara istihbaratı için bölgeye ajan gönderdiğini gösteriyor. Keşif uçakları ve cihaz dinlemelerinin yanı sıra sahadaki ajanları aracılığı ile elde edilen bilgileri oluşturdukları noktalara aktarıp oradan da uzun süredir beraber çalıştıkları ve birçok defa birlikte saldırı gerçekleştirdikleri Parastin ve MİT’ten oluşan masaya (Behdinan bölgesindeki Parastin ve MİT merkezlerine) aktarılacağı düşünülüyor. Daha sonra bu aktarılan bilgiler ile Gerilla alanları üzerine hava saldırıları gerçekleşiyor. Şimdiye kadar KDP ajanlarının sahadan aktardığı bilgiler doğrultusunda onlarca Gerilla hava saldırısı ile şehit düştü. Son Zînê Wertê de şehit düşen 3 HPG gerillasının konum bilgileri KDP peşmergelerinin bulunduğu noktadan gönderildiği anlaşılmıştı.
Karakolların İnşaat Giderlerini Kim Karşılıyor?
Yeni karakolların kurulması ve eskilerinin yenilenmesi, yüklü miktarda ücret gerektirir. Geçtiğimiz gün Güney Kürdistan Hükümeti de işçilerin maaşlarını 4 ay boyunca ödeyemeyecek durumda olduklarını belirtmişti. Bunun yanında yeniden inşa edilen ve kurulan yeni karakol masraflarının karşılanabilmesi içinde KDP, Türk Devleti’ne bağlı inşaat şirketlerinden destek aldı. Daha önceden yapılan ve Irak ile Güney Kürdistan arasında büyük bir krize neden olan petrol ihracatından elde edilen ve Türk Devleti tarafından ödenmeyen yüklü miktarda bir borcun olduğuda bilinmekte. Türk Devleti, Güney Kürdistan’dan Türkiye’ye giden petrolün karşılığı olan ve Türk Devleti tarafından Güney Kürdistan’a ödenmeyen ve halka ait olan borçlarını KDP’ye karakollar kurarak ödüyor. Üstelik bütün masrafıda karşılamayıp KDP ile ortak oluşturdukları komisyonda Güney Kürdistan Hükümeti adına KDP, payına düşen masrafları Hükümet kasasından karşılıyor.
KDP ve Türk Devleti’nin Uzun Süreli Ortak Planı
Bu plan KDP ve Türk devleti tarafından PKK ve Türk devletinin Çözüm Sürecinde olduğu 2014 yılında MİT öncülüğünde “Çökertme Planı” çerçevesinde hazırlandığı açıkça görülüyor. Bu plandaki amaç başta PKK’yi Kuzey Kürdistan’da tasfiye etmek ve daha sonrada KDP’nin yardımı ile Güney’e geçerek birkaç adımda Güney Kürdistanı işgal edip Kandile ulaşmaktı. Bu amaçla Medya Savunma Alanlarına karşı “Pençe1-2 ve 3” adı altında saldırılar başlatıldı. Şimdi de Kandili çembere alıp PKK merkezini tasfiye etme veya dağıtmaya çabalıyorlar. Pençe 1 ve 2 operasyonlarında kırılıp sonuç alamayan KDP ve Türk Devleti, Kandil’i işgal ederek yenilgilerini saklamak istiyor.
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi