KDP ve Güney Kürdistan Partilerinin Ekonomik Krizden Kurtulma Planları

0

21

TR

:” ”

:””

” “,serif

Uzun süredir
Güney Kürdistan bölgesinde bir ekonomik kriz mevcut. Bu kriz KDP için tamamen
teslim olma fırsatı doğurdu ki, Güney Kürdistan’daki mevcut durumda da bu
fırsatı her haliyle değerlendirdiğini görebiliyoruz. KDP hükümeti Uluslarası
bazda Irak’ın bir parçası sayılan Güney Kürdistan’da, bağlı olduğu Irak
Hükümeti ile yaptığı ekonomik anlaşmaları yerine getirmedi ve bunun sonucu
olarak bölgeyi krize boğdu. Güney Kürdistan’ın Irak hükümeti ile petrol
anlaşması var. Güney Kürdistan hükümeti, Bağdat
hükümetiyle bu yıl ki federal bütçe yasasına göre Irak Devlet Petrol Pazarlama
Şirketi’ne (SOMO) günlük 250 bin varil olduğu tahmin edilen petrol teslim etme
konusunda uzlaşıya vardıklarını duyurmuştu. Bu anlaşmaya göre Güney Kürdistan topraklarından çıkarılan
petrolden günlük olarak 250 bin varil petrol Irak Hükümetine teslim edilecekti.
Ancak Son 7 aydır bu petrolün teslim edilmediği ortaya çıktı. Öte yandan Türk
Devleti ile yasa dışı petrol alışverişi sebebi ile geçen dönemin Irak Başbakanı
Haydar İbadi, Güney Kürdistan’a ‘‘ Yapılan anlaşmaya uymadığı, Türk Devleti ile
Milyarlarca dolar değerinde yasa dışı petrol ticareti yaptığı’’ gerekçesi ile
dava açmıştı. Bu dava hatırlayacağınız üzere Türk Devleti’nin KDP girişimleri
sonucu karara bağladığı Xakurke operasyonu öncesi gündemi kapsayan en önemli
haberlerden biriydi. Bu dava’nın gündem de olduğu süre içerisinde Güney
Kürdistan-Irak-Türk devleti arasında yoğun bir diplomasi trafiği başlamıştı.
Daha sonra ortaya çıkan görüşme içerikleri, KDP ve Güney Kürdistan Hükümeti’nin
bu krizden nasıl kurtulmaya çalıştığı konusunda akıldaki sorulara yanıt
niteliğindeydi.

Güney
Kürdistan Hükümeti’nin Borcu

Güney
Kürdistan’ın borcu resmi bir açıklama olmamasının yanında Bazı Irak partilerine
yakın isimlerden alınan bilgilere göre Irak Hükümetine ödenmesi gereken borcun
30 Milyar Dolar’a yakın bir miktar olduğu söyleniyor. Sadece Irak Hükümeti’ne
olan borç bu miktarda. Bunun yanı sıra Dış ülkelerede yüklü miktarda borçlanmış
bir Güney Kürdistan hükümeti var. Geçen Mayıs ayında Rusya merkezli
uluslararası petrol şirketi Rosneft yaptığı açıklamada Güney Kürdistan’ın 3
Milyar Dolar olan borcunun 1.6 Milyar dolarını ödediği açıklanmıştı. Bunun
yanında Güney Kürdistan’daki İran Başkonsolosluğu yaptığı açıklamada,
G.Kürdistan Hükümetinin İranın bazı özel şireketlerine olan borcunun %20’sini
ödediğini duyurmuştu. Bütün bunların yanında Güney Kürdistan ile Türk Devleti
arasında yapılan yasa dışı petrol ticareti gelirlerinin Türk Devleti tarafından
yıllardır ödenmediğini ve bu miktarın yaklaşık 26 Milyar Doları bulduğunu da
buraya not düşmek, Güney Kürdistan hükümetinin nasıl bir konsepte öncülük
ettiğini anlamamızda yardımcı olacaktır.

Xakurke’de
Somutlaşan Konsept

Bilindiği gibi
27 Mayıs Xakurke operasyonundan önce Güney Kürdistan-Irak ve Türk Devleti
arasında görüşmeler gerçekleşiyordu. Irak ile Türk Devleti arasında Resmi
olarak 2 defa Irak 2 defa Ankara’da olmak üzere 4 görüşme gerçekleşti. Türk
Devleti ve Güney Kürdistan Hükümeti arasında da resmi ziyaretlerin yanında bazı
basından uzak tutulmaya çalışılan görüşmeler gerçekleşmişti. Bu görüşmelerin
sonucu olarak Xakurke operasyonu başlatılmış ve operasyonun başlangıcından
sonra da bu görüşmeler devam etmişti. Ekonomik, Siyasi ve Politik açıdan
yetisini tamamen yitiren Güney Kürdistan hükümeti, bu operasyonların
başlamasından önceki süreçlerde Rosneft petrol şirketi ve İran’lı bazı özel
şirketlere bir kısım borcun ödendiğini duyurmuştu. Bunun yanı sıra Haydar İbadi’nin
Güney Hükümetine açtığı dava’nın üzeri kapatılmış Irak Hükümeti Xakurke’ye
yapılan saldırılara yönelik yaptığı ‘‘Bu saldırıalr sınır işgali’dir’’ tavrını
sürdürmemişti. Bu adımlardan sonra Türk Devleti ‘‘Pençe’’ adında Kürdistan
Özgürlük Hareketi PKK’nin bulunduğu alanlara havadan ve karadan operasyonlar
başlattı. Bu operasyonlara KDP’nin istihbari ve sınırsız hareket yetisi
tanıması durumu açığa çıkartılmış ve hükümet tarafından bu duruma herhangi bir
yalanlama gelmemişti. Içine girilen krizden bu yönlü çıkma peşinde olan KDP-YNK
hükümeti, Güney Kürdistan topraklarını işgale açtı.

Başarısız
Operasyon, Oyunlarla Genişletildi

Operasyonda başarısızlığa uğrayan Türk
Devleti ve KDP-YNK Hükümeti bu saldırılara devam etme ve genişletme amaçlı
PKK’nin biz yapmadık dediği bir MİT’çi suikastı olayını PKK yaptı diyerek Türk
Devletini iyice Güney Kürdistan’a yerleştirdi. Konsolosluk çalışanı olarak
değerlendirdikleri Osman Köse adındaki MİT mensubunun öldürülmesini ‘‘Güney
Kürdistan’daki Huzur’a’’ saldırı olarak ele alan KDP ve diğer partiler,
operasyonlara doğrudan katılma kararı aldı ve Xakurke operasyonunda amaçlanan
bölgelere yoğun Peşmerge ve ağır silah sevkiyatı yaptı. Bunun yanında bölgeden
gelecek tepkilere önlem amaçlıda işgali kabul etmeyen bölge halkına, Aşiret
liderlerine baskılar uyguladı. Geçtiğimiz günlerde Şeladıze’ye Peşmerge
sevkiyatının yapıldığı gündeme gelmişti ancak onun öncesinde de o bölgedeki en
büyük aşiretlerden olan Rekani aşiretine baskı yapılmıştı. Bu baskı
Şeladıze’deki Peşmerge komutanı Îsa Hiryaşkî Rêkanî’nin KDP-Parastın tarafından gözaltına
alınmasının basına yansıması ile ortaya çıktı.

Güney Kürdistan Hükümeti PKK’yi
Bölgeden Çıkarmayı ve Ekonomik Krizden Kurtulmayı Amaçlıyor

Xakurke
operasyonuna destek sunan ve Güney Kürdistan topraklarını işgale açan Güney
Kürdistan yönetimi, bu yol ile sınır kapılarındaki ticaret trafiğini
canlandırmak ve krizden kurtulmayı hayal ediyor. Son dönemlerde ödediği borçlar
da Kürdistan topraklarının işgaline izin vermesi karşılığında verilen tavizlerdir.
Kürdistan topraklarının işgaline izin vermeyen güç de, PKK’dir. Bu işgalin
gerçekleşmesi için PKK’nin bölgeden çıkarılması ve halkın direnme gücünü
yitirmesi gerekmekte. Bu nedenle saldırılara tepki göstermemenin yanında
bölgeye peşmerge sevkiyatı yapıp, Türk askeri’ne sınırsız hareket yetisi
tanıyor.

Fırat ALİ

0

21

TR
KO

:” ”

:””

” “,

Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi

www.lekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.html