24 Mayıs 2013 Cuma Saat 00:10
Unsal: Gelê herêmê li benda gavên erenî ne – DÎHA
Endamê Komîsyona Mirovên Aqilmend Ahmet Faruk Unsal, diyar kir ku li herêmê ji bo perwerdehiya zimanê zikmakî, wateya hemwelatiyê û zêdekirina rêveberên herêmê ji sedî sed mutabakat heye û wiha got: “Gelê li benda gavên weke şertên Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan bên sererastkirin, girtiyên KCK’ê serbest bên berdan û têkildarî Komkujiya Roboksiyê de lêborînê bixwazin in.” Unal, anî ziman ku ew dê di rapora xwe de gavên erenî yên gel li bendê binivîsîn.
Endamê Komîsyona Mirovên Aqilmend û Serokê Giştî yê MAZLUMDER’ê Ahmet Faruk Unsal têkildarî xebatên kirin de nirxandin kir. Unal, diyar kir ku li herêmê ji pêvajoya aştiyê re piştgiriyekî mezin heye û ligel vê yekê li benda bendewariyên mezinin jî. Unsal, anî ziman ku weke hevalên din ên komîsyonên din ên li herêmên din rastî protestoyan hatin nehatin û tenê li Dîlok û Kîlîsê hinek bertek girtin. Unsal, da zanîn ku gelê herêmê bedelên gelek mezin dan û wiha got: “Di vê mijarê de teqeze birîna hemû kesî heye. Vê yekê karê me hinek hêsan kir. Li aliyekî jî bedewariyên bilind karê me zor xist. Em dê wan bendewariyan di rapora xwe de binivîsin. Ji bo kesên biryarên siyasî didin hêj zor e.”
‘Li herêmê di 3 mijaran de mutabakat heye’
Unsal berî têkildarî xebatan de nirxandinê bike, xwest ku du tesbîtan bike û wiha axivî: “Yek, mirovên kesên di rewşên asayî de nedihatin cem bi minaseta van civînan hatin cem hev. Ev yek ji bo demokratîkbûna Tirkiyeyê û ji bilî xwe kesên din jî ferqkirin tercubeyekî gelek baş bû. Ya duyemîn jî di van civînan de gelek mijarên girîng hatin nîqaşkirin. Li herêmê li ser hinek mijaran sedî sed mutabakat heye. Hemû kes li ser 3 mijaran li hev tê. Ev yek perwerdehiya zimanê zikmakî, du, wateya hemwelatîbûnê û ya sêyemîn jî zêdekirina peywirên rêveberên herêmî ye.”
‘Di mijara Roboskiyê de divê lêborîn hebe’
Unsal, bilêv kir ku gelê herêmê li benda gavên baweriyê zêde bikin û di rapora amade bikin de dê li ser 5 beşan pêşniyaran bikin û wiha axivî: “Bi taybet bendewariya girtiyên KCK’ê serbest bên berdan heye. Dîsa di mijara Roboskiyê de bendewarî heye. Qet nebe lêborîn bê xwestin û Serokwezîr Erdogan biçe wir. Navên gundan bên guherîn, Şertên Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan bên sererastkirin. Dema van hemûyan gelek girîng e. Beşek ji wan divê guherîna makezagonê pêk bê. Hinek divê zagon bên guherîn. Hinet têkildarî dadê û guherîna dadê re ne. Ev bi guherînên dem dirêj dê pêk bên. Dîsa di aliyê îdarî de yên bên kirin hene. Guharîna navên gundan bi mekanîzmaya îdarî dê pêk bê. Guhrîna navên bajar û navçeyan bi zagonê ye ji ber vê yekê tişt niha bê kirin ev e. Ev hemû gavên niyeta baş in. Em dê di vê qadê de ji hikûmet û siyastemedarên din re li ser 5 beşan pêşniyaran bikin. Em dê çavdêriyên xwe li ser vê yekê şîrove bikin.”
‘Divê di raporê de sererastkirina şertên Ocalan cih bigire’
Unsal, bilêv kir ku li herêmê di mijara lêpirsîna samimiyeta hikûmetê de nexwestin tu tiştan bînin ziman û ev yekê dê bibin nirxandinên subjektîf lê berpirsiyariya wan a pêşniyarên objektîf bikin heye. Unsal, destnîşan kir ku li herêmê ji bo şertên Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan bên sererastkirin daxwazên cidî hene û wiha pê de çû: “Ocalan niha rewşa xwe nayne rojevê. Lê di niyetê de teqeze daxwaz şert bên başkirin heye. Divê bi şiklekî ev di raporê de bên dîtin. Disa têkildarî rewşa gerîla de bendewariyek heye. Xizmên wan ji ber gotinên bila derkevin biçin nerihet in. Di dawiyê de zarokên vî welatî ne dê ku de biçin. Heke cihek hebe biçinê ew jî welatê wan e. Divê ev yek bi zagonê bi çareserkirin.”
‘Me bi cerdevanan re jî hevdîtin kir’
Unsal, anî ziman ku yek jî têkildarî rewşa cerdevanan re jî bendewariyek heye û wiha axivî: “Cerdevanî jî êdî piştî pevçûn bi dawî bûn dê çekên xwe teslîm bikin. Divê têkildarî vê mijarê de polîtîka bên meşandin. Ji ber ku nifusekî cidî ya cerdevanan heye. Me bi cerdevanan re jî hevdîtin kir. Malbat û xizmên wan hene. Pirsgirêka cerdevaniyê gele cidî ye. Wan jî got heke ew dixwazin dest ji çekan berbibidin. Wê demê jî dê pirsgirêka îstîhadamê derbikeve. Divê pirsgirêka cerdevaniyê bi tememî ji ber tercîha bîrdozî hate kirin neyê dîtin. Divê ew bên îstîhdamkirin.”
Unsal, da zanîn ku ew dê wan pêşniyar û daxwazan bikin rapor û pêşkêşî hikûmetê û muhatabên siyasî bikin.
Berivanlar: Askeri alanlar bizi nefessiz bırakacak – DİHA
Türkiye ve İran sınırlarında yeni askeri alanların inşa edilmesi, bölgedeki hayvancılığı tehdit ediyor. Bu durum en çok iki ülke arasında kalan kırsal alanda koyunlarını sağmaya giden Berivanları etkiliyor. Yıllardır Berivanlık yapan Emine Yemen, yeni süreçle birlikte karakolların inşa edilmesinin samimiyetsizlik olduğunu söyledi. Halime Yemen ise, iki ülkenin yeni askeri alanlar inşa etmesini kendilerini nefessiz bırakacağını ifade etti.
“Çözüm süreci” ile birlikte 90’lı yıllarda askerler tarafından boşaltılan köylerde yaşam belirtileri kendini gösterirken, bölgede yeni askeri alanların inşa edilmesi halkı kaygılandırıyor. Özelikle Hakkari’nin sınır köylerinde yapımları hızlanan karakollar, halkın tepkisine neden olurken, sınırın İran tarafından kalan Kürt köylerinde de İran devleti yeni karakolların inşasına hız verdi. Türkiye ve İran’ın yeni askeri alanlar inşa etme yarışına girmesi, geçimi hayvancılık olan köylüleri zor durumda bırakıyor. Askeri alanların çoğalmasından en çok kırsal alanlara koyunlarını sağmaya giden Berivanlar etkileniyor. Sınıra yakın yerlerde koyunlarını sağmaya giden Berivanlar, sürekli Türk askerlerinin gözetiminde olduklarını ve sınırın diğer tarafından da İran askerlerinin sık devriye gezdiğini, bu durumdan rahatsızlık duyduklarını söylüyor.
‘Koyunlarımızı otlatacak alan bırakmayacaklar’
Yüksekova’ya bağlı Ağaçlı (Aylava) köyünde 2 bin koyun bulunuyor. Koyunları sağmak için her gün onlarca Berivan, Türkiye ile İran sınırına gidiyor. İki ülkenin askeri ablukası ve mayınlı alanlar arasında Berivanlık yapan Emine Yemen, “Çözüm süreciyle köylerde, sağlık ocağı, yol ve iletişim konularına yönelmesi gereken hükümet, ne yazık ki bölgede yeni karakollar inşa ediyor” dedi. Bölgede bulunan karakolların yaşam alanlarını yeterince azalttığının altını çizen Yemen, şunları ifade etti: “Birçok alan mayınlıdır. Pancara çıkamıyoruz. Bir de yeni yapılacak olan karakollar ile koyunlarımızı otlatacak alan bırakmayacaklar. Bir taraftan İranlılar bir taraftan Türk karakolları bizi burada nefessiz bırakacaktır. Bu karakollar hayata geçerse köylerimizi terk etmekten başka çaremiz kalmayacaktır. Çünkü dağlık olan bölgede iki ülkenin sınırındaki boş bir alanda koyunlarımızı topluyoruz.”
‘Barış istiyoruz, askeri alanlar değil’
Bir diğer Berivan Halime Yemen ise, askeri alanların hayvancılık ve tarımı öldüreceğine dikkat çekerek, “Tam da yeniden doğayla buluşmuşken, operasyonların bitmesiyle beraber gerçek köy yaşamına döndüğümüz bu süreçteki güvenlik uygulamalarını kabul etmiyoruz. Yeni kurulacak karakollarla çocuklarımız dışarı çıkamayacaktır. Biz Türk askerlerin içimize girmesini istemiyoruz. Eğer dışarı çıkamayacaksak, nasıl koyunlarımızı besleyeceğiz. Yıllardan beri zaten bölgede asker baskısı vardı. Şimdi rahatlama dönemi, barış istiyoruz, askeri alanlar değil.”
Yemen, koyun sağmaya gittiklerinde sınırda İran askerlerinin ağır silahlarla devriye gezmelerinin sinirlerini bozduğunu dile getirerek, yeni karakol inşaatların gelecekte ciddi sorunlar yaratacağını sözlerine ekledi.
Aldar Xelîl: Asayîşê pîlanên wan pûç kir – ANF
Endamê Desteya Bilind a Kurd Aldar Xelîl helwesta neyînî ya vê dawiyê a hêzên Başûrê Kurdistanê li hemberî Rojavayê Kurdistanê nirxand û got,”Hêzên Asayîşî pîlanên wan vala derxistin ji ber vê yekê ewqas êrîşî Asayîşê dikin, pêvajo dê li ser kesî nesekine û Desteya Bilind dê karê xwe bike û li ser partîkê yan 2 nasekine.”
Piştî ku Hêzên Asayîşa Rojavayê Kurdistanê komeke ku bi awayekî ne fermî dixwest bikeve Rojavayê kurdistanê û rayedarên Başûrê Kurdistanê deriyê Sînor ê Sêmalka girtin û gelê kurd di nav herdû perçeyan ji hev qut bikin. Ji gelek aliyan helwestên nerazîbûnê hatin û gelê rojava jî helwesta xwe nîşan da. Endamê Desteya Bilind Aldar Xelîl diyar kir ku ji van êrîşan tê xwestin ku karê Desteya Bilind were rawestan, gelê kurd ji vê pêvajoyê bê par derkeve û nebe xwedî îrade. Xelîl, destnîşan kir ku hin partî ji bê hêzî bi awayekî ne merdî kar dikin û gelê kurd baş dizane ku hewldanên wan dê biser nekevin. Derbarê van mijaran û hin mijarên din Enadamê Desteya Bilind a Krud Aldar Xelîl pirsên ANHA bersivandin.
*Li gorî we gelo çi têkilî di navbera êrîşên hêzên rêjîma Baas, komên çekdar û girtina deriyê sînorê di navbera Başûr û Rojavayê Kurdistanê heye?
Ji xwe pêvajo tev bi heve girêdayî ye, ev pêvajoya şoreşê ji bo gelê Kurd gelekî girîng e, heger gelê Kurd li gorî hesasiyetê nêzî şoreşê nebin wê ev derfeta dîrokî ku niha di destê Kurdan de ye ji destê wan here. Heger gelê me ji vê derfeta dîrokî fayde nekir wê dîrok rehmê li me neke. Ango ya rast ev dem ji me re pêngava hebûn û tune bûnê ye. Ji xwe berê pir hêz hene naxwazin ku Kurd li herêmê bibin hêz û xwedî îradeyeke mezin di herêmê de, dixazin Kurd Kurdên berê bin. Her wiha naxwazin ku gelê me têkeve nava hêzên navnetewî, cihê xwe di sîstema cîhanê de bigire û naxwazin Kurd bibin faktorê guhertinên li Rojhilata Navîn, di vê yekê de pir hêz hene di nerîna xwe de hevbeş in û naxwazin Kurd pêş bikevin, ji van hêzan hêzên navnetewî hene û muxalefeta Sûriyê jî niha li ser xeta hêzên rêjîmê dimeşe û Kurdan qebûl nake. Lê mixabin hêzên di nava Kurdan de jî hene ku bi van kesan ve girêdayî ne û alîkariya van hêza dikin. Êdî em li ber rewşeke wiha ne ku xebatên me ne li beranberî rêjîma Baas tenê ye. Ji xwe rêjîm Baas diherife, bi dawî dibe û bê guman sûriyê wê were guhertin, heger kî bêje kî ne bêje Sûriyê ber bi guhertinê ve diçe. Rêjîm li Şêxmeqsûd û Eşrefiyê êrîşî Kurdan dike û li Qamişlo jî 3 şervanên YPG᾿ê Şehîd xistin, her wiha helwesta rêjîmê ji xwe ber bi çav e û her kes dibîne. Lê ye herî bi tirs û xeter ew e ku ev kesên ku bi navê muxalefetê tevdigerin û dibêjin ku ew dixwazin Sûriyê bikin welatekî demokratîk û heta niha nikarin Kurdan wek îrade di herêmê de qebûl bikin. Yanî ji aliyekî dibêjin em ji bo Sûriyeke Demokratîk kar dikin û ji aliyê din hebûna Kurdan qebûl nakin. Ev diyar bû ji êrîşên muxalefetê li ser gelê Kurd.
Me her dem li beranberî van êrîşan kar kir ku hêza Kurdan bibe yek. Li dijî helwesta van û zihniyeta wan me Desteya Bilind a Kurd ava kir. Pêşketina Desteya Bilind bû sedema ku ev alî nerazî bin û hewl dan ku Desteya Bilind ku hebûna wê ji berjewendiya gelê Kurd e. Ev yek li xweşiya hin hêzan nehat ku Desteya Bilind bi hêz hat damezirandin. Ji ber vê sedemê ev alî naxwzin Desteya Bilind pêş bikeve û hin partî ji xwe re kirin wek sîbere û di riya wêre êrîş dikin. Ji xwe me di 23᾿ê Mijdarê de li hevkirbû ku tu hêz ji bilî komîteya pispor dernekeve ortê. Ev biryar bi amadebûna hemû Desteiya Bilind hate îmzekirin û belgeya wê di destê me de ye. Tevî lihevkirinê jî careke din me dît ku her partiyek ji aliyekî derdikeve û dixwaze hêzên leşkerî çêbike yan komikên çekdar ava bikin. Em nikarin rê bidin ber vê yekê, ji ber ku hemû alî komikên çekdar çêbikin dê rê li ber şerekî navxweyî li Rojavayê Kurdistanê Derkeve. Em naxazin ku tiştê li Başûrê Kurdistanê di salên notî de derket li cem me pêk were. Tiştê ku wan jiyan kir em naxwazin jiyan bikin. Ji bo vê yekê em ê ji destpêkê ve tedbîran bikin û em ê lihev bikin. Lê em dibînin hin alî ji niha ve ji bo ku gelê Kurd li Rojavayê Kurdistanê şerê hev bike kar dikin, em naxwazin ku em bighêjin wê astê, ji ber vê yekê pêwîste em ji neha de tedbîrên xwe bikin.
*Hin alî dibêjin ku hêzên Asayîşê girêdayî PYD᾿ê ne, bi serê xwe tevdigerin û ne têkildarî Desteya Bilind e, hûn çawa vê yekê dinirxînin û çi sedema girtina deriyê sînor e?
Gelek sazî hatine avakirin, nimûne hêzên Asayîşê ne, Ev sazî ji hemû pêkhateyên herêmê hatine avakirin, ne ya tu partiyan e, hemû endamên Asayîşê ji dilê xwe kar dikin kes ji wan pera nagire. Belkî hin kes dibêje ez tevlî nabim û ez nikarim bê pere kar bikim. Ya rast ew bû ku hemû partiyên me cihê xwe di nav de bigirin, lê partiyên ku niha dibêjin Asayîş ne ya wan e endam pêşkêş nekirine û tu endamên xwe destnîşan nekirine. Hêzên Asayîşê li hemû aliyên cîhanê bi karê û erka xwe radibe. Asayîşa Hewlêrê însanên xwe digirin, me rojekê mudaxeleyî karê wan ne kiriye, ji ber wê yekê pêwîst e ew jî mudaxeleyî karê Asayîşa Rojava nekin, ya rast ew e ku naxwazin Asayîşê wek hêzeke netewî qebûl bikin, li hemû deverên cîhanê Asayîş bi karê xwe radibe û lêpirsînê dike û ji xwe karê Asayîşê ye.
Esasê aciziya ku çêbûye ew e ku pilanên wan eşker bûn. Ciwanên ku çûn başûr ne bi awayekî eşkere çûn û di bin navên din de çûn başûr, li vir hatin perwerdekirin û bi awayekî ne fermî vegeriyan. Lê tiştê ecêb ew bû ku Hikûmeta Herêmê xwe alî hesab kir, hêzên başûr û birayên me di Partî Demokratî Kurdistanê (PDK) de pêwîst bû ku xwe alî hesab nekirba û wek bê alî tevbigeriya, lê dema ku me dît deriyê sînor ji aliyê wan ve hate girtin û xwe wek alî nîşan dan. Her wiha Pêşmerge anîn ser sînor, xwe kirin aliyek yanî mesela ne meseleya hevdîtinan e. ji bo hevdîtinan em amadebûn û anha jî em amade ne ku hevdîtinê bi wan re bikin û em ji hevdîtinê re her dem amade ne. Lê Pêwîst bû hêzên başûr xwe wek alî nîşan nedana û ji Elpartî bipirsiyana ku çi heye û sedema pirsgirêkê çi ye. lê mixabin Hikûmeta Başûr xwe wek alî nîşan da. Ev ji bo me tê wateya mudaxeleya di nava îşê Rojavayê Kurdistanê û em ne di wê baweryê de ne ku Hikûmeta Başûr mudaxele kirba.
* Gelo heta çi radeyê girtina darî dê bandorê li Rojava bike ?
Sûriyê tev di nava ambargo de ye, bê guman gelê me zehmetiyên jiyanî dikşîne, ne di wê astê de ye, ji xwe derî ev bûye demek hatiye vekirin, gelê me şoreşê jiyan dike, derî hebe başe lê nayê wê wateyê ku bê vî derî nabe, em tekoşînekê dikin, ku derî hebe jî ev zehmetî ranabe. Lê em ne ji bo derî vê mijarê dixin rojevê, em ji bo berjewendiyên netewî, ji bo yekîtiya Kurdan vê mijarê dixin rojevê û dinirxînin, hedefa me ew e ku gelê kurd karbe bi hev re alîkarbe û yek be.
*Hevalên we di Desteya Bilind de dibêjin PYD bi tena xwe tevdigere û guh li kesî neke heta çi radeyê ev yek rast e?
Du sedem hene ku ev partî xwe nadin ber kar, yek jê ew e ku naxwzin xwe bidin ber kar ji ber dema xwe dan ber kar, neçarin van saziyan qebûl bikin û ya din hink ji wan hêza wan tune ye kar bikin. Yanî ya rast ku tevlî van saziyan bibin mecbûr in saziyan biparêzin û wê demê dê bibin hedefa kesên ku van saziyan qebûl nakin. Ew naxwazin xelekê bixeyidînin yanî dilê wan tune ye xelkê bixeyidîn in. Ya 2᾿emîn divê bibin şirîk di tiştên neynî di nave karê van saziyan de û dibe bide hedef û hedef ji hin aliyan. Hin partî di civînên xwe de digotin bera neha Meclisa Gel a Rojava xwe bike hedef û gel jê aciz bibe ji ber ew wek berpirsya re, sibe wê gel ji wan tiştan bixwaze ji ber ku ew nikarin pêdiviyên gel peyda bikin, sibe di hilbijartinan de dê gel dengê xwe bide me. Bes hesabên bi vî rengî bê berpirsyariye, hesabên van kesan ji welatparêziyê dûr e. Meclisa Gel a Rojava Îro ne ku ji bo desthilatdariyê kar dike, ew ji bo ku pirsgirêkên gel çareser bike û di nava şoreşê de zehmetiyên heyî kêm bike. Em nikarin hemû tiştî pêk bînin, me hikûmet ava ne kir ye, em dixwazin gelê xwe di vê rewşa awerte de birêve bibin, yanî heger îro pêdeviyên jiyanê ji sedî 60 heye ku em xwedî lê derneketana wê ji sedî deh tinebane û êrîşa wan ya li ser asayişê ev e.
Ewan mersele mezin kir ji bo ku Asayîş rastiya wan eşkere nekin û ew bi mezin kirina wê dixwazin rojevê bigherin û wê ji rojevê derxin.
*Heger derî ma girtî hûnê çi helwestê nîşan bidin û wê bandora vê yekê li ser Desteya Bilind çibe?
Desteya Bilind yekîtiya partiyên Rojava ye, çi îşê vê yekê ji deriyê sînor heye, partiyên xwe li derve bibînin û xwe li ser perçeyên din ên Kurdistanê hesab bikin, bera li gorî xwe bikin, Desteya Bilind dê karê xwe bike, em û partiyên din ên li vir emê karê xwe bikin û kesê naxwaze cihê xwe di Desteya Bilind de bigre bera neyên em ê karê xwe bi awayekî asayî bikin.
*Despêka meha li pêşiya me dê civîna muxalefeta Sûriyê li cinêve were lidarxistin gelo hûn wek Desteya Bilind hatine vexwendin yan na?
Bi rastî ji bo vê civînê me nameyek ji wezîrê karê derve yê Rûriya Sarglî Sarlov re şand. li ser mijara tevlî bûna Kurdan di civînê de hîn nîqaş heye ku ka kî tevlê bibe yan tevlî nebe, lê ji nava Kurdan hin kesayet dê tevlêbibin, lê ya rast ew e ku pirsgirêka Kurd çareser ne be ne mumkine pirsgirêka Sûriyê jî çareser bibe. Pêwîste ku kesê karibe çarenûsa Kurdan diyar bike tevlî civînê bibe. Bi rastî Desteya Bilind ji her kesî zêdetir dikare nûnertiya gelê Kurd bike. Melyonek kes ji bo desteya Bilind meşiyan yanî incex Desteya Bilind karibe di wir de nûnertiya Kurdên Rojava bike. Hinek hêz dixwazin kelema ji Desteya Bilind re derxin ji ber vê yekê merseleyan mezin dikin û diyar dikin ku Desteya Bilind Xerabûye bera hinek din herin civînê û ev yek ne raste, pirsgirêk di nav partiyekê û partiyekê yan nav partiyekê û saziyekê nayê wateya ku Desteya Bilind nikre here civînan em wek Desteya Bilind amade ne ku biçin civînê.
*Çi guhertin di helwesta hêzên navnetewî de ji aliyê Kurdê rojava çêbûye?
Ya Rast 2 faktoran bandora xwe li Rojavayê Kurdistanê kir, yek pêvajoya ku Rêberê Gelê Kurd Abdulah Ocalan daye destpê kirin, bandora xwe beriya li Bakurê Kurdistanê bike li Rojavayê Kurdistanê kir. Ya 2᾿emîn gelê Kurd li Rojava sîstema xwe ya di piratîkê de avakirin e, yanî gelê Kurd sîstemên parastinê, dadgeh, perwede û hemû saziyên rêveberiyê sazkirine û ev yek hêzên navnetewî dibînin û dibêjin me hûn herêmên birêve dibin. Vê yekê em di piratîkê de jî di gera birêz Salih Muslim a li Ewropa jî dibînin ku helwesta gelek hêzên navnetewî ji aliyê me ve hatiye guhertin. Em bawer dikin ku dê ev yek bandora xwe ya erênî li Rojavayê Kurdistanê bike.
*Hûn ji bo gelê Rojavayê Kurdistanê çi dibêjin û hûn çi ji gelê kurd hêvî dikin?
Ez dixwazim gelê me vê bizane ku pêwîstiya me bi yekîtiyê heye, ev karê ku tê kirin hincetin ku yekîtiya Kurda xerabikin, neha ev komên ku avakirine jî ne vê demê wan têxin piratîkê de, ya rast ew e li bendê ne ku tiştek derkeve û têkevin tevgerê. Ji waner gotine li benda mebin ku em fermanê da we. Ya rast ev dixwazin Desteya Bilind bê bandor bikin, ji ber vê yekê ez ji gelê kurd re dibêjim pêwîste heta ji mer were em Desteya Bilind biparzin. Hin aliyên ku derdikevin ser televizyonan û êrîşî tevgera me dikin, dixwazin êrîşî gelê me bikin, gelê me baş dizane kî Şehîdan dide û ewlekariya herêmê diparêze, dizane û kî dema şoreş destpê kir ji welat reviya. Gelê me dizane ku tevgera ku bi qasî hink partiyan şehîd dane û ji bo ewlekariya herêmê tevgeriyan. Gelê me baş his dike û jiyan dike.
Mezar(!) cezaevleri ‘çözüm’ün neresinde? – ANF
Yakın tarihinde olmadığı kadar çok özel bir dönemi yaşayan Türkiye cezaevlerinde özellikle hasta tutuklu ve hükümlüler tam anlamıyla kötü muamele ve işkenceyle yaşam hakkına saldırıyla karşı karşıya. AİHM’in cezaevinde yaşamını yitiren kanser hastası Gülay Çetin davasında geçtiğimiz ay Türkiye’yi “insanlık dışı ve aşağılayıcı muameleden mahkum etmesine rağmen AKP iktidarının cezaevleri politikası katmerleşerek sürüyor. Evrensel insan hakları ilkelerine sırtını dönen Türkiye, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Kanunu’nun 16. maddesinde yer alan “mahkumun hayatı için kesin bir tehlike teşkil ediyorsa cezasının infazı iyileşinceye kadar geri bırakılır ilkesini bile uygulamadığı cezaevlerinde tam bir hukuksuzluk ve keyfiyetçilik potasında eritilen insanlar bir bir yaşamlarından oluyor.
Yüzlerce hasta tutsağın doğal bir hak olan sağlık hizmetinden yararlandırılmadan ölüme terk edildiği ve peş peşe tabutların çıktığı cezaevlerinde yaşananların dehşetine bulanan bugünlerde “çözüm diyenlere, çığlık çığlığa samimiyet çağrısı yapılıyor. Bu alanda uzun yıllardır çalışma yapan, veriler hazırlayan, ulusal ve uluslararası kamuoyunda duyarlılık yaratan kurumlardan biri olan Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (TİHV) Genel Sekreteri Metin Bakkalcı, cezaevlerindeki güncel durum, tutuklu ve hükümlülerin sağlık hakkı ihlallerinde yaşananları, Adli Tıp Kurumu’nun tavrı/tutumu ve AKP’nin “çözüm diye adlandırdığı sürecin en can alıcı parametrelerden biri olan cezaevleri meselesine ilişkin sorularımızı yanıtladı.
* Öncelikle cezaevlerindeki genel durum perspektifinden yaklaşacak olursak, bunun güncel hali nedir?
Birincisi bugün Türkiye’de cezaevi deneyimi gerçek anlamda milyonların kendi gündelik hayatında doğrudan yaşadığı, tanık olduğu bir trajediye dönüşmüş durumdadır. 2005 yılında cezaevlerinde yaklaşık 55 bin tutuklu ve hükümlü vardı. Bugün itibariyle bu rakam Adalet Bakanlığı verilerine göre yaklaşık 130 bin civarında. Türkiye yakın tarihinde, bu kısa süre içinde cezaevindeki nüfusun iki buçuğa katlandığı bir dönem yaşanmadı. Çok özel bir dönemi yaşıyoruz 2005’ten şu andaki Mayıs ayına kadar geçen sürede. Pek çok açıdan tartışılması gereken bir şey. Daha korkuncu Adalet bakanını, geçen aylarda basınla söyleşisinde yeni yapılacak cezaevleriyle kapasitenin 5 yıl içinde 250 bine ulaşacağını ön görüyor. İnanılmaz bir tahayyül. Yani böyle bir dönem yaşanmadı, dahası resmi otoritelerin öngörüleri bunun daha da deyim yerindeyse vahşileşerek süreceği yönünde. Nasıl oluyor da bir siyasi iktidar gelecek öngörüsünde cezaevi kapasitesinin bu denli artışıyla övünen bir noktaya geliyor? Gerçek anlamda bugünkü toplum vicdanını yaralayan bir duruma dönüşmüştür.
Bu soğuk rakamlar sabit rakamlar değil. Adalet bakanının bir başka demecinde tutuklulara ilişkin yüzde 70’inin bir yıl içinde salındığının söylüyor. Demek ki o rakama çıkarken her yıl tutukluların yüzde 70’i de değişiyor. Bir sirkülasyon var. O yüzden bugün sadece doğrudan bir tür toplumsal muhalefet fonksiyonlarını yerine getiren başta Kürt hareketi olmak üzere toplumun geniş kesimine sirayet eden bir hadise. Gayri insani yaklaşım cezaevlerinde insan hakları ihlallerine de yol açmış oluyor. Şunu peşinen söylemek gerekir. Cezaevi bir tür kapatılmadır. İnsanları bir yere kapatıyorsunuz. Toplumun huzuru ve güveni için onlara yetki veriyoruz. Dolayısıyla bizden de kaynaklanıyor bu. İnsanları bizim huzurumuz ve güvenliğimiz için kapatabilirsin diyoruz. Kapatma zaten bir ceza. Bunu verirken o yetkililere sen kapatırsın ama diğer insan haklarını güvence altına alacaksın sorumluluğunu da veriyoruz. Her tür kişi güvenliğine, gelişimine yönelik bir eylem insan hakları ihlalidir. Kendini özgürce ifade edebilme imkanları olmalıdır. Eğitimleri ve sağlık hakları devlet tarafından güvence altına alınmalı. Çünkü o merci kapatmıştır onu. Kapatma hali başlı başına zaten “ötekileştirme ile insan değilmişçesine yapılan muameleyi getiriyor. Devlet güvence altına alması gerekirken aksiyle karşılaşıyoruz.
İZOLASYON SALT RUHSAL YAPIYI ETKİLEMEZ
Başta izolasyona dayalı, sadece F tipleri değil, cezaevlerinin yerleri bile yerleşim yerlerinden ötede bir yerde. Bir tür kapatılmış büyük kampuslar, o mimariler bile renkleriyle izolasyonu esas alıyor. Ses çıkmaması, insanlar arasındaki iletişimi koparma doğrudan sağlığa zararı vardır. Cezaevinde bugünkü uygulama sağlığa doğrudan zarar veren bir uygulamadır. Ruhsal bir mesele değildir izolasyon. Yapılan çalışmalar ortaya koymaktadır ki izolasyon ruhsal hayatı yaraladığı gibi aynı zamanda çeşitli mekanizmalar aracılığıyla vücuttaki bağışıklık başta olmak üzere tüm fonksiyonları olumsuz etkilemektedir. Bunun bir başka anlamı da bu uygulamalar sonucunda insanların doğal olarak hastalıklara karşı mücadelesi de zayıflamaktadır. İzolasyon başta beslenme, koruyucu sağlık hizmetleri gibi sağlığa zarar verici şekilde uygulanması sonucunda cezaevine konulma hali zaten doğrudan sağlığa zarar verici, çeşitli hastalıkların önünü açan ortama dönmüş durumdadır. Bu ortamda sağlık hakkı, koruyucu sağlık hakkının yeterince organize olamaması cezaevindeki mevcut yapının ve ilişkilerin doğrudan sağlığa zarar verici olmanın ötesinde sağlık hakkına ulaşımında da büyük bir problemdir.
Uluslararası belgeler bu meselede tutukluların cezaevi dışındaki insanlarla eşit olmasını öngörmektedir. Bir insanın bırakalım sağlık hakkına erişimini koruyucu sağlık meselesini, acil anlarda ya da birinci basamak dediğimiz ilk başvuru anında diğer ikinci ve üçüncü yataklı tedavi meselesine uzanan bu sevk zinciri, bu sevk zincirinin işleyiş biçimi her aşaması olağanüstü büyük problemler doğuruyor. Cezaevine özgülenmiş bir sağlık organizasyonu yok.
‘YAŞAMA KASTETMEKTİR BU UYGULAMALAR’
* Sevkler meselesinde bir kentten başka bir kente ya da hastaneye götürülen hasta tutuklular, ring denilen araçla götürülüyor. Bu ayrı bir sorun. Geçmişte yaşanan örnekler oldu. Ringlerde yanan insanlar hayatlarını elim bir şekilde yitirdi. Tutuklu insanın sağlığını ruhsal ve bedensel olarak olumsuz yönde etkileyen bir anlamda işkence uygulaması var. Bu noktada hastanelerdeki mahkum odalarına gelmeden öncelikle sevk anında bu yaşananları değerlendirelim.
Birincisi kapatarak cezalandırdığınız insanlar öncelikle sağlık açısından korunması gereken insanlardır. Gündelik hayatta söylediğimiz gibi pozitif ayrımcılık yapılmalı. Çünkü onlar büyük bir risk altında. İkincisi hele hele şu yada bu nedenle bir hastalığa sahip olan insanlar bir kat daha öncelikli korunmalı. Oysa uluslararası çalışmalar göstermiştir ki bir mutabakat var. Öncelikli korunması gereken insanlarsa sözünü ettiğiniz gibi sevk zincirinde olduğu gibi Türkçede bunun adı yaşama kastetmektir. AİHM bu yılın Şubat ayında Türkiye’yle ilgili bir karar aldı ve o kararda tekrar etti. Türkiye’yi bu vakada işkenceden mahkum etti. Uluslararası tüm dokümanlar kişi için öngördüğü devlet tarafından sağlığı korunmalı. Benzin yok, personel yok mazereti varsa o kapatma işlemini yapmayacak. Bu uygulamalar sağlığa zarar verdiği için de AİHM tarafından da doğrudan işkenceyle ilgili maddesinden mahkum edilmesi söz konusu. Konu çok açık. Korunması gereken insanlara mazeret getirmeden yapılmalı. Bugün Diyarbakırlı bir insan neden Tekirdağ cezaevine konuyor, sorusu kritik bir soru. Pozantı cezaevindeki küçük çocuklar kamuoyuna yansıdıktan sonra onlarla ilgili etkin soruşturma yürütme bir yana anne ve babalarının yanından uzaklaştırıp Sincan’a getirdiler. Nasıl oluyor da onu toprağından, ailesinden kopartıp ülkenin başka bir ucuna gönderiyorsun? Bir hastalık olunca da tersten bir sevk yapıyorsun. Sistem bu insanları insan mı yoksa insan ötesi bir canlı olarak mı ele alıyor? İnsan olarak ele alıyorsa zaten çözüm basit. Diğer vatandaşlar hangi düzeyde ulaşıyorsa sağlık hizmetine bu insanlar da o şekilde ulaşacak. İçerideki insan için masrafını karşılamak şeklinde olabilir en fazla. Tutuklu insanın nerede tedavi olacağını seçme hakkı da var.
Bu gayri insani yaklaşımın sonucu olarak çeşitli sürgünler var. Hangi hakla gönderiyorsunuz? Nedir bu? Herhangi bir sağlık sorunu karşısında gayri insani ortamlarda doğrudan yaşam hakkına saldırı anlamına gelir. Bunların her birinin yargılanması gerekir. Bunun ötesinde bu insanların yaşamını kurtarmak ve korumak asli mesele olmalı. Sevk meselesi ilk adımdan itibaren, zaten rahatsızlığı duyurmak ve ilk müdahale bir problem. Bir sevkin düzenlenmesi başka bir problem. Sevk edildiği yerde tıbbi müdahalenin yapılması başka bir problem. Doğrudan işkence ve kötü muamele, yaşam hakkına doğrudan saldırı olarak ele alınacak gayri insani bir yaklaşımdır bunun özeti. Burada da rastlantı olmayan zihniyetin yol açtığı, belki de tasarlanmış diyebileceğimiz bir sistemdir.
‘HASTANELERDEKİ KOŞULLAR TAM BİR İŞKENCE’
* Hastanelerdeki mahkum odalarının koşullarına gelelim. Hasta tutuklular çeşitli kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre hastaneye “tedavi olmaya gitmek istemiyor. Oradaki sağlıksız, hastalığı gerek bedensel gerek ruhsal olarak daha da artırıcı hijyenik olmayan koşullara ilişkin sağlık örgütlerinin hazırladığı raporlar da var. Zincirin bu halkasında dikkat çekeceğiniz hususlar nelerdir?
Avrupa Konseyi (AK) İşkenceyi Önleme Komitesi’nin 2010 yılında cezaevlerine ilişkin standartları var. Çok açıktır. Dünya Sağlık Örgütü’nün cezaevlerine ilişkin 2007’de çok geniş çalışması var. Türkiye’deki çalışmaların yanı sıra. Konu çok açıktır. AK’nin Türkiye’de imzaladığı, Türkiye de üyesi olduğu için söylüyorum cezaevi kuralları var. 2005’te revize ettiler. Biz de katıldık bu revize çalışmasına. Cezaevindeki insanların her düzeydeki sağlık hakkı nasıl korunup, nasıl geliştireceği meselesi var. Hiçbir mazeret bunun önüne geçemez. Herhangi bir mazeret tamamen ve doğrudan yaşam hakkına dönük AİHM’in de verdiği karar üzere işkencedir. Doğrudan sağlık hakkının ortadan kaldırılması anlamına gelir. Türkiye’de ne yazık ki her ne kadar 30 Nisan 2009’da Adalet Bakanlığı’ndan Sağlık Bakanlığı’na devredilmişse de hazırlanan protokol gereği. Birinci basamakta 5 binin üzerindeki kampuslarda düzenlemeler yolunda adımlar atıldı. Bin ile 5 bin arasında hastaya bir aile hekimi görevlendirilmişse de, binin altındaki yerlerde gezici sağlık ekibi oluşturulması protokolde ön görülmüşse de bir hekim atamayla çözülecek bir sorun değil. Sevk ihtiyacı doğduğunda öncelikli korunması gereken insanlara yaklaşım belli. Oysa şimdi karşımızda Ankara Numune ya da Sanatoryum hastaneleri mahkum koğuşlarında kendi başına işkence ve kötü muamele merkezleri halindedir. Kesinlikle kabul edilemez. Biz toplum olarak devlete bu yetkiyi verirken aynı zamanda o insanlara tüm haklarının güvence altına alma sorumluğunu veriyoruz. Bunun anlamı vicdanlarda şudur sorumluluğunu yerine getirmeyenler suçludurlar. Hiçbir mazeret bunun önüne geçemez. Çeşitli protokoller yapılıyor bakanlıklar arasında ama bu noktada içtenlik çağrısı yapmak istiyorum kendi adıma. Bunun kabul edilecek bir yanı yoktur.
‘ADLİ TIP KURUMU’NUN YAKLAŞIMI NET OLARAK İŞKENCEDİR’
* Bu noktada hasta tutsaklar konusunda bir diğer can alıcı konu Adli Tıp Kurumu meselesi. Adalet Bakanlığı bünyesindeki Adli Tıp Kurumu’na, insan hakları örgütlerinin politik yaklaştığı eleştirileri var. İnsan ve sağlık hakkı etiğine yakışmayan bir tavır, tutumla başvurular ağırdan alınıyor. Son örnek İrfan Eskibağ oldu. Bilimsel raporlara rağmen başvurusuna yanıt verilmedi.
İnsanlık aleminin uzlaştığı uluslararası belgelere dönüşen temel ilkelerden birini söyleyeceğim. Tüm belgelerde sürekli kapatılmaya uygun olmayanlar vardır. Bunlar gebeler, loğusalar, çocuklar, ileri yaşta olanlar, bunlar kategorik olanlardır, rahatsızlığı olmasa bile. Ceza infaz sistemi kendi başına da tartışılabilir. Cezaevinde iyi bir şekilde tedavi edilemeyecek ciddi hastalar var. Bunu “kısa sürede ölecek hastalar gibi algılıyoruz. Bunlara veda hakkı talep ediyoruz. Bu talebi oraya düşürmeyiniz. Cezaevi koşullarında iyi bir şekilde tedavi edilemeyecek herkes sürekli kapatılma durumunda olmamalıdır. Salınmalıdır. Çünkü temel kuraldır. Önce sağlık mı? Soru budur. İnsan haklarına dayalı sistemlerde öncelik sağlıktır. Bir çatışma anında, ya da dünyanın en kötü insanı olsa bile önce sağlıktır. Cenevre sözleşmeleri buna göredir. En kötü insana işkence yapılmamalı. Öylelikle insan hakları korunur. Tartışmanın özü budur. Nasıl yapılacağı ise teknik bir meseledir. Hiçbir mazeret kabul edilemez. “Adli tıpı kurduk. Bilmem hangi dairesi şu zamanda raporu hazırlar gibi yaklaşımlar AİHM’in aldığı karar gereği işkence ve kötü muameledir. Bu nettir. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Kanunu’nun 16. maddesinde “mahkumun hayatı için kesin bir tehlike teşkil ediyorsa cezasının infazı iyileşinceye kadar geri bırakılır. Maddenin ruhunda bile amaç bir iyileşme durumu yakalansın tekrar cezaevine konabilirsin diyor. Amaç öldürmek değil dışarı salınınca. İyileşince tekrar içeri koy. Bunun sihrini hissetmek lazım.
‘KEYFİYETİN VE HUKUKSUZLUĞUN ÖNÜNÜ AÇTILAR’
Bu ilgili maddeye 31 Ocak 2013 tarihinde son derece olumsuz bir şey eklendi. Kamuoyunda sağlık sorunu olanlar salınıyor şeklinde anıldı. Keyfiyetin önünü açan bir cümle koydular. “Hastalık ya da sakatlık nedeniyle hayatını yalnız idame edemeyen ve toplum güvenliğini tehlike oluşturmayacağı değerlendirilen. Ne demek toplum güvenliği bakımından tehlike oluşturmayacağı değerlendirilen? Kime bu yetkiyi veriyorsunuz? Diyecek ki mesela sen toplumu tehdit ediyorsun seni bırakmayacağım. Sen tehlike arz etmiyorsun salabilirim. Hukukta bu olamaz. Hukuk güvenliği denen şey net olacak. Her şey berrak olacak. Bu keyfiyeti açan, hukuksuzluğu ikame eden bir yaklaşımdır. Son derece tehlikeli bir düzenleme yaptılar. Bugün belki bunun vahşiliğini hissetmiyoruz ama yarın koşulları oluşunca daha yoğun hissedilecektir.
Türkiye’nin uzun yıllardır yaşadığı gibi kişisel görüşümü söylüyorum, gayri ahlaki bir şekilde iktidarın kötü kullanıldığı, keyfiyete dayalı kullanıldığı son derece problemli bir durum çıkıyor. Adli Tıp Kurumu’nda mesleğine hürmet ederek davrananlar da var. Kaldı ki BM İşkenceyi Önleme Komitesi’nin Türkiye’ye yönelik üçüncü periyodik raporunda, Avrupa Birliği’nin (AB) Türkiye’ye ilişkin hazırladığı yıllık ilerleme raporlarında Adli Tıp Kurumu’ndan alınması sınırlılığının uygun olmadığı, bağımsız heyetlerin raporlarının da kabul edilmesi isteniyor. Derhal, amasız, ancaksız yapılması gerekiyor. Güler Zere birkaç yıl önce tartışıldı. Ne yazık ki ölen pek çok insan bunu bulamadı. Güler Zere’nin de raporları vardı. Çıkartılmamak için direnildi ve çıktığında da hayatını kaybetti. Bu acı çekilmez bir acı. İHD ile birlikte çalışıyoruz. En son açıklanan rapor bizim kaynaklarımıza göre 121’i ağır, şu an da derhal salınması gereken, kabaca da 411 kişilik bir liste var. Her gün güncelleşmesi gerekiyor. Bu listeler bizim ulaşabildiğimiz bilgilerle sınırlı. Bakanlığın verileri daha çok büyük. Çünkü Türkiye’deki ceza ve infaz kurumlarında 130 bin insan var. Biz tamamına hakim değiliz. Ulaşabildiğimiz ya da bize ulaşan bu rakamlar ise kesin değil. Muhtemelen bu en az diyebileceğimiz. Çok üstünde sağlık problemi olan insanlar var. Derhal salınmalıdır. Bağımsız, nesnel ve bilimsel raporlar yeterli. Bunun önünde direnmek işkence ve kötü muameledir. Hukuki olarak bir gün mahkum edilir bunlar ama mesele bu insanların yaşamlarının korunmasıdır. Herkesin her şeyi yapması gerekir. Herkesin bu çığlığa katılması gerekir.
* Söyleşinin başında Adalet Bakanı tarafından yapılan bir açıklamada mahkum sayısının artacağını söylediniz. İçinden geçtiğimiz şu günlerde Kürt sorununun çözümüne dair başlatılan bir süreç var. Bu süreçten bağımsız değil bu sorun elbet. Son yıllarda binlerce insan tutuklandı. Özellikle de 2009’dan bu yana yapılan operasyonlarla. Cezaevlerinde yaşanan sıkıntılarla ilgili süreç ve uygulamalar paralelinde nasıl değerlendiriyorsunuz gelinen noktayı?
İçinde bulunduğum TİHV başta olmak üzere, insan hakları kurumları olarak, sıradan bir yurttaş olarak öncelikli olarak silahların susması gerektiğini söylüyordum, söylüyorduk. Buna hürmet etmeyenler nedeniyle doğrudan acı çekenler, cezaevlerine konanlar, yaşamlarını yitirenler oldu. 5 aydır doğrudan çatışma sonucunda yaşamını yitiren insan olmamasından olağanüstü mutluyuz. Sadece geçen sene bizim kayıtlarımıza göre 796 insan, ki 2000’li yıllarda rastlanmayan rakamdır bu, çatışmalarda yaşamlarını yitirmişlerdir. Tabi ilgili tarafların rakamları daha farklıdır. Olağanüstü acılı bir dönem. Bu 5 ayın mutluluğunu duyuyoruz ölüm olmadığından. Doğrudan Türkiye’de belki milyonlarca ailenin fertleri yer aldıkları için onlar çok sahici yaşıyorlar. Onlar bugün itibariyle yarın kızından., oğlundan, babasından, annesinden ölüm haberi geleceği kaygısını yaşamıyorlar. Bu sevinci paylaşmamız lazım. Bizim de talebimizdi aynı zamanda. Bu çok kıymetli.
Kamuoyu tarafından bilindiği gibi PKK silahlı güçlerini sınır dışına çekmeye başladı. Bir süre sonra tamamlanacaktır. Bu kritik pratik adım olarak yaşandı. O zaman birinci cümle bu geri çekilme sürecinin herhangi bir şekilde zedelenmeden, zarar görmeden tamamlanabilmesinin ortamına katkı sunmaktır hepimizin yapması gereken. Sağlıklı çekilmeleri için. İzleme süreçleri riskleri izleme, o riskleri ortadan kaldırma çalışmaları yapmak, problemlerin çözümü için müdahil olmak birinci kategoride yapmamız gereken şeyler. İkinci kategoride ise tabi ki çok önemli olan çatışmasızlık ortamının kalıcılaşması, sürekliliğinin sağlanması, deyim yerindeyse böyle bir ortama dönme olasılığının ortadan kaldırmaya dönük çaba içinde olmalıyız. Meselenin son turu 30 yıl süren, daha da önüne gittiğimizde Türkiye, benzer toplumsal travmalar tarihi ile örnek oluşturuyor dünyada. Karmaşık travmalar diyoruz bunlara. Bu denli kuşaktan kuşağa aktarılan çatışmaların son bulması için çatışmasızlığın kalıcılaştırılması teknik bir konu değil.
* Siyasal alanda atılacak adımlar da var tabiî ki.
Sadece siyasal alanı değil toplumsal alanı da var. Çatışan güçlerden biri olmasam da beni de doğrudan ilgilendiriyor bu. Çünkü çatışma denen ortamın temelinde yatan şey insanların kendilerini her düzeyde eşit, özgürce ifade edebilme meselesi aslında. Bunun önünün açılması herhangi bir müzakere konusu değildir. Çünkü insanlık alemi yüzyıllardır acılı deneyimleri dahilinde bir mutabakata oluşmuş. Çeşitli bildirgelerde yer alıyor. BM bildirgesi bile insanların haklı bir direnme, ayaklanma yoluna başvurmaması için bu hakların devletler tarafından güvence altına alınmasıyla başlar. Zaten insanlık alemi bu haklar meselesinde o acılı dönemlerde mutabakatını sağlamış. Biz de o insanlık aleminin bir üyesi, ülkesiyiz. Neyin müzakeresi yapılıyor? Herhangi bir müzakere ihtiyacı duyulmadan insan hakları açısından güvence altına alınması, geliştirilmesi gereken ortaya çıkartılma meselesidir. Haklar parçalanamaz bütündür. İfade özgürlüğü, yaşam hakkı, çevre gibi ayrı ayrı konuşuyoruz. Bunları anlayabilelim diye ayırıyoruz. İnsan, haklarıyla bütündür. Bütün haklarıyla bir bütündür. Orasını veriyorum bunu vermiyorum. Anadilde eğitimi veriyorum diğerini vermiyorum gibi kimsenin parçalama yetkisi yok. İnsan hakları perspektifi ile baktığınızda böyle olamaz.
HAKLAR EVRENSEL İNSAN HAKKIDIR, MÜZAKERESİ OLMAZ
Bu güvencesizlik ortamının, çatışmasızlık ortamının birinci bölümü budur. Kimileri buna yol temizliği der. Kavramlar çok önemli değil. Bunu güvence altına alma sorumluluğunda olup da almayan doğrudan siyasi iktidarın bugüne kadar suç işlediğinin göstergesidir bu durum. Burada yapılması gereken, siyasi iktidara sesleneceğimiz nokta “bugüne kadar bunları yapmadığın için suç işledin şeklindedir. Devlet bu hakları güvence alır diyor bildirgeler. Bu suçu bundan sonra işlememeli. Biz devletten bir şey beklemiyoruz. Sadece iktidarın devletin temsilcisi olmasından kaynaklı sorumluluğunu yerine getirmesini, aksi halde iktidar olarak bir meşruiyetinin kalmayacağını belirtiyoruz. Talep değil bu, yapılması gerekendir. Bunun müzakeresi olamaz. Müzakere şudur elinde silah olanla müzakere edeceksin. O karar onundur. Benim elimde silah olmadığı için haddime değil bunu konuşmam. Son dönemde özellikle Abdullah Öcalan ile yapılan görüşmelerin sağlıklı bir müzakerelere oturması bu bakımdan önemlidir. Silahlar yurt dışına çıkıyor ama ne olacak? Müzakere meselesi silahları elinde bulunduranların etkin, içtenlikli, doğrudan amaca yönelik pazarlığa yer vermeden olmalı. Müzakere pazarlık değildir. Müzakere birbirini daha iyi anlama, bu parçalanmışlıktan geleceğe doğru bütünlüklü bir yürüyüş yapmaktır.
‘ADALETİN TESİSİ HAKİKATLE YÜZLEŞMEKTİR’
Biz çok acılar yaşadık, hepimiz. Her şeyi geri getirmek olanaklı değil. Ölenleri yerine getiremeyeceğiz. Bununla beraber her şeyi yerine getiremeyeceğimiz bilinci ve hissiyle, bunu kabul ederek yola devam edebilmemiz için demin andığım kocaman toplumsal travmayla baş etmemiz gerekiyor. Bu acılar sahici. Bir noktanın altını özellikle çizmek isterim. Tamam, helalleştik deyip yola devam edilmez. İsteseniz de istemeseniz de o acılar yarın oradan buradan patlar. Sen acını unut diyerek unutturman olanaklı değil. Bu neden başımıza geldi? Neden sorusu, işte hakikat denen şey o. Hakikatle yüzleşmek o. Yeniden anlamlandırmamız gerekecek. Bu olursa hakikate ulaşacaksanız. Şeklen bahsetmiyoruz. Anlamlandıracağız, ondan sonra bir adalet duygusunun tesisi gerekir. O olandan bitenden sonra. O kör kuyulara atılan insanların yakınları bunu anlamlandıracak, geri gelmeyeceğini de bilecek ama adalet duygusu tesis edilecek. İsterse affetmez, adalet hakkı denen şey bu. Dünya deneyimlerinde de o nedenle şeklen konuşulmuyor. Teknik bir yanı yoktur. Özeti parçalanmışlıktan tekrar birlikte ortak bir geleceğe yürümenin kaçınılmaz zeminidir. Bu yaraları şu ya da bu düzeyde telafi etme, onarmadır. O yüzden biz TİHV olarak yıllardan beri bu adı koyarak gerek onarma gerek hakikate ulaşma ile anılması gerekir.
‘YAS SÜRECİNİN YAŞANMIŞ OLMASI ÖNEMLİ’
Ruhlarımız kesildi. Ne yazık ki yaşamlarını yitiren insanların vücutları da kesildi. Toplu mezarlar kepçeyle kazılmasın derken yarayı deşip kenara bırakmak istemediğimiz içindir. Usulüne uygun yeniden gömmek için yeniden kazıyoruz. Onu yeniden anlamlandırıyoruz. Adalet duygusunu yeniden pekiştirmeye çalışıyoruz. O yas sürecini yaşıyoruz. Bu insani bir şey. Ama yası tamamlayamazsa geçmiş geçmişte kalamaz, gelecekte gelmez. Dolayısıyla o yas süreçlerinin tamamlanması aynı zamanda kolektif belleğin yazılması demektir. Bu olursa parçalanmış gelecekten ortak bir geleceğe gideriz. Dolayısıyla kolektif bellek salt Kürtlerin kendi içinde yapacakları, Kürtlerin dışındakilerin kendi içinde yapacakları bir mesele değil. Aksine iyi tanıklık deniyor buna, seni anlıyorum ve yaranı onarmak için seninle birlikte yürüyorum demektir. Bu olmazsa parçalanmışlık devam eder. Çatışmasızlık ortamının kalıcılaşması da zor olur.
Özet olarak söyleyecek olursam birincisi silahlı güçlerin yurtdışına çekilme sürecine etkin müdahil olmalıyız. Sağlıklı olması için her düzeyde çaba göstermeliyiz.
İkincisi çatışmasızlık sürecinin kalcılaşması için hepimiz müdahil olmalıyız.
Üçüncüsü yaşananları onarma ve birlikte geleceğe yürümekte hepimiz müdahil olmalıyız. Siyasi iktidarın bunu yapabilmesi için toplumsal muhalefeti yığmamız gerekir.
‘ÇATIŞMASIZLIK DIŞINDA HİÇBİR İYİLEŞME YOK’
* Sürecin içeriğinin anlam bulması, gerçek bir barışın adalet ve demokrasiyle buluşması için cezaevlerindeki bu sorunların çözülmesi hayati ve gelecek anlamında da belirleyici bir niteliği var. Elbette yaşamın birçok alanını kapsıyor ancak özellikle de direkt TİHV’in alanı olduğu için sormak istiyorum. İktidarın cezaevleri politikasının daha da negatif bir formla yürütüleceğine dönük yaklaşımı çözüm kavramının içeriğinden uzak bir biçimde suya yazı yazmak değil midir?
Somut olarak insan hakları açısından baktığımızda nettir. Gündelik hayatta çatışma yaşanmıyor. Bugün itibariyle ne yasal düzenleme ne gündelik uygulamalar açısından en ufak bir düzenleme olmadığı gibi daha ne olsun? Her ilde doğrudan polis adı altındaki görevlilerin yaptığı, atın adımınızı ne olursa olsun, gazından, suyundan, copundan ülke nefes alamaz halde. Silahlı güçlerin sınır dışına çıkması, çatışmasızlık dışında olumlu hiçbir şey yok. Kimi KCK davalarında birkaç haftaya kadar 300 kadar insan salındı. KCK davalarında bugün itibariyle 10 bin insan var. Muhalif kesimden insanlar da var. Operasyonlar sürüyor. Birkaç gün önce Aydın Germencik’te KCK davasından yargılanan 6 kişiye, 9’ar yıl hapis cezası verildi. Kime, ne cezası veriyorsunuz? Bir gösteriye katılmış. Bir lamba kırılmış ya da birkaç lamba. “Örgüt üyesi olmamak adına ceza veriliyor. İnanılmaz bir durumdur. Dolayısıyla 2005’te 16 bin kişi hakkında dava açılmışken bu rakam çıktı 60 binlere. Bugün başka bir düzeye ulaşıyor bu. Siyasi iktidar yasal düzenlemeleri arkasına alarak otoriter uygulamayı gündelik hayatta katmerleştirerek sürdürüyor. Emek sineması için giden sanatçı mı, memur mu, öğrenci mi, işçi mi hepsi için aynı işlem.
‘Em rê nadin şerê navxweyî’ – Yeni Özgür Politika
Fermandariya Giştî ya YPG᾿ê diyar kir ku rê nadin tu kesî derveyî Desteya Bilind a Kurd (DBK) hêzên leşkerî avabikin. YPG’ê ragihand ku hebûna du hêzên leşkerî wê bibe sedema şerê navxweyî.
Fermandariya Giştî ya Yekîneyên Parastina Gel (YPG) derbarê bûyerên dawî û helwesta Serokatiya Herêma başûrê Kurdistanê daxuyaniyek nivskî weşand.
Di daxuyaniya Fermandariya Giştî ya YPG᾿ê de hate gotin ku di 19᾿ê gulanê de komek guman kirî bi awayekî ne fermî ji sînor derbasî Rojavayê Kurdistanê bûn, hêzên YPG᾿ê ew binçav kirin û radestî hêzên asayîşê kirin û asayîş li gorî zagoneyên heyî lêpirsîn kir. Di daxuyaniyê de hate destnîşankirin ku piştî lêpirsînê eşker e bû ku ev endamên hin partiyane û beriya neha berê xwe dane Başûrê Kurdistanê û li vir perwedeya leşkerî dîtine. Di daxuyaniya Fermandariya Giştî ya YPG᾿ê de hate diyarkirin ku ji wê demê ve hin saziyên çapemeniyê buyera girtin û lêpirsînê mezin dikin. Di daxuyaniya xwe de Fermandariya YPG᾿ê ku ew ji ber vê yekê dê hin xalên li ser bûyerên dawî yên ser sînorê di navbera başûr û rojavayê Kurdistanê diyar bikin.
YPG᾿ê gelek caran hişyarî kir
Di daxuyaniyê de hate destnîşankirin ku YPG᾿ê gelek caran ragihandiye ku ew rê nedin tu komên çekdar derveyî Desteya Bilind di herêmên Kurdan de derkevin û tevî ku YPG᾿ê gelek caran hişyarî kir, lê car de hin partî bi awayekî veşartî kar dikin ku komên çekdar sazbikin. Di daxuyaniyê de hate gotin îsrara hin aliyan ku jê tê xwestin hêza Kurdî belav bikin û berê wê bidin şerekî navxweyî û ev yek ji daxuyaniyên bê berpirsyar û gumankirî ya hin partiyan diyar dibe ku ev alî dixwazin şerê navxweyî di nava gelê Kurd derbixin.
‘Bi qaçaxî derbas dibûn’
Di berdewama daxuyaniya xwe de Fermandariya Giştî ya YPG᾿ê da zanîn ku di nava zêdetirî saleki ji parastina herêmê bi dehan şervanên wan jiyana xwe jidest dan û wiha pê de çû:”Her kes dizane ku yekîneyên me ji bo parastina destkeftiyên gelê Kurd bi dehan şehîd dane, li seranserî sînorê Rojavayê Kurdistanê hêzên me parastinê dikin û herî dawî hêzên me komên biguman bi awayekî ne fermî ji Başûr derbasî Rojava dibûn, hêzên me bi erkê xwe yê asayî pêk anî ew rawestandin û wan radestî hêzên asayîşê kirin. Ev erkê me yê sereke ye beranberî parastina sînorê Rojavayê Kurdistanê û rê girtina li pêşiya derbasbûna komên biyanî ku hewl didin ewlehiya herêmê binpê bikin.”
‘Me bêhêvî dikin’
Daxuyaniyê wiha dom kir:”Cihê mixabiniyêye ku hin saziyên çapemeniyê bi awayekî ji rastiyê dûr li ser YPG᾿ê tiştan diweşînin. Şervanên me bê ku guh bidin kesî bi erkê xwe yê esayî radibin û parastina nirxên gel dikin. Em hînbûne ku li Rojavayê Kurdistanê hin alî hene li ber pêşketina gelê me tehmûl nakin, ji ber vê yekê êrîşî yekîneyên me dikin. Lê tiştê em matmayî kirin helwesta Serokatiya herêma Başûrê Kurdistanê bû. Me bawer ne dikir ku li aliyê partiyekê bisekine, me hêvî dikir ku Serokatiya Herêmê helwesta xwe ya bê alî û netewî nîşan bide. Serokatiya Herêma Başûrê Kurdistanê ji destpêka Şoreşa li Rojavayê Kurdistanê û Sûriyê kar dikir ku xwe bê alî nîşan bide. Em ji Serokatiya Herêma Başûrê Kurdistanê hevî dikin ku bi awayekî bê alî û asayî nêzî rewşa Rojavayê Kurdistanê bibin û em bang li pêşmergeyan dikin ku wek alîgir bi mere bin, lê mixabin helwesta wan ya dawî em bêhêvî dike.”
Kampanyaya reşkirinê
Di berdewama dawuyaniyê de hate destnîşankirin ku di rojên dawî de serokê partiyeke Kurd li ser telefizyoneke Erebî daxuyaniyên bêrêzî û ji rastiyê dûr li ser yekîneyên me dan, gelek gumanbariyên nemerdî bê ku tiştekî diyar bike li ser yekîneyên kirin. Fermandariya Giştî ya YPG̓᾿ê di daxuyaniya xwe de wiha dom kir:”Ji mafê me ye ku em wek hêza rewa ya parastina gelê Rojavayê Kurdistanê ne, em ji wan bixwezin ku rastiya gumanbariyên xwe eşker e bikin heger hebin, yan ew berpirsyarê daxuyaniyên xwe yê nemerdî û bêhurmet e. Yekîneyên me bi mêrxasî diyar kirin ku ew dikarin ewlehiya herêmê biparêzin, bi awayekî aktîv kar dikin û bidehan şehîd di encama bersivdayina komên çekdar û hêzên rêjîma Baas dan. Şervanên me ku jiyana xwe ji dest dan ne ji netewekê yên aliyekî siyasîne, şehîdên me ji aliyên siyasî yên cûdane û ji netewyên cûdane ji ber vê yekê em van daxuyaniya wek êrîşa bê rumet a li ser şehîd, gel û şervanên xwe dibînin.”
Banga berxwedanê
Di dawiya daxuyaniyê de fermandariya giştî ya YPG᾿ê ev tişt anî ziman:”Em ji gelê xwe re tekez dikin ku em ê destkeftiyên wan biparêzin, em careke din dibêjin ku berpirsyariya van pirsgirêkan ne em in. Kesên ku hewl didin komên çekdar bi awayekî ne fermî û derveyî Desteya Bilind a Kurd avabikin berpirsyarê hewldanên xwe ne. Em bang li hemû kesê ku xwe welatparêz dibîne hewldanên bike ku ewlehiya herêmê biparêzin û rê nedin şerekî navxweyî. Li ser vî esasî em bang li hemû aliyan dikin ku bi berpirsyariyên xwe rabin û rê ne din metersînên ku dî çêbibin, Em ji gelê xwe re tekez dikin ku em ê bi erkê xwe yê sereke rabin û berxwedana xwe ya li dijî hemû êrîşan berdewam bikin.”
Yekîtiya Star: Piştgiriya yekalî dikin
Kordînasyona Yekîtiya Star di derbarê belavbûna hêzên Pêşmergeyan li ser sînorê Rojavayê Kurdistanê û Başûrê Kurdistanê de daxuyaniyek nivîskî weşand. Di daxuyaniyê de hate diyarkirin ku girtina deriyê sînorê Sêmalka û belavbûna hêzên Pêşmergan li seranserî sînorê Rojava ne di cihê xwe de ye, piştgiriya yekalî dike û armanc ji vê yek têk birina vîna gelê Kurd li Rojavayê Kurdistanê ye. Di daxuyaniyê de ji Hikûmeta herêma Kurdistanê hate xwestin ku li helwesta xwe vegere, bi hestiyarî nêzîk bibe û nêrînên xwe baş eşkere bike.
Di daxuyaniyê de hate gotin: “Di dema pêdiviya gelê me bi yekîtiyê zêde dibe ji bo li hember hemû pilanên ku dixwazin vîna Kurd ku di 19’ê Tîrmeh 2012’an de ava bûye bişkînin. Em dibînin ku hin aliyên Kurdan li Rojava dixwazin tevliheviyê di navbera hêzên Kurdistanî de derbixin. Di encama koma ku bi awayekî nerewa ji Başûrê Kurdistanê derbasî Rojava bûbû ji aliyê hêza Asayîşa herêma Dêrikê ve lêpirsîn ji wan hate kirin. Li aliyê din Hikûmeta Herêma Başûr bersiveke bê berpirsiyarî nîşan da û hêzên Pêşmergan li ser sînor belav kirin û deriyê sînor ji aliyê wan ve hate girtin. Ev kiryar tê wateya ku Hikûmeta Başûr piştgiriya yekalî dike û dixwaze vîna gelê Kurd li Rojavayê Kurdistanê pûç û vala bike. Em wek Yekîtiya Star vê siyaseta Hikûmeta Başûr şermezar dikin û em ji wan dipirsin hêzên Pêşmergan dê li hember kê şer bikin?.
Di dawiya daxuyaniya Yekîtiya Star de hate gotin: “Em bang hemû aliyan dikin ku ji tevliheviyê haydar bin, banga me bi taybet ji Hikûmeta Başûr Kurdistanê ye ku ji helwesta xwe vegere û bihestiyarî nêz bibe û nêrînên xwe baş eşkere bike.
Amed konferansa hazırlanıyor – Yeni Özgür Politika
Öcalan’ın önerdiği 4 konferanstan birinin yapılacağı Amed’de hazırlıklar başladı. Hazırlığı başlatan kurumlar, Kuzey Kürdistan’da yaşayan herkesi çalışmaya güç vermeye çağırdı.
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın önerdiği Kuzey Kürdistan’ı kapsayan konferans için çalışmalar başlatıldı. Yapılan açıklamada, “90 yıldır dili, kimliği inkar edilen kültürel ve fiziki kırımlara uğratılan Kürdistan halkı 21. yüzyılı kazanma azmindedir. Başlayan yeni süreç aynı zamanda sadece çatışmaların durması açısından değil, Kürt halkının millet olmaktan ileri gelen hakları için önemli bir mücadele zemini doğurmaktadır denildi.
Bu mücadelenin en önemli boyutunu da ulusal birliğin oluşturduğu vurgulanan açıklamada, şöyle devam edildi: “Düşüncesi, ideolojisi, siyasi kimliği, dini, mezhebi, etnisitesi farklı tüm Kuzey Kürdistanlıların nasıl bir statü istediği, nasıl bir toplumda yaşamak istediğini belirlemesi ve ortak talepler, ortak mekanizmalarda biraraya gelmesi hayatidir. Bu temelde biz aşağıda adı bulunan kurumlar en kısa sürede Kuzey Kürdistan’ın birliğe ve çözüme nasıl baktığını tartışacağımız ve önümüzdeki sürece önemli etki yaratacak bir konferans toplamak için çalışmaya başladığımızı ilan ediyor, Kuzey Kürdistan’da yaşayan, herkesi bu çalışmaya önem ve güç vermeye çağırıyoruz.
Amed’deki konferansın çağrıcıları şunlar: DTK, DDKD, KADEP, ÖSP, BDP, DÖKH, Azadi İnisiyatifi, Mezopotamya Aleviler Birliği, Ermeni Vakfı Nubihar, Öze Dönüş Platformu, Êzîdî Federasyonu, İslam Konferansı Koordinasyonu, Gençlik Bileşenleri, Barış Anneleri, MEYA-DER, TUHAD-FED.
TARİHİ KONFERANS – Özgür Gündem
PKK Lideri Öcalan’ın yapılmasını önerdiği konferansların ilki yarın Ankara’da yapılacak. Türkiye’nin önemli aydınları ve demokratik çevreler, demokratik çözüm sürecinin barış ve demokrasiyle taçlanması için tarihi bir rol oynamaya hazırlanıyor
YOL HARİTASI HAZIRLANACAK
Ankara tarihi bir konferansa evsahipliği yapmaya hazırlanıyor. Yaşar Kemal ve Vedat Türkali’nin de çağrıcıları arasında olduğu demokrasi güçleri, ‘Demokrasi ve Barış Konferansı’nda barışın ve demokrasinin yol haritasını çıkaracak
YÜZLERCE AYDIN İNİSİYATİF ALDI
Kürdistan’da halk demokratik kurtuluş sürecine bütün gücüyle katılarak öncülük ederken, batıda da demokrasi güçleri buna paralel bir inisiyatif aldı. Şimdi gözler Ankara Sürmeli Otel’de iki gün sürecek olan tarihi konferansta
HALKLARIN KURTULUŞ KONFERANSLARI BAŞLIYOR
PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın yapılmasını önerdiği konferansların ilki yarın Ankara’da Sürmeli Otel’de yapılacak. Türkiye’nin önemli aydınları ve demokratik çevreler, çözüm sürecinin barış ve demokrasiyle taçlanması için tarihi bir rol oynamaya hazırlanıyor
PKK Lideri Öcalan tarafından başlatılan süreç bir yandan 8 Mayıs’ta başlayan HPG’nin “geri çekilmesiyle devam ederken, diğer yandan da sivil toplum örgütleri tarafından sürece ilişkin tartışmalar da hızlandırıldı. Demokratik çözüm sürecinin en önemli ayaklarından biri olan “Demokrasi ve Barış konferanslarının ilki yarın Ankara’da Sürmeli Otel’de gerçekleştirilecek. Ankara’yı sırasıyla Amed, Brüksel ve Hewler konferansları takip edecek. Ankara’daki konferansa Yaşar Kemal, Tarık Ziya Ekinci, Vedat Türkali, Orhan Pamuk, Murathan Mungan, Rakel Dink gibi Türkiye’nin önemli akademisyen, yazar ve aydınlarının bulunduğu yüzlerce tanınımış kişi ve STK temsilcisi katılacak. İki gün sürecek tartışmalara ilişkin konferansın teknik komisyonunda yer alan HDK Yürütme Kurulu Üyesi ve BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel şu bilgileri vermişti: “Paralel oturumlarda, geleceği nasıl kuracağız, neyin üzerine kuracağız, hangi hakikat üzerinden kuracağız mesajı üzerinden bir tartışma olacak. Diğer oturumlarda ise, toplumsal mücadeleyi nasıl belirleyeceğiz, bu müzakere sürecinde neler yapabiliriz olacak. Son oturumda ise, bu sürecin gerçekleşmesi için neler yapabiliriz, işte yol temizliğini, demokratik bir anayasanın inşası konusunda tartışacağımız, bir de barışın genel ilkeleri nelerdir, böyle bir süreçte demokratik barış mümkün, yarım günlük paralel oturumlar olacak. İkinci günde ise, bu paralel oturumda çıkan sonuçlar üzerinden bir tartışma olacak.
Yol haritası çıkarılmalı
İki gün sürecek konferansa ilişkin Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nazan Üstündağ ile Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nükhet Sirman konuştu. Nazan Üstündağ, “Süreçten büyük bir heyecan duyuyorum. Bir buçuk yılda farklı çevreler çok mücadele verdi. Verilen mücadelede bir noktaya gelindi ve silahsız alanlara ciddi bir aktörlük düşüyor. O aktörlükte, alanın açılmasına ve toplumun çeşitli kesimlerinin yer alması beni çok heyecanlandırıyor dedi. Ankara’da 25 Mayıs’ta düzenlenecek olan Barış ve Demokrasi Konferansı’nı değerlendiren Üstündağ, düzenlenecek 4 konferansın süreç için çok önem arz ettiğini vurguladı. Kürt sorununun tüm coğrafyayı ve tüm kesimleri kapsaması açısından konferansın kendisinde heyecan uyandırdığını ifade eden Üstündağ, “Ankara’daki konferansta talepler manzumesinin oluşturulmaması gerekiyor. Talepler manzumesi oluşturmaktan çok herkesin kendi ajandasında barışta belirlenmiş dünya örneklerinden de bakarak farklı ayakların nasıl örüleceği ve buna sivil toplumun nasıl destek sunacağına dair somut bir yol haritasının çıkması konferanstan temel beklentim dedi.
Yüksek sesle barışı savunalım
Sirman ise, batının Kürtlerin neler yaşadığını bilmemesinin demokrasinin oluşmasının önündeki en büyük engel olduğunu ifade etti. Geri çekilmelere rağmen hala somut adımların atılmamasının kendisinde büyük kaygılara neden olduğunu dile getiren Sirman, Akillerin bu önyargıları kırmaya çalıştığını ama medyanın hala savaş dilini kullandığını söyledi. Ankara’da düzenlenecek konferansın çok önemli olduğunu ekleyen Sirman, “Sürecin ilk konferansını kadınlar yaptı. Her tarafın barışı konuşması için bu konferanslar çok büyük bir önem arz ediyor. Gerçekten barışı isteyen bir toplumun çok yüksek sesle barışı dile getirmesi gerekiyor. Bunun için bu konferanslar bu sesin yüksek çıkması için çok önemli dedi. Konferansta özellikle kadınların taleplerinin dile getirilmesinin çok önemli olduğunun altını çizen Sirman, kadınların savaşta, en büyük bedeli ödediğini sözlerine ekledi.
Kürt kurumları ulusal konferans için seferber – Özgür Gündem
DTK, BDP, DDKD, KADEP, ÖSP, DÖKH, Azadî İnisiyatifi, MAB, Ermeni Vakfı, NUBİHAR, Öze Dönüş Platformu, Ezdi Federasyonu ve İslam Konferansı’nın da aralarında bulunduğu Kürt kurumları ulusal konferans için seferber olurken, Karayılan da birlik çağrısı yaptı
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın başlattığı demokratik siyaset ve çözüm süreciyle ilgili önerdiği 4 konferanstan biri olan Amed konferansı için çalışmalar başlatıldı. Çalışmayı başlatan Kürt parti ve kurumları, Kürdistan’da yaşayan, herkesi çalışmaya önem ve güç vermeye çağırdı.
Aralarında DTK, DDKD, KADEP, ÖSP, BDP, DÖKH’ün bulunduğu çok sayıda kurum, yaptıkları bir açıklama ile konferans hazırlık çalışmasına başladıklarını belirterek, herkesi düzenlenecek konferansa güç ve destek vermeye çağırdı. Kürt halkının tarihi bir dönemden geçtiğine dikkat çekilen açıklamada, “90 yıldır dili, kimliği inkar edilen kültürel ve fiziki kırımlara uğratılan Kürdistan halkı 21. yüzyılı kazanma azmindedir. Başlayan yeni süreç aynı zamanda sadece çatışmaların durması açısından değil, Kürt halkının millet olmaktan ileri gelen hakları için önemli bir mücadele zemini doğurmaktadır dendi.
Birliğimize güç verin
Bu mücadelenin en önemli boyutunu da ulusal birliğin oluşturduğu vurgulanan açıklamaya şöyle devam edildi: “Düşüncesi, ideolojisi, siyasi kimliği, dini, mezhebi, etnisitesi farklı tüm Kuzey Kürdistanlıların nasıl bir statü istediği, nasıl bir toplumda yaşamak istediğini belirlemesi ve ortak talepler, ortak mekanizmalarda bir araya gelmesi hayatidir. Bu temelde biz aşağıda adı bulunan kurumlar en kısa sürede Kuzey Kürdistan’ın birliğe ve çözüme nasıl baktığını tartışacağımız ve önümüzdeki sürece önemli etki yaratacak bir konferans toplamak için çalışmaya başladığımızı ilan ediyor, Kuzey Kürdistan’da yaşayan, herkesi bu çalışmaya önem ve güç vermeye çağırıyoruz.
Amed’deki konferansın çağrıcıları şunlar: DTK, DDKD, KADEP, ÖSP, BDP, DÖKH, Azadi İnisiyatifi, Mezopotamya Aleviler Birliği, Ermeni Vakfı Nubihar, Öze Dönüş Platformu, Ezdi Federasyonu, İslam Konferansı Koordinasyonu, Gençlik Bileşenleri, Barış Anneleri, MEYA-DER, TUHAD-FED.
Yerel yönetimler kurulsun
Hakkari’de Milliyet gazetesi tarafından “Çözüm Sürecinde Türkiye ve Hakkari’nin Kalkınması konulu halk toplantısı düzenlendi. Toplantıda konuşan Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Derya Sazak, “2013 yılı önemli bir yıldır. Barış tarihidir. Barışı solumanın Sümbül Dağı’nın etrafında solumak olduğunu anladık dedi.
BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ise, “Kürdistan olarak bilinen bu bölge yıllardır ‘tehdit’ olarak algılanıp, yıllarca sürgün, göçler ve köy yakmalara maruz kalmıştır. Tehlikeli bölgenin tehlikeli halkının örgütlenmesini istememişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi politikasıdır. Bazı dönemlere Hakkari ili için projeler üretilmiş, ama topyekûn bir projeler üretilmemiştir. Sadece yapılan kalkınma projeleri ile halk devlete yakındır imajı verilmeye çalışılmış ve devlete yanlı politikalar haline getirilmiştir dedi. Çözümün anahtarının Hakkari’yi düşman listesinden çıkarmak olduğunu söyleyen Demirtaş, “Hakkari o listede kaldıkça, kimse ilerlemeyi beklemesin. Ankara bu zihniyeti değiştirsin. Yerel yönetimler kurulsun. Bizler buna özerklik diyoruz. Bu halk seçtikleri insanlar tarafından yönetilmek istiyor. Hakkari’de AKP oy almamış, ama AKP Hakkari’yi yönetiyor dedi.
Gazeteci Can Dündar ise, “Hakkari’ye gelişim çok anlamlıydı. Önceki gelişimde aracımızın önünde askeri araçlar olurdu. Bu seferki gelişimizde ise, müzik çalan anons arabası vardı. Anons arabasından yapılan anonsun ise bir halkı ne denli mutlu ettiğini gördüm. Her şey için bu süreci hep birlikte götüreceğiz diye belirtti.
Barış toplantıları sürüyor
BDP ve DTK öncülüğünde düzenlenen halk toplantıları devam ediyor. Amed, Colemêrg, Mûş ve Adana’da gerçekleşen toplantılarda yurttaşlar, barış sürecini konuştu. Adana’nın Seyhan ilçesi Gülbahçe mahallesinde gerçekleşen toplantıya binlerce yurttaş katıldı. Toplantıda konuşan BDP MYK Üyesi Ferhat Tarhan, Öcalan’ın başlattığı süreçte AKP hükümetinin somut bir adım atmadığını ve yeni karakollar inşa edip, koruculuk sistemine devam ettiğini kaydetti. Süreci doğru okumak amacıyla her alanda örgütlenmek gerektiğini ifade eden Tarhan, kendilerinin AKP’nin tekçi zihniyetine güvenerek yola koyulmadığını belirterek, “Güveneceğimiz tek bir adres var. O da Kürt Halk Önderi Sayın Abdullah Öcalan’dır. Çünkü biz kazanacağız. Sayın Abdullah Öcalan’ın manifestosu ve paradigması 21’inci yüzyıl halkların özgürleşmesi paradigmasıdır dedi.
Colemêrg’in Şemzînan ilçesinde düzenlenen halk toplantısında konuşan BDP İlçe Başkanı Cabbar Taş, “Artık Kürtlere kimse haksızlık ve zulüm yapamaz, artık devlet bunu bilsin ki eski dilsiz Kürtler kalmadı artık. Kürtler herkesin karşısında ve demokratik hak arayışları için alanlarda olacaktır dedi. Navberojan (Yeşilova) köyü sakinlerinin buna en iyi cevabı verdiğini vurgulayan Taş, “Eğer bu karakol yapımları devam ederse bilinsin ki artık Kürt halkı kendi topraklarında kendilerine yapılan haksızlıklar karşısında askere ve askeri karakolların yapılmasına karşı olacaktır dedi. Amed’in Farqin ilçesi ile Mûş’un Milazgir (Malazgirt) ilçesinde de halk toplantıları düzenlendi.
Köylüler direnişi 5. günde kazandı
Şemzînan (Şemdinli) köylülerin bölgede yapımı süren askeri karakollar ve askeri kontrol noktalarındaki keyfi uygulamalara karşı başlattığı oturma eylemi, yetkililerin sorunun çözüleceği yönünde söz vermesi üzerine 5’inci gününde sonlandırıldı. Colemêrg’in (Hakkari) Şemzînan ilçesine bağlı Navberojan (Yeşilova) köyü sakinleri tarafından bölgede yapımına başlanan askeri karakollar ile askeri kontrol noktalarındaki keyfi uygulamalara karşı başlatılan oturma eylemleri, 5’inci gününde yetkililerin söz vermesi ile birlikte son buldu. Toplanan köy heyeti, Hakkari Valisi’nin kendilerine “Bize 5 gün süre verin, bu sürede bölgedeki askeri kontrol noktalarının tümünü kaldıracağız dediğini aktardı. Köylüler, bu söz üzerine 5 günün ardından uygulamaların son bulmaması halinde tepkilerinin daha büyük olacağı uyarısında bulunarak eylemlerini sonlandırdıklarını duyurdu. 5 gün boyunca karakol önünde eylem yapan yurttaşlar askerin keyfi uygulamalarından bıktıklarını söyleyerek karakolların kaldırılmasını istemişti. Konuya ilişkin açıklama yapan yurttaşlar verilen sözün tutulmaması durumunda tekrar eylem yapacaklarını söyledi.
200 toplantıdan büyük destek çıktı
BDP İstanbul İl Örgütü Kürt sorununda yaşanan çözüm süreci çerçevesinde İstanbul’da düzenledikleri 200 halk toplantısının sonuçlarını il binasında yaptıkları basın toplantısı ile açıkladı. BDP İstanbul il eşbaşkanı Asiye Kolçak barış sürecini yurttaşlarla tartışarak fikir alışverişinde bulunmak amacıyla İstanbul’un 34 ilçesinde 200 halk toplantısı organize ettiklerini söyledi. Kolçak, toplantılar sonucunda yurttaşların Öcalan tarafından başlatılan çözüm sürecine kayıtsız şartsız destek sunduğunun ortaya çıktığını söyledi. Toplantılardan çıkan bir diğer sonucun ise yurttaşların AKP’ye dönük güvensizlikleri olduğunu kaydeden Kolçak, “AKP’nin geçmişte halkımıza ve partimize yönelik baskılar ve hukuk dışı uygulamalar nedeniyle AKP’ye dönük güvensizlik devam ediyor dedi. Sürece rağmen devam eden karakol inşaatları ve korucu alımlarının da yurttaşlarda kaygılara yol açtığını dile getiren Kolçak, hükümetin de çözüm sürecinin gerektirdiği adımları bir an önce atması gerektiğini vurguladı.
Bo Rojava banga hestiyariyê – Azadiya Welat
Serokatiya Konseya Rêveber a KCK’ê Murat Karayilan di dema serdana parlamenterên başûrî de bal kişand ser geşedanên Rojava û diyar kir ku hewceyî bi girtina deriyê sînor tune ye û bo Rojava banga hestiyariyê li herkesê kir
Ji Komîsyona Mafê Mirovan û Civaka Sivîl ya Parlamentoya Başûrê Kurdistanê, parlamenterên YNK’ê Salar Mehmûd, Dane Seîd Sofî û Xelîl Osman Hemed Emîn, Parlamenterê Goran Viyan Ebdurehman, Parlamentera Yekgirtû Sergul Karadaxî bi destê xwe dosyaya îmzeyan radestî ji heyeta KCK’ê, Serokê Konseya Rêveber a KCK’ê Murat Karayilan kirin. Ji heyeta KCK’ê endamê Koseya Rêveber ya KCK’ê Sabrî Ok, Sulbus Perî, Zekî Şengalî û Dîwana Serokatiya Kongra Gel Hacer Zagros heyeta ji parlamentoya Kurdistanê hatin pêşwazî kirin.
Kampanya îmzeyan ya piştî Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan pêvajoya çareseriyê da destpêkirin bê navber berdewam dike. Kampanya ji Ocalan re azadî li Başûrê Kurdistanê ji aliyê Partiya Çareseriya Demokratîk ya Kurdistanê (PÇDK) ve hat destpêkirin rastî eleqeyek mezin tê. Kampanyaya hatiye destpêkirin Parlamentoya Kurdistanê jî piştgirî dayê. Dosyaya nêzî 100 parlamenteran îmze kir radestî rayedarên KCK’ê hat kirin. Ev dosya dê piştre ji NY, DYA, Îngilistan, Fransa, Almanya û meclisa Tirkiyeyê re bê şandin. Di nava koma 100 parlamenteran de îmzeya Nêçîrvan Barzanî û du wezîran jî heye.
PÊNGAVEK BI WATE
Çapemeniyê eleqeyek mezin nîşanî hevdîtinê da. Di civîna ku ji çapemeniyê re vekirî hat kirin de, Serokê Konseya Rêveber ya KCK’ê Murat Karayilan destpêkê mafê axaftinê girt û spasiya heyetê kir û da diyarkirin ku cara yekemîne ji parlamentoya Kurdistanê serdanek fermî bo Qendîlê çêdibe û wiha berdewam kir: “Li Rojhilata Navîn rastiya şerekî pêk tê heye û ji ber vê çendê jî em weke kurd pêwîst e bi hev re tevger bikin. Niha li Tirkiyeyê pêvajoyek hatiye destpêkirin, agirbesta ku me îlan kiriye ne yek alî ye. Du alî ye. Avakirina qereqol û topbaran ne tiştên cidî ne ji ber ku bi armanca îmhakirinê nîn in. Ev pêvajoya ku dest pê kiriye ji bo biratiya gelan projeyekî cidî ye. Me pêvajoya vekişînê 8’ê Gulanê îlan kir, vekişîna koma yekem 14’ê gulanê pêk hat, heya niha 5 komên me bêpirsgirêk gihane Herêmên Parastina Medyayê. Di nava vê pêvajoyê de gelek komkujî rûdan, lê belê kurdan serê xwe netewand û îro têkoşîn û yekitiya kurdan gihaye astekê. Yekitiya kurdan û bi awayekî bi rûmet çareserbûna pirsgirêka kurd ji bo her çar parçeyên Kurdistanê gelek girîng e.
DIVÊ OCALAN AZAD BIBE
Berdevkê Komîsyona Mafên Mirovan û civakê Sivîl a ji parlamentoya başûrê Kurdistanê Salar Mahmut îmzeyên li ser navê Parlamentoya Kurdistanê berhevkirin teslîmê Serokê Konseya Rêveber a KCK’ê Murat Karayilan kir û wiha got: “Sedema hatina me ya Qendîlê ev e ku îmzeyên bo azadiya birêz Ocalan me berhevkirine teslîmê we bikin. Bi vî awayî em dixwazin hûn piştgiriya me ya bo pêvajoyê bibînin. Sedema avêtina îmzeyên me jî ev e ku birêz Ocalan ev 14 sal in girtî ye û birêz Ocalan ne girtiyekî ji rêzê ye. Ji bo çareseriya pirsigirêka kurd divê birêz Ocalan serbest bê berdan. Şerê li Tirkiyeyê bandorê li her çar parçeyên Kurdistanê dike. Hêviya me ev e ku kurdên li Tirkiyeyê dijîn bigihijin mafên xwe. Di vê çarçoveyê de divê hem di asta makeqanûnê de mafê wan bên dayîn û hem jî divê gelê kurd bi îradeya xwe ya azad mafên xwe biparêzin. Ji bo vê bi dest bixînin jî em jî wekî parlamenterên başûrê Kurdistanê piştgiriya xwe ya bo kampanyayê pêşkêş dikin.
Karayilan der barê gengeşiya Sûriyeyê de wiha got: “Hinek pirsgirêkên hatin jiyîn, kurd dikarin di nava xwe de çareser bikin. Tu pêwîstî bi girtinan û girtina deriyên sînor nîn e. Ji ber vê jî divê her kes bi hestiyarî nêz bibe. Divê partiyên din jî piştgiriyê bidin vê pêvajoyê. Mesut Barzanî bo yekitiya kurdan hewl dide. Em jî wekî tevger piştigriyê didin YNK’ê. Herî dawî li Hewlêrê civîn pêk hat. Di wê civînê de bo yekitiya kurdan biryarek hat girtin. Karayilan da zanîn ku aştî bi xwe re azadiyê tîne û wiha axivî: “Em hatina we parlamenterên Kurdistanê gelek girîng û bi wate dibînin.
Li herêma Firatê 168 hezar imze ji bo azadiya Ocalan – ANHA
Kampanya berhevkirina imzeyan ji bo azadiya Rêberê Gelê Kurd Abdula Ocalan, li Rojavayên Kurdistanê û Sûriyê berdewam e, di deh rojên dawiyên de li herêma Firatê “Kobanê, Minbic, Tilebyed û Cerablisê.” 168 hezar imze hatine berhev kirin.
Li herêma Firatê 168 hezar imze
Di qonaxa deh rojan de li herêma Firatê “Kobanê, Minbic, Tilebyed û Cerablisê”. di çarçoveya kampaniya imzeyan ji bo azadiya Rêberê Gelê Kurd Abdulah Ocalan, 168 hezar imze hatine berhevkirin. 48 hezar ji wan li bajarê Minbicê ku bi tevlîbûna hemû pêkhateyên herêmê pêk hatin. Ji kesên ku tevlî kampanyayê bûne, serokê Meclîsa Şoreşgerî yan Minbicê Mistefa Hac Abdela, endamên tabûra Elnesir ya girêdayî Togaya Eniya Kurdan, endamên tabûra Rayet Elheq ya girêdayî togaya Ehrar Elşam û dîdargeha Xwendekarên bê sînor.
Li bajarê Kobanê ku yekemîn bajar bû dest bi kampanyayê kir, 100 hezar imze hatin berhev kirin, Partiya Yekîtiya Demokratîk (PYD) Partiay Demokrata Pêşverû a Kurd li Sûriyê, Partiya Komonîsta Sûrî, Partiya Demokrata Kurd li Sûriyê, Partiya Çep a demorat li Sûriyê, Partiya Yekîtiya Demokrat Kurd li Sûriyê, Yekîtiya Star, Saziya Zimanê Kurdî, Konfedresiyona Xwendekarên Welatparêzên Kurd û Tevgera Ciwanên Şoreşger tevlî kamaniyayê bûn.
Li Cerablis 10 û Tilebyedê jî 10 hezar imze bi tevlîbûna hemû pêkateyan hatin berhevkirin.
Taxa Zorava ya Şamê
Li taxa zorava ya şamê kampanya imzeyan ji bo azadiya Rêberê Gelê Kurd Abdulah Ocalan û hemû girtiyên siyasî yên di zindanên dewleta Tirk de, bi civînekê bi beşdariya şêniyên taxê û gelek partiyên siyasî û rêxistinên civaka sivîl, hate destpêkirin.
Piştî deqeyek rêzgirtinê, peyamên Partiya Yekîtiya Demokratîk (PYD), Partiay Demokrata Pêşverû a Kurd li Sûrî, Yekîtiya Star, Encûmana Niştimanî ya Kurd li Sûryê hatin xwendin.
Di peyaman de hate diyar kirin ku azadiya Rêberê Gelê Kurd Abdulah Ocalan daxwaza gelê kurd e, bi hemû beş rêxistin û partiyên xwe, her wiha bal hat kişandin ser pêvajoya çareseriya Demokratîk ku rêberê gelê Kurd Abdulah Ocalan dest pêkiriye û ji dewleta tirk hate xwestin ku Ocalan û hemû girtiyên siyasî serbest berde.
Piştre ji bo destpêkirina kampaniyayê sê navend, Kolana sereke, Rawestgeha Servîsan û Navenda Osman Sebrî hatin destnîşan kirin.
Bajarê Dêrikê
Li bajarê Dêrikê jî ji destpêkirina kampaniya imzeyan ji bo azadiya rêberê gelê Kurd Abdula Ocalan, girseya gel li navenda bajêr kom bû, kampaniya imzeyan ji hêla hemû pêkhateyên bajêr, Kurd, Ereb û Suryaniyan bi xweşbînî hate pêşwazî kirin.
Her wiha ji endamên Yekîtiya Star, Tevgera Ciwanên Şoreşger, Saziya Malbatên Şehîdan 6 komîteyên berhevkirina imzeyan hatin avakirin.
Kürt öğrenciye ölüm tehdidi! – ROJACIWAN
İstanbul Üniversitesi’nde okuyan Eser Ulakçı isimli Kürt öğrenci, ayakkabısının içine “Canını düşün öleceksin yazılı tehdit mesajı bırakıldığını söyledi.
İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi öğrencisi Ağrılı Eser Ulakçı, ailesi ile birlikte yaşadığı evin önce polis olduğunu düşündüğü kişilerce fotoğraflandığını, ilerleyen günlerde ise evinin kapısının önünde bulunan ayakkabısının içerisine “Canını düşün öleceksin yazılı tehdit mesajı bırakıldığını söyledi. 7 Mayıs sabahı ayakkabısının Çekmeköy Mehmet Akif Mahallesi’nde bulunan evinin önünden birileri tarafından alındığını, ertesi gün ise ayakkabısını tekrar kapının önünde içinde tehdit mesajı ile birlikte bulduğunu ifade eden Ulakçı, tehdit mesajını koyanların polis olduğunu düşündüğünü söyledi. Ulakçı, bunun sebebinin ise üniversite içerisinde de sürekli olarak sivil polislerce takip edilmesi olduğunu ifade etti.
Demokratik Öğrenci Dernekleri Federasyonu (DÖDEF) bünyesinde çalışma yürüten Ulakçı, avukatı aracılığıyla tehdit notu ile birlikte savcılığa suç duyurusunda bulunacağını belirtti.
‘Yaklaşık on gündür Cudi’de nöbetteyiz’ – JINHA
DÖKH öncülüğünde Şırnak’ın Gûndî Melê (Balveren), beldesinde kurulan çadırda anneler nöbet tutmaya devam ediyor. Barış Annesi Emine Alkış, bundan sonra yapılacak bir hatayı asla kabul etmeyeceklerinin altını çizerek, “Biz anneyiz, gerillalarımıza zarar gelmesini asla kabul etmeyiz. Gerekirse silahlarını alır, onlar için savaşırız dedi.
PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın çağrısı üzerine gerillanın 8 Mayıs’ta başlattığı geri çekilme sürecinin sağlıklı ve sorunsuz ilerlemesi için Demokratik Özgür Kadın Hareketi (DÖKH) öncülüğünde Bölge’nin çeşitli yerlerinde Demokratik Kurtuluş ve Çözüm Çadırı adı altında izleme çadırları kurulmaya devam ediyor. Şırnak’ın Balveren beldesinde on gün önce kurulan çadırda anneler, dondurucu soğuğa rağmen bir taraftan politik tartışmalar yürütürken, diğer taraftan ellerinde dürbün an be an dağları kontrol ediyorlar.
‘Barış, huzur ve özgürlük için…’
Şırnak’ta kurulan Demokratik Kurtuluş ve Çözüm Çadırı’nda nöbet tutan anneler yaptıkları gözlemleri aktarırken, yoğun hava hareketliliğine dikkat çektiler. Anneler, olası herhangi bir kötü durumda gerekirse canlı kalkan olacaklarını ifade ettiler. Silopi Barış Anneleri İnsiyatifi’nden Emine Alkış, “Yaklaşık on gündür Cudi’de nöbetteyiz. Gün boyu kulaklarımızdan uçak sesleri eksik olmuyor. Biz barış için, huzur için, önderliğimizin ve zindandakilerin özgürlüğü için buradayız. Herkes bilsin, gerillamıza zarar gelmesini asla kabul etmeyiz. Gerekirse silahlarını alır, onlar için savaşırız derken, artık Bölge’de karakol ve askere gerek yok diyerek, “Gerilla nasıl geri çekildiyse, onlarda geri çekilsin ve topraklarımızı terk etsinler. Askerlerin artık burada işi kalmamıştır, yavaş yavaş Türkiye sınırlarına çekilsinler dedi.
‘Bizler kimlik ve özgürlük istiyoruz’
Emine Ana gibi çadır nöbetinde olan Barış Anneleri Meliha Kabul ve İsmin Aksoy ise, olası herhangi bir operasyonun önünü kesmek için nöbet tuttuklarını belirtti. Meliha Ana, “Öncelikle bilinsin ki, bizler olası herhangi bir operasyonda askerin sınırlara hareketini engellemek için sonuna kadar mücadele ederiz. Önderliğimiz özgür olana kadar mücadelemizi sürdüreceğiz ifadesinde bulunurken, İsmin Ana, “Artık asker de korucular da silahlarını bıraksın ve bu işgale son verilsin. Kürtler kimliğini, özgürlüğünü istiyor. Başta Önderliğimizin, sonra cezaevlerindeki tüm tutsaklarında özgürlüğünü istiyoruz şeklinde konuştu.
Her tarafımı zincirler kesti – Etkin Haber Ajansı
Gözaltında işkenceyle öldürülen Hasan Ocak’ın kardeşi Aysel Ocak, bugün evinde ölü bulunan eski vali Hayri Kozakçıoğlu’nun ardından yazdı: Biz yakından biliriz, Hasan’ın failleri listesinde Tansu Çiller ve Mehmet Ağar’dan sonra üçüncü sırada yer alırdı kendileri. Ardından Necdet Menzir gelirdi.
Yargısız infaz, gözaltında kayıp, işkence ve faili meçhul cinayetlerin çok yoğun olarak yaşandığı dönemde OHAL ve İstanbul Valiliği yapan Hayri Kozakçıoğlu, bugün evinde ölü bulundu. Kozakçıoğlu’nun intihar ettiği öne sürülüyor.
Gözaltında işkenceyle öldürülen Hasan Ocak’ın kardeşi Aysel Ocak, bugün evinde ölü bulunan eski vali Hayri Kozakçıoğlu’nun ardından yazdı.
Aysel Ocak’ın yazısı şöyle:
“Annem o zorlu yılları, günleri anlatırken böyle başlar söze. O zincirler Kozakcıoğlu’nun onu kesen zincirleridir.
İntihar haberi düşer düzmez medyaya boğazımız düğüm düğüm. İnsan bir savaş suçlusunun, Türkiye ve Kürdistan coğrafyasının en karanlık yıllarının katliamlarından, gözaltı kayıplarından, işkenceden sorumlu biri ölünce neden üzülür diye sormayın.
Üzülür.. Daha Hasan’ın hesabını kalbi olduğunu bile yeni öğrendiğimiz Hayri Kozakcıoğlu’nun gözlerine baka baka soramadık.
Sanırım Hasan’ın kaybedilmesinin ardından 3 hafta kadar geçmişti. Daha önce görüşme talebimiz onlarca insanın yaralanmasi ve gözaltına alınmasıyla ve annemin vücudunun her yanının zincirlerle kesilmesiyle sonuçlanmıştı. Kamuoyunun baskısıyla Kozakçıoğlu, bizi makamına davet etmiş, sorularımızı kendisi bizzat yanıtlamak istemişti.
Babam, Maside, avukatımızla birlikte valilikten içeri girerken irkildik. Çay ikramına “Hayır açlık grevindeyiz” diyerek yanıt verdik. Alaycı bakışlar ve tavırlar. İçeri girdi. “Bizim gözaltı kayıtlarımızda Hasan Ocak yok. Hatta arananlar listemizde de yok” diye iki cümle kurdu. Madem aranmıyordu daha birkaç ay önce evimiz neden polis tarafından aranıyor, diye meramımızı anlatmaya çalışırken, çabalarımızın boşuna olduğunu anladık. Karşımızdaki söylemek zorunda olduğu cümleden başkasını kurmayacaktı.
“Biz Hasan’ı aramaktan hem de sizin kurumlarınızda aramaktan vazgeçmeyeceğiz” dedik. Babamı ikna çabaları hepten acınasıydı. Görüşme bitmişti.
Hiçbir hayal kırıklığı yoktu. Sadece öfkemiz artmıştı. Hasan’ı bulmalıydık.
Nasıl mı bilirdik meftayı! OHAL Valiliği yaptığı yıllarda, Mehmet Ağar ve Ünal Erkan ile birlikte “faili belli” cinayetlerden biliriz. Sokak infazlarından, katliamlardan, hala açma mücadelesi verdiğimiz toplu mezarlardan. Birde çuval çuval iç edilen beyaz, kara milyar dolardan.
Biz yakından biliriz, Hasan’ın failleri listesinde Tansu Çiller ve Mehmet Ağar’dan sonra üçüncü sırada yer alırdı kendileri. Ardından Necdet Menzir gelirdi.
İsyanımız bunadır. Tansu Çiller, villasında sabah kahvesini yudumlarken, Mehmet Ağar otel konforunda cezaevinden törenle tahliye edilirken, diğer taraftan Kozakçıoğlu ve Menzir tüm karanlık yılların hesabını veremeden tarih oldular. Vicdan sahibi kamuoyunun mahkumiyeti elbetteki hiç unutulmayacak.
Unutulmayacak bir sey daha var ki Cumartesi Anneleri gerçeğini yaratanların hesabını mahşere bırakmamak bu toplumun boynunun borcudur. Bir taraftan annelerimizi çocuklarının mezarlarına çiçek bile bırakamadan gözleri açık uğurlarken, diğer taraftan failleri adalet önüne çıkarma iradesi gösteremiyor, devlet töreniyle defnedilmelerine izin veriyoruz.
Annem Hasan’ın acısını hergün ilk günkü gibi yaşayacak. Beraberinda Kozakcıoğlu’nun zincirinin acısıyla. Onunla beraber biz, çocuklarımız. Ama tüm bu acılar toplumsal anlamında hissedilmediğinde hiç azalmayacak. Hasan’ı katledenlerin ihtiharı bile bizi acıtacak.
Diğecek çok söz var ama 426 haftadır özetle: Failler belli, kayıplarımız nerede?”
Hapishanede Anneler Günü – Bianet
Burada, hapishanelerdeki anneler de, çocuklarımızı kucaklayıp, koklayamamanın hüznüyle bir avuç gökyüzüne bakacağız. Ve gelecek özgür günlerde çocuklarımızla, sevdiklerimizle birlikte olmanın o muhteşem düşünü kuracağız.
Yarın anneler günü…
Ama biz erkenden kutladık anneler gününü.
İdare anneler günü vesilesiyle iki güne yayılan eğlence düzenledi.
Ve her zamanki gibi Can Ağma ve Atilla Özdemir’den oluşan Grup Hozan Can Ağma ikilisini getirmişlerdi.
Perşembe sabahından beri hapishane adeta bir düğün salonu gibiydi.
Müzik sesine karışan kadın tutsakların şen kahkahalarıyla, tililileriyle şenlendi buralar.
Biz dün öğlenden sonra çıktık etkinliğe.
Haftalardır göremediğimiz dostlarımızla kucaklaşmak ve hal-hatır sormak yine uzun sürdü.
Çocuk yaşta anneleriyle birlikte tutsaklığı yaşamaya mahkum edilmiş Robin, Şinar ve Renas’ın kalabalıkta keyifle koşturmaları, halaya dahil olmaları görülmeye değerdi.
Bu defa 8 Mart etkinliğinden çok daha fazla kalabalıktık.
Adli tutuklu kadın arkadaşlardan bazı koğuşları da bizimle birlikte çıkarmışlardı.
Temizlik, çamaşırhane, çay ocağı ve mutfakta çalışan kadınlarda bize katılınca sayımız rahatlıkla yüzü bulmuştur.
Müziğin sesiyle kendimizi voleybol sahasının orta yerinde bulduk.
Hep birlikte ezgilerin o coşkulu ritmine uyduruverdik adımlarımızı.
Halaydan fırsat buldukça, annelerin anneler günün kutlamayı ihmal etmedim.
İşte böyle bir anda Lale beni sımsıkı kucaklayıp, anneler günümü kutladıktan sonra elime bir zarf tutuşturdu.
Hemen oracıkta açtım zarfı.
Çiçeklerle bezenmiş hapishane üretimi kart:
“Emekle, sevgiyle, aşkla çoğaltılarak büyüttüğün o güzel dost ve aynı zamanda taşıdığın anne yüreğinden öperek, sımsıkı sarılışlarımla anneler gününü kutluyorum. diye başlıyor…
Yarın anneler günü…
Aklıma önce Cumartesi Anneleri geliyor…
Her yıl yaptıkları gibi bugün de beyaz ölümlerde yitirdikleri evlatlarını Cumartesi Meydanı’nda anacaklar.
Bir kez daha kızlarının, oğullarının ve eşlerinin kemiklerini isteyecekler.
Sömürgeci kirli savaşta evlatlarını yitiren gerilla ve asker anneleri mezarlıklara koşacaklar yine.
Çocuklarının artık armağan edemeyeceği bir demet kır çiçeğini gözyaşları eşliğinde onlar yavrularına armağan edecekler.
Kızlarının, oğullarının saçları yerine soğuk, beyaz mezar taşlarını okşayacaklar.
501. gününde çocuklarının mezarları başında Roboskili annelerin gözyaşlarına, katliama isyan çığlıkları eşlik edecek!
Burada, hapishanelerdeki anneler de, çocuklarımızı kucaklayıp, koklayamamanın hüznüyle bir avuç gökyüzüne bakacağız.
Ve gelecek özgür günlerde çocuklarımızla, sevdiklerimizle birlikte olmanın o muhteşem düşünü kuracağız.
Belki bir kısmımız mazgaldan uzanan mektup demetinden çıkan anneler günü için yazılmış kart ya da mektupları bir kez daha okuyacağız.
Özlemlerimizi, sevgilerimizi minik bir serçenin kanatlarına yükleyip: demir parmakların, beton duvarların ve tel örgülerin öbür yakasındaki çocuklarımıza, sevdiklerimize yollayacağız.
Yarın anneler günü…
Bu yazı bir hafta sonra yayınlanacak olsa da…
Tüm annelerin anneler günü kutlu olsun…
Îmzeyên parlemanterên Kurdistanê gihîştin Qendîlê – Xendan
Duh 22/5, şandeke ji endam parlemanên Kurdistanê serdana Qendîlê kirin û ji aliyê birêveberiya KCK`ê ve bi serokayetiya serokê konseya rêvebir a KCK`ê Murad Karayilan û berpirsên peywendiyên derve û cîgirê wî û çend berpirsên din ve hatine pêşwazî kirin.
Serokê lijneya mafê mirov li parlemana Kurdistanê Salar Mehmud ji Xendanê re ragihand ku piştî ku wan îmzeyên parlemanteran bo azadkirina birêz Ocalan komkirine bi zimanê Inglîzî arasteyî neteweyên yekbuyî û hejmarek navendên din kirine.
Mehmud amaje bi wê yekê jî kir û got: Parlemana Kurdistanê nûnertiya xelkê Kurdistanê dike ji bo vê jî tevî serokê parlemanê (93) parlemanteran îmzeyên xwe kirine tevî sê wezîrên hikûmeta Herêmê, bi me xweşe ku em van îmzeyan pêşkêşî Heval Murad Karayilan û hevalên wî bikin.
Salar Mehmud diyar kir ku, rêveberiya KCK`ê ji wan re ragihandine ku ew peoseya aştiyê bi giringî dizanin ku pirensîpên diyalogê û şêwazên sivîl berdewam bibe, çûnkî ew bo bicîanîna xwestekên gelê Kurd li parçeyên din yên Kurdistanê û gihêştin bi armancên xwe yên rewa bi giring dizanin. “Ji ber vê jî peywendiyên tendirust li gel Herêma Kurdistanê giringî û pêwîstiya xwe heye.
Her weha birêveberiya KCK`ê ji şanda parlemanan xwestin ku silavên wan bighînin hemû endamên parlemana Kurdistanê û hemû welatiyên herêmê jî.
Federe Kürdistan Parlamentosundan Qendîl´e ilk ziyaret – Rizgarî Online
Federe Kürdistan Parlamentosu ilk kez Qendîl´e resmi ziyarette bulundu. Federal Kürdistan Parlamentosu Sivil toplum ve İnsan hakları komisyonu ‘Öcalan’a özgürlük’ kampanyası çerçevesinde 100 parlamenterden toplanan imza dosyasının Qendîl´e getirerek KCK yetkililerine teslim etti. ANF´nin haberinde şunlar kaydedildi:“Güney Kürdistan Parlamentosu Sivil toplum ve İnsan hakları komisyonundan YNK’li parlamenterler Salar Mahmut, Dane Sait Sofi ve Xelil Osman Hemed Emin, Goran Parlamenteri Viyan Abdurahman, Yek Gırtu Parlamenteri Sergul Karadaği, Kandil’de KCK Yürütme Konseyi Başkanı Murat Karayılan, KCK Yürütme Konseyi üyeleri Sabri Ok, sülbüs Peri, Zeki Şengali ve Kongra Gel Başkanlık Divanı’ndan Hacer Zagros’un bulunduğu heyet tarafından karşılandı.
Güney Kürdistan Parlamentosu heyeti toplanan imzaların bulunduğu dosyayı KCK Yürütme Konseyi Başkanı Murat Karayılan’a teslim etti.
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan tarafından başlatılan çözüm sürecinin ardından başlatılan Öcalan’a özgürlük kampanyaları aralıksız devam ediyor. Güney Kürdistan’da PÇDK tarafından başlatılan Öcalan’a özgürlük kampanyası Güney halkı tarafından yoğun ilgi görüyor. Bu çerçevede başlatılan imza kampanyasına Kürdistan Parlamentosu tarafından desteklendi. Yaklaşık 100 parlamenter tarafından imzalanan dosya KCK yetkililerine teslim edildi. Bu dosya daha sonra BM, ABD, İngiltere, Fransa, Almanya ve Türkiye meclislerine de gönderilecek. 100 kişilik parlamenter grup içerisinde Neçirvan Barzani ve iki bakanında imzası bulunmakta.
‘KÜRTLER OLARAK ORTAK HAREKET ETMELİYİZ’
Heyetin buluşmasına basının yoğun ilgisi dikkat çekti. Basına açık yapılan toplantıda KCK Yürütme Konseyi Başkanı Murat Karayılan gelen heyete teşekkür ettikten sonra ilk defa resmi bir şekilde Kürdistan parlamentosunun Kandil alanına geldiklerini vurguladı. Ardından Karayılan sözlerine şöyle devam etti: “Orta Doğuda yaşanan bir savaş gerçekliği var bundan dolayı da Kürtler olarak ortak hareket etmeliyiz. Şuanda Türkiye’de bir süreç yaşanmakta ilan ettiğimiz ateşkes tek taraflı değil. Çift taraflıdır. Kimi karakol inşaları ve top atışları çok ciddi bir sorun değil çünkü imha amaçlı değil. Başlatılan bu süreç halkların kardeşliği için çok ciddi bir projedir. Geri çekilme sürecini 8 Mayısta ilan ettik 14 Mayıstan itibaren başlayan geri çekilmede şuana kadar 5 grubumuz sorunsuz bir şekilde Medya Savunma Alanlarına ulaştılar. Lozan’dan itibaren Kürtler parçalanmış, inkar ve imha politikaları uluslar arası yürütülmekte. Bu süreç içerisinde birçok katliam gerçekleşti fakat Kürtler boyun eğmedi ve bugün Kürt mücadelesi ve birliği bir düzeye ulaştı. Kürtlerin birliği ve Kürt sorununun onurlu bir çözümü Kürdistan’ın dört parçası için çok önemlidir.
‘KÜRT SORUNUNUN ÇÖZÜMÜ İÇİN SAYIN ÖCALAN SERBEST BIRAKILMALIDIR’
Güney Kürdistan parlamentosundan Sivil toplum ve İnsan hakları komisyonu sözcüsü Salar Mahmut Kürdistan Parlamenterleri adına topladıkları imzaları KCK Yürütme Konseyi Başkanı Murat Karayılana teslim ederek şunları belirtti: “Kandil alanına geliş nedenlerimiz Sayın Abdullah Öcalan’a özgürlük için topladığımız 100 imzayı teslim ediyoruz. Böylelikle çözüm sürecine desteğimizi göstermek istiyoruz. İmzaları atmamızın nedeni ise Sayın Abdullah Öcalan 14 yıldır tutuklu bulunmakta fakat Sayın Öcalan sıradan bir tutuklu değildir. Kürt sorunun çözümü için Sayın Öcalan serbest bırakılmalıdır. Güney halkı olarak birçok savaş gördük bu konuda tecrübe sahibiyiz Türkiye’de gelişen savaşın Güney Kürdistan’a etkisi şüphesiz büyüktür. Örneğin Kandil’deki Kürtler Türk savaş uçakları tarafından vurulmakta halkımız zarar görmekte yani bu savaş Kürdistan’ın dört parçasındaki Kürtleri de etkilemekte. Türkiye’de yaşayan Kürtlerin haklarına kavuşmalarını umuyoruz. Bu çerçevede Türkiye’deki Kürt halkına hem anayasal düzeyde hakları verilmeli, hem de Kürt halkı kendi özgür iradeleriyle haklarını savunmalıdırlar. Bunu elde etmeleri için biz de Güney Kürdistan parlamenterleri olarak bu imza kampanyasıyla desteğimizi sunuyoruz.
Güney Kürdistan parlamentosu heyetinin diğer tüm üyeleri de yaptıkları konuşmalarda genel olarak süreci desteklediklerini, Güney Kürdistan’da sadece Kürtlerin değil yaşayan bütün halkların ve kadınların temennisi Kürt sorunun demokratik çözümü olduğunu vurguladılar. Heyet 30 yıldır yaşanan bu savaşın çözümü ve Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için imza verdiklerini belirtti.
‘TUTUKLAMALAR VE SINIR KAPILARININ KAPATILMASINA HİÇ GEREK YOK’
Gazetecilerin Güney ve Rojava sınırında yaşanan gerginlikle ilgili sorularını yanıtlayan Karayılan, herkesin daha duyarlı yaklaşım göstermesi gerektiğini belirterek şöyle dedi:
“Yaşana bazı sorunlar var bu sorunları Kürtler kendi aralarında çözebilirler. Tutuklamalara ve sınır kapılarının kapatılmasına böylesi bir süreçte hiç gerek yok. Bundan dolayı bu yaşanalar konusunda herkesin daha duyarlı yaklaşmasını diliyorum. Diğer Kürt partilerinin de bu sürece destek vermeleri gerekir. Mesut Barzani Kürtlerin birliği için çabalıyor. Biz de bundan dolayı Hareket olarak Yüksek Kürt Konseyi’ne destek veriyoruz. En son Hewler’de birçok partinin katıldığı bir toplantı yapıldı. O toplantıda Kürtlerin birliği için alınan birçok karar vardı anlaşılıyor ki birbirini doğru anlamama var. Benim nezrimde iki tarafında birbirini dinleyip anlaması gerekiyor.
Karayılan “Barış kendisiyle özgürlüğü getirir. Kürdistan parlamenterleri olarak sizin Kandil alanına gelişinizi çok değerli ve anlamlı görüyoruz dedikten sonra heyete tekrar teşekkür etti. Ardından heyetler arası basına kapalı görüşmeye geçildi.“
Mesrûr Barzanî: Hîç Alîyek Desthilata Qanûnî Nîne Destûra Kurdistanê Vegerîne Parlemanê – Peyamner
Duhî li Hewlêrê semînarek bo birêz Mesrûr Barzanî şêwirmendê encûmena asayişa neteweyîya Kurdistanê di jêr navnîşana ´´rewşa dawî ya Kurdistan û Deverê´´ bo xwandebvan û Mamosteyên Zanîngeh û Peymangehên Kurdistanê hate sazkirin û tê de Mesrûr Barzanî pêşhat û pêşkevtinên dawî yên li Kurdistanê û deverê şirove kir.
Di semînara han de ku, hijmareke zêde ji Mamosteyên Zanîngeh û Peymangehên Hewlêrê tê de amadebûn birêz Mesûr Barzanî rewşa siyasî û pêşhatên dawî yên li Îraq, Kurdistan û Deverê rave kir.
Di derbarê rewşa Kurdistanê û meseleya destûra bingehîn ya Kurdistanê de birêz Mesrûr Barzanî got Projeya destûra bingehîn ya Kurdistanê tevahiya merheleyên xwe yên qanûnî derbas kiriye û mafê ti kesekî tuneye ku, zexitê li xelkê Kurdistanê bike daku, daxwaza vegerandina projeya han bo Parlementoyê bike.
Di derbarê hrewldanên heyî yên ji bo rawestandina destûra bingehîn ya Kurdistanê birêz Mesrûr Barzanî eşkere kir ku, di sala 2009an de kesek di nava Dadgeha Îraqê de dozek bo rawestandina projeya destûra bingehîn ya Kurdistanê vekiribû, lê Dadgeh di bersifa vê doza han de gotibû ku, ev projeya han merheleyên xwe yên qanûnî derbas kiriye û bi rêyeke qanûnî hatiye amadekirin û ti kêşeyeke vê ya qanûnî tuneye.
Di derbarê meseleya hilbijartinên Kurdistanê de jî birêz Mesrûr Barzanî behsa vê yekê kir ku, em weke partiya demokrata Kurdistanê bo me negirînge ku, hilbijartin bi lîsteya daxistî be anjî bi lîsteya vekirî.
Di derbarê yek dengiya Kurd li ser proje destûra bingehîn ya Kurdistanê de jî birêz Mesrûr Barzanî ragihand ku, rêkevtina navbera partîyên siyasî, sazana (lihevhatina) niştîmanî nîne, belku dengê piranî û nerîna xelkê Kurdistanê sazana niştîmanî ye.
Di derbarê rewşa siyasî û aloziyên heyî yên li Iraqê de jî Mesrûr Barzanî eşkere kir ku, sedema sereke ya kêşeyên heyî binpê kirina destûra bingehîn ya Iraqê û esas negirtina pirensîbên şeraket û tewafoqa nîştimaniye.
Nav hatî diyar kir ku, Kurd hertim tekez li ser vê yekê kirine ku, kêşeyên heyî yên li Iraqê dibe bi rêya danûstandin û di çarçoweya destûra bingehîn ya Îraqê de werin çareserkirin.
Di derbarê rewşa deverê de jî birêz Mesrûr Barzanî behsa vê yekê kir ku, niha li Rojhilata Navîn de guhertinên gelek girîng diqewmin û dibe Kurd yek deng û yek helwest be daku, bikarêbe di çarçoweya wan guhertinên han de pêgeha xwe li Deverê de bihêztir bike.
Yekîtiya Siyasî tevlî civînên hevpeymaniya opozisyonê dibe – Rûdaw
Sekreterê Partiya Azadî ya Kurd li Sûriyê, Mistefa Oso ji Rûdawê re got ku nûnerên her çar partiyên Yekîtiya Siyasî di civînên Hevpeymaniya Niştimanî de beşdar in.
Sekreterê Azadî, ku yek ji partiyên Yekîtiya Siyasî ye ragihand ku wan di vê derbarê de têkilî û şêwirdarî bi Encûmenê re kirin, lê hinek partiyan dîtin ku ev mijar ji civata emîndariya giştî ya ku dê îro were li darxistin bimîne. Lewra vexwendin hat serastkirin û tenê ji partiyên Yekîtiya Siyasî re hat hinartin.
Oso di daxuyaniya xwe de wiha got: “Ji her partiyeke Yekîtiya Siyasî nûnerek di civînên Stenbolê de beşdar dibe û ji bo danûstandinan li ser hevkarî û alîkariya bi Hevpeymana Opozisyonê re bikin.”
Mistefa Oso tekez kir ku danûstandin dê li ser bingeha helwesta Encûmena Niştimanî ya Kurd li Sûriyê (ENKS) bin.
Li ser pirsa ‘Gelo beşdariya we di civînên Stenbolê de nakokiyên di nav Encûmenê de kûrtir nake?’ Oso wiha got: “Ne ew bi tena xwe, lê tevahiya partî û aliyên din li derveyî ENKSê kar dikin.
Oso di dawiya axaftinên xwe de tekez kir ku her nûnerek bi navê partiya xwe di civînên Stenbolê de beşdarin û ne bi navê Yekîtiya Siyasî.
Yekîtiya Siyasî ji Partiya Demokrata Kurd li Sûriyê (El-Partî), herdu partiyên Azadî û Partiya Yekîtiya Kurd li Sûriyê pêk tê.
Serokê berê yê Encûmena Niştimanî ya Kurd li Sûriyê Ebdilhekîm Beşar duh ji Rûdawê re gotibû: “Eger encûmena kurdî wê daxwazê qebûl neke, em ê wek Yekîtiya Siyasî derbasî hevpeymaniya opozisyonê bibin.”
Duh civîna Hevpeymaniya Opozisyona Sûriyê li Stenbolê civiya û sibe bi dawî dibe.
aliyê OHAL Kozakçioglu kuştî hate dîtin – AvestaKurd
Di heyama ku Kurdistana Bakur bi rewşa awarte (OHAL) dihate îdarekirin de waliyê OHALê bû Hayrî Kozakçioglu li mala xwe mirî hatiye dîtin. Tê gotin, dibe ku xwe kuşti be.
Waliyê OHALê (Waliyê Herêma Rewşa Awarte) Hayrî Kozakçioglu li Stenbolê di mala xwe de mirî hatiye dîtin. Li cem Kozakçioglu çek hebûye û tê bilêvkirin, dibe ku Kozakçiogluyê 75 salî xwe kuşti be. Çimkî dihat îdiakirin ku walî Hayrî Kozakçioglu 2 mîlyar lire ji pereyên Walîtiya OHALê derbasa hesabên xwe kiriye.
Kozakçioglu di navbera salên 1987 û 1991 an de li Amedê Walîtiya Herêma Rewşa Awarte kiribû.
Rojnameya Radikal di nûçeya xwe de xwe sparte polîsan û îdia kir ku Kozakçioglu xwe kuştiye.
Hayrî Kozakçioglu 2 cara li ser hev parlementerî jî kiribû. Kozakçioglu bavê 3 zarokan bû.
Devletin ‘düşman’ zihniyeti değişmeli – Milliyet
BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, kentin geri kalmasının PKK’nın eylemlerinden değil ‘düşman politikalar’ nedeniyle olduğunu söyleyerek, “Devletin politikasının değiştiği gün Hakkâri’nin kaderi de değişecek dedi.
Milliyet’in “Geleceğe Yatırım Türkiye’ye Yatırım sloganıyla gerçekleştirdiği bölgesel toplantıların 15’incisi Hakkâri’de gerçekleştirildi. BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, toplantıda yaptığı konuşmada Hakkâri’nin geri bıraktırılmasının PKK’nın eylemlere başlamasından değil Cumhuriyet tarihinden bu yana izlenen “Düşman politikalar sonucu olduğunu savundu.
Milliyet gazetesinin “Geleceğe Yatırım Türkiye’ye Yatırım sloganıyla gerçekleştirdiği bölgesel toplantıya BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, BDP Hakkâri milletvekilleri Esat Canan, Adil Zozani, Hakkâri Belediye Başkanı Fadıl Bedirhanoğlu, Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Derya Sazak, Milliyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Fikret Bila, Milliyet yazarları Güngör Uras, Can Dündar, Fuat Keyman, Şükrü Andaç, Serpil Çevikcan, Defne Samyeli ve Ayşegül Sönmez, iş dünyası ve sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinden isimler katıldı.
‘Hakkâri çok acı çekti’
Derya Sazak’ın açılış konuşmasının ardından söz alan Hakkâri Belediye Başkanı Fadıl Bedirhanoğlu Hakkâri’nin çok acı çektiğini ve Cumhuriyet tarihinden bu yana geri bıraktırıldığını belirterek, sorunları gidermek için çabaladıklarını söyledi. Bedirhanoğlu, şunları kaydetti:
“Hakkâri Türkiye’de en fazla cefa çeken, en fazla sıkıntı duyan, en fazla ağlayan ve en fazla mahrum kalan bir kentimizdir. Maalesef Hakkâri Türkiye’nin en eski illerinden birisi olmasına rağmen hâlâ temel hizmetlerden yoksun, hâlâ Hakkâri’nin bir şehirlerarası oto terminali yok, bu sene yeni temelini attık, hâlâ bir sebze meyve hali yok, ihalesini bu sene başlatıyoruz. 24 saat musluğundan su akmıyor, ihale sürecini yeni başlatıyoruz. Yüzde 40’ında kanalizasyon var, onun da bu sene yeni ihale sürecini başlatıyoruz. Hakkâri niçin böyle geri kalmış. Hakkâri hizmetleri hak etmiyor mu? Yıllardır nutuklar atılıyor. ‘Türkiye sosyal devlettir’ deniyor. Sosyal devlet benim bildiğim kadarıyla herkese eşit hizmet götüren bir devlettir. Fakat maalesef şu ana kadar bırakın eşit hizmet götürmeyi en temel hizmetler bile Hakkâri’ye getirilmemiş. Milliyet ailesi olarak buraya geldiğiniz için çok teşekkür ediyorum.
BDP Eşbaşkanı Demirtaş da şunları kaydetti: “Büyük bir coğrafi alanın adıdır Hakkâri. Batıda kime sorsanız ‘orada terör vardı o yüzden geri kaldı’ diyeceklerdir. PKK dediğimiz halk hareketi 1984 sonrası silah kullanmaya başlamış. Geri bırakılmış bir kent. Burada ‘savaş vardı, terör vardı’ diyenleri 1927’den beri tarihe bakmaya davet ediyorum. Bölgenin 22 ili Türkiye’nin en yoksul sıralamasında en altta. Bunun tesadüf olduğunu, PKK’dan kaynaklandığını kimse bize anlatmasın. Cumhuriyetin ilk kuruluş yıllarlından itibaren ‘Kürdistan’ olarak adlandırılan bölge Cumhuriyet döneminde tehdit olarak görülmüş, gelişmemesi için her türlü tedbir alınmıştır.
Bu sorun terörden değil
Demirtaş, şöyle devam etti: “Gerçek işsizlik Hakkâri’de yüzde 50 civarında. İki kişiden biri işsiz. Burada iş yok. Peki hiç mi potansiyeli yok? Kentleşmenin bu kadar geri olması kader mi? Hayır. Devletin resmi politikası değiştiği gün Hakkâri’nin kaderi değişecektir. Hakkâri devletin kara kaplı defterinde düşman olarak yer almamalıdır. Kimse için tehdit değil, asıl tehdit devletin bu zihniyetidir
Yerel yönetimlere bırakın
“Somut çözüm önerisi şudur Türkiye gibi büyük bir ülkede siz her şeyi Ankara’dan çözemezsiniz, yönetemezsiniz. Yerelleşmek lazım. Biz buna demokratik özerklik diyoruz. Bütçenin önemli bir kısmını buraya teslim ederseniz, bu insanlar ne yapacağını bilir, aç kalmaz. En ufak bir maden ruhsatı için Ankara’nın koridorlarında uğraştırırsanız, milletvekillerinin, bakanın, yardımcısının peşinde koşarsa demokrasi çıkmaz. Demokrasinin burada tıkandığı noktaya bakın Hakkâri AKP’ye yüzde 13-14 oy veriyor ancak Hakkâri’yi AKP yönetiyor, BDP yüzde 80-85 oy alıyor yönetemiyor. Sorumluluğu burada seçilen yerel yönetime vermelisiniz.
Dündar ‘Kürtçe’ başladı
Konuşmasına Kürtçe “Roj baş (İyi günler) diyerek başlayan Can Dündar da “Daha önce buraya uzun araç konvoyları eşliğinde geldik, önde asker vardı, herkes korku içindeydi. Bu kez de konvoyla geldik. Genel Başkanın önünde müzik aracı vardı. Bu sürecin aslında bize ne kadar iyi bir gelecek vaat ettiğini birebir sizlerden gördüm dedi. Akil İnsanlar grubunda bulunan Fuat Keyman “Ege Bölgesi’ne her gittiğimiz il ve ilçede Kürt halkına teşekkürlerimizi iletiyoruz. Bugün bir barış, çözüm ortamı varsa burada en büyük desteği Kürt halkımızdan aldık diye konuştu.
Esat Canan: Baskı sürüyor
BDP’li Esat Canan, PKK’lıların çekilmesi sonrasında Şemdinli bölgesinde yaşananlara dikkat çekerek “PKK çekilirken bütün yollara barikat kurup vatandaşa zorluk çıkarılıyor. Kaçakçılık yasası geçen yıl yürürlükte değildi. Bu yıl niye yürürlüğe konuldu. Gidip Şemdinli’ye görün. Üç bin nüfuslu köye 9 karakol yapılıyor. İki üç köy hazırlık yapmış, Güney Kürdistan’a (Kuzey Irak) gidecekler dedi.
Önce İmralı’ya sonra Kandil’e gideceğiz
BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş, çözüm süreci kapsamında BDP heyetinin önümüzdeki hafta yeniden İmralı’ya, ardından da Kandil’e gideceğini bildirdi.Demirtaş, PKK’lıların Kuzey Irak’a çekilme işleminin ise haziran sonunda tamamlanmasını beklediklerini kaydetti. Demirtaş, Milliyet yazarlarıyla birlikte Hakkâri’de PKK’lıların çekilmesini izlemek için kurulan “çözüm çadırı nı ziyaret ederek, ailelerle görüştü. “Bizim en büyük gücümüz annelerdir diyen Demirtaş, çözüm olmadan çadırdan ayrılmayacaklarını söyledi. Demirtaş, “Kadın hareketine güveniyoruz, kadınlarımız barışı isteyen esas unsurlardır. Hepsinin çocukları var. Sadece Hakkâri değil Batman’dan gelen anneler de var. ‘Çocuklar dağdan ininceye kadar buradayız’ diyorlar dedi. Demirtaş, PKK’lıların Kuzey Irak’a çekilme işleminin devam ettiğini belirterek, “Haziranın sonuna kadar geri çekilme işleminin tamamlanmasını bekliyoruz. Önümüzdeki hafta İmralı’ya gideceğiz, ardından Kandil’le görüşme yapacağız diye konuştu. Edinilen bilgiye göre, İmralı’ya gidecek üç kişilik BDP heyetine Demirtaş’ın başkanlık edeceği öğrenildi.
Selahattin Demirtaş: Bundan sonra koruculuk yok – Radikal
BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Van’ın Başkale Belediyesi’ni ziyaretinde bundan sonra korucu kadrosu açılmayacağını söyledi.
BAŞKALE – BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş , Van ‘ın Başkale Belediyesi’ni ziyaret etti. Demirtaş burada koruculuk sisteminden şikayet eden vatandaşlara, bundan sonra korucu kadrosu açılmayacağını söyledi.
Milliyet Gazetesi’nin düzenlediği bir toplantıya katılmak için Hakkari’ye gitmek üzere Van’dan yola çıkan BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Başkale İlçe’ni uğrayıp belediyeyi ziyaret etti. Demirtaş, Belediye Başkanı BDP’li Eylem Açıkalın’ın Van’da bir toplantıda olması nedeniyle Belediye Başkan Danışmanı İhsan Güler tarafından karşılandı. Demirtaş, belediye önünde toplanan vatandaşlarla bir süre sohbet etti. Kalabalığın köylere korucu kadrosu dağıtıldığını söylemesi üzerine Demirtaş, “Kadrolar daha önce açılmıştı. 6-7 ay önce Bingöl’e, Bitlis’e, Şırnak ve Van’a korucu kadrosu dağıtıldı. Ama bundan sonra korucu kadrosu açılmayacak” dedi.
Neresi Kürdistan! – Vatan
BDP Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, çözüm sürecine ilişkin konuştu: Bazen umutsuzluğa kapılıyorum. BDP Milletvekili Sırrı Süreyya Önder Ankara Günlüğü’nde Hande Fırat ‘ın sorularını yanıtladı. Gündeme ilişkin konuştu. Türkiye’den ayrılan PKK’lıların durumu ile ilgili soruya yanut veren Önder, çarpıcı açıklamalarda bulundu.
“KÜRTLER’İN YAŞADIĞI YERE KÜRDİSTAN DENİR”
Bazen böyle bakıyorum hasbinallah ortalığa döküldük. Bu meselenin bütün taraflarıyla konuşuyoruz. Dünyanın etrafını iki kere döndüm. Bir gazete haber yapmıştı. Gidiyoruz geliyoruz. Fakat bazen de umutsuzluğa kapılıyorum. Ya bunun neresinden başlayacağız? Suriye’de, Irak’ta, İran’da Kürdistan var. Kürtler’in yaşadığı yere Kürdistan denir.
Süreçten dönmek felaket olur’ – Milliyet
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Derya Sazak, toplantının açılış konuşmasında 2013 yılının çok önemli bir yıl olduğunu, yeniden tarih yazıldığını, Milliyet’in de bu sürece katkıda bulunduğunu belirterek “Barışı solumak için Türkiye’nin en uç noktasında, Sümbül Dağı’nda bunu hissetmek için buraya geldik dedi.
Barışa yönelik birçok açılım yapıldığını anımsatan Sazak, şöyle devam etti: “Bunlardan en önemlisine biz de Milliyet olarak katkıda bulunduk. İmralı süreci ile çözüme giden yolu açan BDP heyeti ve devlet kademeleri ile Abdullah Öcalan’a ilişkin görüşmeleri, zabıtları yayımlayarak, barışa dönük kabullenmeyi bütün Türkiye sathına yaymak amacıyla bizler de bu dönemde görev yapan gazeteciler olarak katkı sunduk. Süreçte kimi yanlış anlaşmalar oldu. Ama bizler ne yaptığımızı biliyoruz. Eski genel yayın yönetmenini kurban veren biri olarak, sivilleşmenin, normalleşmenin sağlanması, bu bölgelerden olağanüstü durumun kaldırılmasını önemsiyoruz. Bizler bir şeyleri yapmak gerekiyorsa onu bugünden başlamak üzere heveslendik. Çözüme odaklı toplantılara yönelterek, Diyarbakır’a, Mardin’e gittik. Barışı solumak için Türkiye’nin en uç noktasında, Sümbül Dağı’nda bunu hissetmek için buraya geldik. Barış Hakkâri’de hissedilirse, buralardan Diyarbakır’a, Ankara’ya, Karadeniz’e temas, artarsa şiddet iklimi son bulur, silahlar bırakılır hem de aradığımız demokratik koşullar sağlanmış olur.
‘Geçmişi unutmalıyız’
Habur olayı nedeniyle kaçırılan barış sürecinin tekrar yakalandığını, bu nedenle bunu bırakmanın Türkiye açısından felaket olacağını ifade eden Sazak, “Bize umut veren yeni bir dönem var. Sizlerden politikacılar, yerel yöneticiler, gençlerden moral arıyoruz. Burada ortaklaştığımızı görüyorum. Geçmişte ne yaşandıysa yaşandı, artık bunları unutmamız lazım. Annelerin sevincini de gördük. Milliyet ailesi olarak çözüme dönük her türlü katkıyı sunmaya hazır olduğumuzu burada sizlere deklare ediyorum dedi.
‘Canan’ın takipçisiyiz’
“Silahların susma süreci anlık, haftalarla, mevsimlerle sınırlı olmamalı, süreklilik kalmalı. Esat Canan’ın söylediklerini sıkı takip edeceğiz diyen Sazak, “PKK çekiliyor diye yeni karakollar inşa ediliyor, köyler taciz altında boşalıyor, taciz ediliyorsa bu adil ve onurlu bir barış olmaz. Yerel özerkliğe kimsenin itirazı yok. Anadilde eğitim ise zaten bir hak. 30 yıldan sonra tekrar ‘bunları alamayacağız, vermeyecekler’ diye geriye dönmek, Türkiye’ye çok büyük bir felaket olur. Türkiye’ye bunu tekrar yaşatmamalıyız diye konuştu.
İzmir’den Diyarbakır’a çıkarma – Hürriyet
İzmir-Diyarbakır Buluşması kapsamında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, ilçe belediye başkanları, sivil toplum örgütü temsilcilerinin de bulunduğu 190 kişi Diyarbakır’a çıkarma yaptı. Diyarbakır kahvaltısı ile güne başlayan İzmir heyeti, daha sonra Valilik ve Belediyeyi ziyaret etti.
Ziyaretlere CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu da katılırken, konuşmalara Kürt sorununun çözümü için başlatılan çözüm süreci damgasını vurdu. Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak, çözüm süreci ile vatandaşlarının gözlerinin içinin güldüğünü belirtirken, İzmir Büyükşehir belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ise bu ziyaretlerin barışın kalıcı hale gelmesinde önemli rol oynayacağını söyledi.
KOCAOĞLU’NUN DİYARBAKIR ZİYARETİNDEN KARELER
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ise 90 gündür Diyarbakır’da ne cenaze geldiğini ne de bu kentten başka yere cenazeler gittiğini belirterek, bunun çok önemli olduğunu söyledi.
BAYDEMİR, KEHRİBAR TESBİH HEDİYE ETTİ
İzmir- Diyarbakır Buluşması kapsamında sabah saatlerinde İzmir’den özel uçakla kentte gelen İzmir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, bazı ilçe belediye başkanları, üniversite rektörleri, meslek kuruluşlarının başkanları ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin de bulunduğu 190 kişiye havaalanında Belediye Başkanı Osman Baydemir çiçeklerle karşıladı.
İzmir heyeti daha sonra otobüslerde Sur ilçesinde bulunun tarihi mekanda Diyarbakır kahvaltısı yaptı. Kahvaltıdan sonra Belediye Başkanları Baydemir ve Kocaoğlu Gazi Caddesi’nde bir süre yürüyerek esnafla sohbet etti. Esnaf gezisi sırasında Başkan Baydemir, Başkan Aziz Kocaoğlu’na kehribar tespih hediye etti.
KOCAOĞLU: SAYIN VALİM SİZİ GÖTÜRMEYE GELDİK
Başkan Kocaoğlu ve beraberindeki heyet daha sonra İzmir’e atanan Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak’ı makamında ziyaret etti. Kocaoğlu, Vali Toprak’a “Sayın valim sizi almaya geldik” diyerek makama geçti. Burada konuşan Vali Toprak, çözüm sürecinin devam ettiği bugünlerde bu ziyaretin çok anlamlı olduğunu, çözüm süreci ile silahların susması ile birlikte vatandaşlarının sadece yüzlerinin değil, gözlerinin içinin güldüğünü söyledi.
Diyarbakır’a daha önce gelmek isteyip de yaşanan sıkıntılar nedeniyle gelemeyen insanların ve grupların artık rahat bir şekilde geldiğini anlatan Vali Toprak, “Çözüm süreci ile birlikte turizm ve iş dünyasında da bir hareketlenme oldu. Herkesin düşüncelerine ve fikirlerine saygı duymak gerekir ancak bu tür gezilerle oluşan bazı ön yargılarda kırılmaktadır. Bizim en büyük sorunumuz, bir birimizi iyi tanımamız ve anlamamamızdan kaynaklanıyor. Çözüm süreci ile birlikte Diyarbakır kabuğunu kırmak üzeredir. Ziyaretiniz çok anlamlı ve bize güç vermiştir” diye konuştu.
VALİ TOPRAK: İZMİR’E GELMEDEN BU KİTAPLARI OKUMAM LAZIM
Valilikte konuşan İzmir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu da çözüm sürecinde yaptıkları gezi ile her alanda gelecek olan barışın kalıcı hale gelmesini sağlayacaklarını kaydederek şöyle dedi:
“Bu gezi aynı zamanda insanlar arasındaki sosyal ve kültürel ilişkilerin gelişmesini ve bazı ön yargıların kırılmasına vesile olacaktır. İnşallah insanlar bir birini tanıdıkça birbiri ile kaynaştıkça sağlanacak olan barış da kalıcı hale gelir. İnanıyorum bu ziyaretimiz barış ve kardeşliğin gelişmesinde büyük rol oynar.”
Valilik makamında Vali Toprak Belediye Başkanı Kocaoğlu’da Diyarbakır’ın tarihi ile ilgili kitaplar ve kahve fincanı takımı hediye etti. Kocaoğlu ise Vali Toprak’a İzmir’deki saat kulesi figürünün bulunduğu bir plaket ve İzmir’in tarihi ve kültürünü anlatan kitaplar hediye etti. Kitapları alan Vali Toprak, “İzmir’e gelmeden bu kitapları okumam gerekiyor” dedi.
Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu bir gazetecinin CHP’nin çözüm süreci ile ilgili sorusu üzerine, “Genel politikaları partilerin genel merkezi yapar. Bu konuda konuşmak bizim işimiz değil” yanıtını verdi. Valilik makamının dar olması nedeniyle diğer ziyaretçilerin beklediği Cahit Sıtkı Tarancı Kültür Merkezine birlikte geçen Vali Toprak ve Belediye Başkanı Kocaoğlu burada Valiliktekine benzer konuşmalar yaptı.
“HOŞ GELDİNİZ, HêN BI XER HATIN” YAZILI AFİŞ ÖNÜNDE KONUŞTULAR
İzmir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu başkanlığındaki heyet daha sonra Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ni ziyaret etti. Belediyedeki ziyarette Diyarbakır’daki sivil toplum kuruluşları ve derneklerin başkanları da hazır bulundu.
Belediye Başkanı Osman Baydemir tarafından karşılanan heyetin kalabalık olması nedeniyle kabul tiyatro salonunda gerçekleştirildi. Üzerinde ‘Hoş geldiniz- Hên bı xer hatın’ yazılı bir afişin altında ilk konuşmayı yapan Osman Baydemir, çok dilli, çok inançlı, çok kültürlü ve çok etnik yapılı bir coğrafyada yaşadıklarını belirterek şunları söyledi:
“İzmir Belediyesi olarak büyük bir ilke imza atıyorsunuz. Cumhuriyet tarihinden beri ilk defa iki belediye arasında bu kadar çok delegasyonlu buluşma gerçekleşmektedir. İzmir-Diyarbakır buluşmasını ikinci ayağını gerçekleştiriyorsunuz” dedi.
Bölgenin 30 yıldır çok büyük sıkıntılar çektiğini de söyleyen Baydemir sözlerini şöyle sürdürdü:
“İnşallah bu çekilen sıkıntılar çözüm süreci ile birlikte nihai bir barışa evrilir. İnşallah artık kardeş kavgasına tanıklık etmeyiz. Bu salonda hem asker hem gerilla anneleri vardır. İnşallah bu coğrafyada artık ananeler gözyaşı dökmeyecektir. Bu ziyaret aynı zamanda İzmir ve Diyarbakır arasında kalpler arasında bir dostluk, barış ve kardeşlik köprüsünün kurulmasına vesile olur. Ben ilk kez Diyarbakır’ın dışına 1993 yılında İzmir’e gelerek çıktım. İzmir’in benim için ayrı bir önemi vardır. İzmir ve Diyarbakır ülkemizin temel sütunlarından ikisidir. Çözüm süreci ile birlikte 90 gündür Diyarbakır’a cenaze gelmemiştir, Diyarbakır’da başka yere cenaze gitmemiştir. Bu bizim için büyük bir mutluluktur. 90 gündür hiç bir annenin gözyaşı dökülmemiştir. kardeş kavgasının barış ile sonuçlanması için çaba sarf edelim.”
KOCAOĞLU: KALICI BARIŞIN ANAHTARI YEREL YÖNETİMLERİN KAYNAŞMASINDA
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu da Diyarbakır’da olmaktan büyük mutluluk duyduklarını ifade ederek şunları söyledi:
“Diyarbakır Mezopotamya’nın en önemli merkezlerinden bir tanesidir. İzmir’de sadece Diyarbakır doğumlu olan 70 bin kişi yaşamaktadır. Türkiye’nin geçmişte yaşadığı sıkıntılarını çözüm süreci ile birlikte barış ile bitirmesini istiyoruz. Esas politikalar Ankara’da yapılır ama yerel yönetimlerin çok büyük görevi vardır. Halkın beklentilerini taleplerini bizler yerel yöneticiler olarak daha iyi biliriz. Yerel yönetimlerin kuracağı kardeşlik bağı ve ilişkiler ile barışın kalıcı hale getirilmesini sağlayabiliriz. Barışın en önemli anahtarı budur. Bizi biz yapan bir arada yaşamamıza neden olan sonsuz özelliklerimiz vardır. Ama bizi bir birinden ayıran 3-4 özelliğimizi sayabiliriz. Biz 12 bin yıldır bu topraklarda birlikte kardeşçe yaşamışız. Bizim bunları dikkate alarak birlikte kardeşçe yaşamamız gerekir.” Başkan Kocaoğlu konuşmasını Diyarbakır’lı şair Cahit Sıtkı Tarancı’nın, ‘Bir memleket isterim’ şiirini okuyarak bitirdi. Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan İzmir Büyükşehir belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, bazı belediye başkanlarının bu buluşmaya karşı olması nedeniyle gelmedikleri ile ilgili bir soru üzerine, “Bu buluşma ile ilgili bazı kesimlerde oluşan homurtuyu biz de duyduk. Bazı kişiler zıt düşüncede olacaktır. Onlara saygı duyuyoruz. İzmirliler bu bulaşmaya büyük destek vermektedir. Bir milletvekilinin bu ziyaret için beni ’64’üncü akil insan’ olarak değerlendirmesi içinde kendisine teşekkür ediyorum” dedi.
BAYDEMİR’DEN ÇEŞME ESPRİSİ
Diyarbakır Belediye Başkanı Osman Baydemir ise partisi BDP’ye İzmir’in Çeşme ilçesinde belediye başkan adayı olmak için öneri götürdüğünü ve kendisine denize sıfır olan bir ev alınmasını istediğini ifade ederek, “Belki Çeşme belediye başkanımız bunu duymuş olacak ve rakibi ile karşılaşmamak için gelmemiştir” dedi. Baydemir, şaka yaptığını geziye gelen gelmeyen herkese teşekkür ettiğini sözlerine ekledi.
CHP’den BDP’nin davetine ‘evet’ – Cumhuriyet
Kürt sorunu konusunda başlatılan sürece destek amacıyla BDP, Halkların Demokratik Kongresi (HDK) ve bazı sivil toplum örgütlerinin girişimiyle düzenlenmesi planlanan “Çözüm Konferanslarının ilki cumartesi ve pazar günü çok sayıda yazar, aydın, siyasetçinin katılımıyla gerçekleştirilecek. Çözüm sürecme destek ıçm Ankara, Diyarbakır, Brüksel ve sonuncusu da “Kürt Konferansı” adı altında Erbıl’de yapılacak olan konferanslar dizisinin ilki cumartesi ve pazar günleri Sürmeli Otel’de gerçekleştirilecek. Konferansa AKP, “sürecin içinde yer alan taraflardan biri olduğu” gerekçesiyle, MHP ise “çözüme karşı” tavrı nedeniyle davet edilmedi. Ancak İmralı ve Kandil’m de “sürece katılması” gerektiğine vurgu yaptığı CHP ise özellikle davet edildi. CHP’ye yapılan davete dün itibarıyla Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu’nun yanı sıra genel başkan yardımcılığından istifa eden PM üyesi Gülseren Onanç ile Çankaya Belediye Başkanı Bülent Tanık katılacaklarını bildirdiler. Yaşar Kemal ve Pamuk’tan mesaj Konferansın etkinliğinin artırılması için ise ünlü yazar ve aydınlar konferansın “çağrıcıları” arasında yer aldı. Bu çerçevede çağrıcılar arasında Yaşar Kemal, Tarık Ziya Ekinci, Vedat Türkali, Orhan Pamuk, Rakel Dink, Prof. Dr. Yakın Ertürk, Prof. Dr. İonna Kuçuradi, Prof. Dr. Gençay Gürsoy, Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ile eski parlamenter ve sanatçı Arif Sağ yer alıyor. Ancak Orhan Pamuk’un yurtdışında olması, Vedat Türkali, Yaşar Kemal, Tarık Zıya Ekıncı’nın de rahatsızlıkları nedeniyle konferansa katılamayacakları öğrenildi. Konferansta, bu isimlerin görüntülü mesajları yer alacak. Konferans, Murathan Mungan’ın “konferansın amacını” özetleyen konuşması ile başlayacak. BDP eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Gültan Kışanak da konferansa katılacak. Konferansın düzenleyicilerinden BDP Mersin Milletvekili Ertuğrul Kürkçü, konferansın açılış programından sonra, “paralel komisyonlar” şeklinde çalışma yürütüleceğini bildirdi.
Milliyet bir kez daha Zap’ta – Milliyet
1969 yılında Milliyet’in katkılarıyla Zap Deresi üzerine yapılan köprü yine Milliyet’i ağırladı. 1999’da tahrip edilen köprü 2010 yılında yeniden açılmıştı. Milliyet yazarları ‘Devrimci Gençlik Köprüsü’nde yıllar sonra tekrar poz verdi.
Hakkâri’de 1969 yılında Deniz Gezmiş ve arkadaşları adına Milliyet’in katkıları ile Zap Deresi üzerine yaptırılan Devrimci Gençlik Köprüsü’nün tabelası üç kez çalındı. Milliyet yazarları, BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’la köprüde inceleme yaptı.
Hakrari Van karayolunun 35’inci kilometresinde bulunan Devrimci Gençlik Köprüsü 1999’da kimliği belirsiz kişilerce bombalanarak tahrip edilmişti. 2010 yılında yapılıp yeniden açılan köprünün 2 yıl önce bu kez isim tabelası sökülüp kayboldu. Bu duruma tepki gösteren Hakkâri’deki 42 Sivil Toplum Kuruluşu sökülen köprünün tabelasını 8 ay önce yeniden taktı. Ancak, kimliği belirsiz kişi veya kişiler, takılan tabelayı üçüncü kez yerinden söktü. Devrimci Gençlik Köprüsü’nün tabelasını sökmesi Hakkâri’de tepki ile karşılandı.
Defalarca sökülen tabela
Üç kez tabelanın söküldüğü Devrimci Gençlik Köprüsü’ne BDP tarafından dördüncü kez tabela asılacak. Milliyet gazetesi, “Geleceğe Yatırım Türkiye’ye Yatırım sloganıyla gerçekleştirdiği bölgesel toplantıların 15’ncisini gerçekleştirmek için Hakkâri’ye giderken köprü üzerinde BDP Eşbaşkanı Demirtaş’la köprünün durumu ve Hakkâri’nin sorunlarını da ele aldı. Milliyet Gene Yayın Yönetmeni Derya Sazak ve Milliyet yazarlarına köprü hakkında bilgi veren Demirtaş, asılan tabelaya bazı güçlerin tahammül etmediğini, bu nedenle her defasında yerinden söküldüğünü belirterek, “Bakınız köprünün üstündeki ‘Devrimci Gençlik’ yazısı kazınmış, sadece köprü yazısına dokunulmamış. Bu bir art niyettir dedi.
Milliyet’e coşkulu karşılama
Milliyet ekibi ile Hakkâri’ye giriş yapan BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ı taşıyan konvoy, kent merkezinde büyük bir sevgi gösterisi ile karşılandı. Milliyet yazarları, şehrin girişinde PKK’lıların çekilmesini izlemek amacıyla kurulan “Çözüm Çadırı’nı ziyaret ederek kadınlarla bir süre görüştü. Kadınlar Milliyet yazarlarına, çözüm için hükümetin adım atmasını ve Öcalan dâhil, içerideki PKK’lıların serbest bırakılmasını istedi.
Kozakçıoğlu intihar etti – Radikal
OHAL döneminin en ünlü valisi Hayri Kozakçıoğlu intihar etti. Kozakçıoğlu’nun kanser hastası olduğu belirtildi.
Eski Olağanüstü Hal Bölge Valiliği (OHAL) Valisi Hayri Kozakçıoğlu, Sarıyer’deki evinde ölü bulundu. Kozakçıoğlu’nun kalbine tek el ateş ederek hayatına son verdiği belirlendi.
İddialara göre Kozakçıoğlu, Reşitpaşa Mahallesi, Ayhan Sokak, No: 2’deki evlerinde saat 01.30 sıralarında eşine rahatsızlandığını söyledi. Yatak odasından çıkan Hayri Kozakçıoğlu tripleks evlerinin orta katındaki çalışma odasına geçti. Hayri Kozakçıoğlu’nun eşi saat 09.00 sıralarında çalışma odasına girmek istedi. Ancak içeriden kilitli kapıyı açamadı. Bunun üzerine oğlu ve kızını aradı. Eve gelen Hayri Kozakçıoğlu’nun oğlu, polise haber verdi. Polisler çağırdıkları çilingire çalışma odasının kapısını açtırdı. İçeri girildiğinde Hayri Kozakçıoğlu’nun cesediyle karşılaşıldı.
Üzerinde pijaması bulunan ve yerde sırtüstü yatan Hayri Kozakçıoğlu’nun kalp krizi geçirdiğini sanıldı. Daha sonra yapılan ilk incelemede Hayri Kozakçıoğlu’nun, kapısı kilitli odasında göğsüne sıktığı tek kurşunla yaşamına son verdiği belirlendi. Hayri Kozakçıoğlu’nun silahını ateşlediği zaman henüz belirlenemedi. Eşinin silah sesi duymadığını söylediği öğrenilirken, emniyet yetkililerince bitişik atışlarda silah sesinin duyulmayacağı bildirildi.
Olay yeri inceleme ekipleri villada araştırma yaptı. Hayri Kozakçıoğlu’nun olay sırasında dışarıda bulunan kızı haber alır almaz eve koştu. Sarıyer İlçe Emniyet Müdürlüğü yakınındaki villa ve çevresinde polis geniş güvenlik önlemi de aldı. Hayri Kozakçıoğlu’nun cenazesi savcının incelemesinin ardından evinden çıkarıldı. Cenaze saat 15.30’da Yenibosna’daki Adli Tıp Kurumu ’na kaldırıldı.
‘Kanser hastasıydı’
Bu arada sokaktaki marketçi, Kozakçıoğlu’nu en son dün akşam gördüğünü söyledi. “Sağlığına dikkat eden bir insandı diyen marketçi, “İntihar edecek bir insan değildi. Bugün için bana sipariş vermişti. ‘Süt getirirsin’ demişti diye konuştu.
Cenazenin Adli Tıp’a gönderilmesinin ardından olay yerindeki incelemelerini tamamladıktan sonra evden çıkan İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekili Mustafa Emre basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Emre, “Cenaze, yasa gereğince ölüm sebebinin tespiti için Adli Tıp Kurumu’na gönderildi dedi. Bir habercinin “İntihar iddiaları doğru mu? sorusuna Başsavcı Vekili Emre, “Yok, hayır. Teknik olarak şu anda bir açıklama yapamayacağım cevabını verdi. Yakın çevresi ise Kozakçıoğlu’nun ileri düzeyde kanser olduğunu belirtti.
İstihbaratçılar belgede sahtecilik de yaptı – Sabah
Yargıtay, Dink cinayetinde, kamu görevlilerinin 6 ay önceden bildikleri suikasti gizlemek için belgede sahtecilik yaptıklarını belirtti
Hrant Dink suikasitı soruşturması iki koldan yürüyordu. Birincisi cinayet davası olarak İstanbul’da görüldü. İkincisiyse ihmali bulunan kamu görevlileriyle ilgili. Bu kapsamda dönemin Trabzon İl Jandarma Komutanı Albay Ali Öz, İstihbarat Şube Müdürü Yüzbaşı Metin Yıldız, istihbarat şubesinde görevli Astsubay Okan Şimşek, Uzman Çavuşlar Veysal Şahin ve Önder Araz Trabzon 2’nci Sulh Ceza Mahkemesi’nde yargılandı. Mahkeme, Dink’in öldürüleceğinin Coşkun İğci tarafından bildirilmesine rağmen gereğini yapmadıkları gerekçesiyle görevi kötüye kullanmaktan Öz ve Yıldız’ı 6, diğer 3 sanığı da 4’er ay hapse mahkûm etmişti. Temyiz üzerine kararı inceleyen Yargıtay Başsavcılığı, İğci’nin Yasin Hayal’den öğrendiği Dink cinayetini 6 ay önceden bildirmesine rağmen sanıkların, “Bu olayları anlatırsan, can güvenliğin tehlikeye düşer” diye tehdit ettiklerini kaydetti. Başsavcılık, bilgiyi Jandarma Genel Komutanlığı’na bildirmeyen sanıkların, Dink’in ölümünden bir gün sonra 20 Ocak 2007’de, istihbarat yeni öğrenilmiş gibi Haber Kayıt ve Bildirim Formu düzenlediklerini kaydetti. Başsavcılık sanıkların “evrakta sahtecilik” suçu işlediklerini ve Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmalarını istedi. 11’inci Ceza Dairesi, savcılığı haklı bulursa sanıklar 3 yıldan 8 yıla kadar hapisle yargılanacak.
Almanya’ya olumlu İsrail’e olumsuz bakış – Milliyet
BBC’nin yaptığı bir ankette Türklerin olumlu veya olumsuz baktıkları ülkeler belirlendi. Türkiye’nin en olumlu baktığı ülke Almanya, en olumsuzu ise İsrail
İngiltere merkezli yayın devi BBC’nin dünya servisi, 25 ülkede düzenlediği bir ankette hangi ülkelere olumlu hangilerine olumsuz bakıldığını ortaya koydu. Anketin yapıldığı ülkelerde en olumlu algıya sahip olan ülke yüzde 59 ile Almanya oldu. Almanya’yı Kanada, İngiltere, Japonya ve Fransa izlerken, en olumsuz algıya sahip ülke ise İran. Vatandaşların olumsuz baktıkları ülkelerde İran’ın ardından Pakistan, Kuzey Kore, İsrail ve Rusya geliyor. Türkiye’de düzenlenen ankete katılan kişilerin en olumlu baktığı ülkeler Almanya ve Japonya olurken en olumsuz bakılan ülke olarak İsrail öne çıkıyor.
Hindistan geriliyor
Anketin genel olarak ortaya koyduğu sonuçlar arasında ekonomileri hızla büyüyen Hindistan ve Çin’e yönelik bakışın giderek olumsuz bir çehreye büründüğü görüldü. Almanya ise bu yıl en olumlu bakılan ülkeler sınıflandırmasında Japonya’yı geçerek ilk sıraya oturdu. Bunun Almanya’nın gayretle yürütülen diplomasisinin olumlu bir sonucu olduğu düşünülüyor. Almanya Şansölyesi Angela Merkel’in genelde İspanya ve Fransa’da Nazi Almanyası’na ithafla Hitler olarak resmedilmesine rağmen bu ülkelerde Almanya’nın olumlu bir algıya sahip olması ise şaşırtıcı. İngiltere’ye dair olumlu algının yükselişe geçmesi ise 2012’de Olimpiyatlar’a evsahipliği yapmış olmasına bağlanıyor. AB’ye olumlu bakanların oranında geçen yıl gözle görülür bir düşüş yaşanırken bu yıl ise bu oranın dengeye kavuştuğu belirtiliyor.
26 bin kişi katıldı
BBC’nin 2005’den beri düzenlediği anket için Aralık 2012 ile Nisan 2013 arasında 26,299 kişiyle görüşüldü. Katılımcılar 25 ülkeden seçildi. Ankete katılan kişilere Avrupa Birliği (AB) ve 16 ülkeye nasıl baktıkları soruldu. Bu ülkeler arasında Türkiye yer almıyor. Bu yüzden Türkiye’nin katılımcılar için nasıl bir algıya sahip olduğu ortaya çıkmadı. BBC’nin GlobeScan ve PIPA ile yaptığı ankette rastgele seçilen katılımcılar ile yüz yüze görüşüldü ya da telefon görüşmeleri yapıldı. Ülkelere bakışlarının “pozitif ya da “negatif olarak değerlendirilmesi talep edildi.
‘Esad 500 akrabası ile gidebilir’ – Milliyet
Suriyeli muhalifler Genel Kurul için İstanbul’da toplandı. Ulusal Koalisyon’un eski başkanı Hatip, Beşar Esad’a 20 gün içinde yönetimden ayrılması teklifini sundu
Suriyeli muhaliflerin çatı kuruluşu kabul edilen Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK), Genel Kurul Toplantısı’nı İstanbul’da gerçekleştiriyor. Muhaliflerin, üç gün sürecek toplantı sonunda, geçiş hükümeti kurulması planının tartışılacağı ikinci Cenevre Konferansı’na katılıp katılmayacaklarına karar vermeleri bekleniyor. Aynı zamanda toplantıda Muaz el-Hatip’in istifasının ardından yeni SMDK başkanı seçilecek. Başkan adayları arasında Suriye Ulusal Konseyi’nden (SUK) Luey Safi, eski Başkan Muaz el-Hatib, Geçici Başkan George Sabra, Halep Yerel Meclisi’nden Celaleddin Hancı ve iş adamı Mustafa Sabbağ’ın da adı geçiyor. SMDK’ya yeni üye katılımının beklendiği toplantıda, 63 koalisyon üyesi, 3 başkan yardımcısı ve genel sekreter de seçecek.
SMDK, Batılı ülkeler tarafından Cenevre konferansına katılması yönünde baskı görse de silahlı muhaliflerin desteğini tamamen kaybetmekten korkuyor. Zira geçiş hükümetinde muhaliflerin yanı sıra Baas Partisi üyelerinin de bulunması öngörülüyor. SMDK, Batı’dan Esad’ın iktidarı bırakmasına dair güvence istiyor. SMDK eski Başkanı Muaz el-Hatib, Esad’ın, “barışçıl geçişi kabul etmesi halinde yakın akrabalarından oluşan 500 kişiyle kendisini kabul eden herhangi bir ülkeye güvenli bir şekilde gidebileceğini söyledi. Facebook hesabında yayımlanan açıklamasında Hatib, “SMDK Genel Kurul toplantılarından çıkan kararların ardından Esad’ın, 20 gün içinde yetkilerini yardımcısı Faruk Şara veya Başbakan Vail el-Halki’ye devretmesini istedi.
‘Uzak ihtimal’
Özgür Suriye Ordusu Birleşik Komutanlığı Genelkurmay Heyeti üyesi Muhammed Alluş, önümüzdeki ay düzenlenmesi planlanan 2’inci Cenevre görüşmelerine katılmalarının uzak bir ihtimal olduğunu söyledi. AA’ya konuşan Alluş, konferansa katılıp katılmayacaklarının Genel Kurul’dan çıkan sonuçlara göre netleşeceğini belirtti. Alluş, “On binlerce yaralı ve ölünün ardından Esad ile oturup görüşmemiz, Esad ve yönetiminin suçsuz olduğunu kabul ettiğimiz anlamına gelir dedi.
‘Esad büyük saldırıya hazırlanıyor’ – Vatan
Daily Telegraph’ta yer alan bir analizde, bir İngiliz güvenlik uzmanı, Suriye ordusunun son dönemde büyük kazanımlar elde ettiğini bu nedenle isyancıların silahlandırılmasının zorunluk haline geldiğini söylüyor.
Söz konusu uzmana göre Suriye ordusunun isyancıların ikmal ve kaçış yollarını kesti ve isyancıları ezmeye yönelik çok büyük bir saldırı planlanıyor. Adı açıklanmayan uzman, “İsyancılar kötü bir performans sergiliyor. Esad sonunda bu savaşı kazanamayacak olsa da isyancılar, yeni mağlubiyetlere uğrama riskiyle karşı karşıya” diyor.
Satırlı saldırının faili ‘yalnız kurt’ – Milliyet
Londra’nın göbeğinde bir İngiliz askerinin öldürüldüğü satırlı saldırı İngiltere’de ‘yalnız kurt’ alarmı verdirdi. Faillerden birinin, katı Hıristiyan bir ailenin çocuğu iken 2003’te İslamı seçen Nijerya asıllı bir kişi olduğu belirtildi.
İngiltere’nin başkenti Londra’da bir İngiliz askerinin ölümü ile sonuçlanan satırlı saldırı, ABD’deki Boston Maratonu’nda üç kişinin öldüğü patlama sonrasında bir kez daha ‘yalnız kurt’ tehlikesini gündeme getirdi.
Zira İngiliz vatandaşı olan saldırganların, hiçbir örgütle bağları bulunmadığı düşünülüyor. Saldırı, Batılı istihbarat teşkilatlarının herhangi bir örgüte bağlı olmayan, çoğunlukla internet üzerinden katıldığı platformlarda radikalleşen kişilerin gerçekleştirdiği bu tip terör saldırılarına karşı önlem alamadığını bir kez daha gözler önüne serdi.
Önceki gün gerçekleşen saldırıda, bıçak ve satır taşıyan iki kişi, Kraliyet Kışlası yakınlarında bir askeri öldürmüş ve kafasını kesmeye çalışmıştı. Saldırganların Afganistan’da öldürülen Müslümanları hatırlatırak “Göze göz, dişe diş dedikleri ve “Allahu Ekber diye bağırdıkları belirtilmişti.
İngiliz basını, saldırganların Nijerya asıllı İngiltere vatandaşları olduğu yazdı. Basında saldırganlardan birinin adının Michael Adebolajo (28) olduğu belirtilirken diğerinin kimliği açıklanmadı.
‘İki yıl önce kayboldu’
Adebolajo’yu tanıdığını iddia eden kişilerin ifadelerine göre, koyu Hıristiyan bir ailenin çocuğu olan genç adam, çocukluğundan beri İngiltere’de yaşıyordu. Adebolajo, 15 ila 16 yaşları arasında İslam’a ilgi duymaya başladı. Adebolajo’nun ailesi de çocukları radikal İslam’a yönelince çareyi yaşadıkları Romford’dan Londra’ya taşınmakta buldu. Ancak Adebolajo, El Muhacirun adlı aşırı İslamcı örgütün toplantılarına katılmaya başladı. Örgütün eski lideri Anjem Choudary, “Onu mücahid olarak tanıyorum. Toplantılarımıza katılırdı. Ancak onu El Muhacirun’un bir üyesi olarak tanımlayamam. Üye olmayanlar da toplantılara gelebiliyordu dedi.
Independent gazetesine konuşan Choudary, “Sessiz ve normal bir adamdı. 2003’te Müslüman oldu. İki yıl önce de ortadan kayboldu. O süre zarfında nasıl bir etki altında kaldığını bilmiyorum diye ekledi. The Times gazetesi de saldırganlardan birinin geçen yıl el Şebab örgütüne katılmak için İngiltere’den Somali’ye yola çıktığını ancak gidemeden gözaltına alınarak durdurulduğunu öne sürdü. Times, saldırganların Nijerya’daki radikal İslamcı Boko Haram örgütüyle bağlantıları bulunmadığını da ekledi.
El Kaide dergisi mi etkiledi?
Yalnız kurt saldırıları, internette kendi kendilerine radikalleşen, bir örgüt ile bağı olmamasına rağmen El Kaide gibi örgütlerden etkilenen kişilerin basit silahlarla gerçekleştirdikleri olaylar olarak tanımlanıyor. Bu saldırıların tespit edilmesi ise neredeyse imkansız. Saldırıların nereden gelebileceği bilinmiyor, istihbarat ya da polisin önceden haberdar olabilmesini sağlayacak organize bir plan bulunmuyor.
Satırlı saldırganların da El Kaide’nin dergisi Inspire’dan etkilenmiş olabileceği düşünülüyor. Zira, dergide yer alan bazı makalelerle El Kaide’nin ‘yalnız kurt’ tipi saldırılara destek verdiği belirtiliyor. Hatta, El Kaide destekçilerine sokağa yanlarında bıçakla çıkmaları, Müslüman olmayan askerlerin kafalarını kesmeleri ve arabalarla ezmeleri tavsiye ediliyor.
‘MI5 tanıyordu’ iddiası
Times’a konuşan bir kaynak İngiliz iç istihbarat teşkilatı MI5’ın saldırganları tanıdığını ancak tehdit yaratmadıkları düşüncesiyle önlem alınmadığını öne sürdü. İngiliz polisi de Adebolajo’nun babası Anthony’ye (56) ait olduğu iddia edilen bir evi aradı. Saldırganın da Saxilby kasabasındaki evde 10 yıl yaşadığı açıklandı. Adebolajo’nun Greenwich Üniversitesi’nde sosyoloji okuduğu da gelen iddialar arasında.
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.navendalekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net – www.lekolin.info