25 Haziran 2014 Çarşamba Saat 08:03
Financial Times bugün Irak krizinde Sünnilerin artan rolüne dikkat çekiyor.
Gazete, Sünni lider Raffi El Issawi’nin sözlerine yer veriyor. Issawi daha önce, Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin yer almadığı, kapsayıcı yeni bir hükümet kurulursa, Sünnilerin Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) militanlarını yenebileceğini söylemişti.
Financial Times’a konuşan Issawi, Irak’ın şu anda bölündüğünü ve ülkeyi yalnızca Sünnilerin kurtarabileceğini söylüyor. BBC Türkçe’de yer alan haberde, Kürsidtan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani’nin “Maliki’nin varlığı Kürtleri bağımsızlık aramaya itiyor” yorumuyla, Issawi’ye katıldığı yazıyor.
Haberde, Irak eski Ekonomi Bakanı olan Issawi’nin Maliki tarafından görevden alındığı hatırlatılıyor. Gazete, Issawi’nin Iraklı Sünniler üzerindeki etkisine dikkat çekiyor ve açıklamalarının önemli olduğunu ifade ediyor.
Sünni aşiretlerin 2007’de IŞİD’in öncüsü El Kaide’yi yendiği vurgulanan haberde, Sünnilerin Maliki hükümeti için savaşmayı reddettiği belirtiliyor.
‘Irak federal bölgeler olarak yönetilmeli’
Issawi, Iraklı Sünnilerin haklarının verilmesi ve Irak’ın federal bölgeler olarak yönetilmesi gerektiğini söylüyor.
Gazete, Sünni ve Kürtlerin yeni bir Irak hükümeti için bir süredir potansiyel ortaklarını gözden geçirdiklerini yazıyor.
Gazetede yer alan bir başka yazıdaysa, bir zamanlar Saddam Hüseyin’e karşı birlikte mücadele eden Şii ve Kürtlerin, bugün Şii lider Maliki ile Kürt lider Barzani arasındaki çekişme yüzünden ilişkilerinin kötüleştiği belirtiliyor.
‘Kürtler Katar-Suudi Arabistan-Türkiye üçlüsüyle işbirliği yapıyor’
Yazıda, petrol ve bütçe nedeniyle zedelenen Kürt-Şii ilişkilerinin kolay kolay düzelemeyeceği iddia ediliyor.
Asaib Ehl El Hak Partisi yetkilileri gazeteye yaptıkları açıklamada şunları söylüyor:
“Kürtlerle bir sorunumuz yok … Ancak elimizde Mesut Barzani’nin IŞİD’le ve onu destekleyen Katar-Suudi-Türkiye ortaklığıyla işbirliği yaptığına dair kanıtlar var.”
Independent gazetesinde Patrick Cockburn Irak ve Kürtlerle ilgili bir yazı kaleme almış. Cockburn’e göre, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin “birlik” çağrısı karşılık bulmuyor ve Irak’taki bölünme, Kürtlere kendi yönettikleri bir ülkeye doğru avantaj sağlıyor.
Kürtlerin artık Irak’ı merkezi bir devlet olarak görmedikleri belirtilen yazıda, IŞİD krizi sonrası Kürtlerin fırsatları değerlendirdiği ifade ediliyor. Cockburn, Araplarla çekişmeli olan Kerkük, Nineve, Selahaddin ve Diyala gibi vilayetlerin Kürtlerin hakimiyetine geçtiğini yazıyor. Cockburn’e göre Kürtler, kendi kaderini tayin mücadelesini bu ortamda kazanabilir.
‘Irak bölünmenin eşiğinde’
Gazeteci, sahadaki gelişmelerin Kerry’nin yeni bir Irak hükümeti önerisini geride bıraktığını, söz konusu hükümetin kurulması halinde bile Bağdat’ın ülkenin kuzey ve batısında fazla etkisinin kalmadığını söylüyor.
Kürtlerin ABD’nin önerisine çok yaklaşmayacağı kaydedilen yazıda, bir üst düzey yetkilinin şu sözlerine yer verilmiş: “Kürtler Bağdat’taki siyasi süreçten çekilirse, bu olumsuz bazı olayları tetikleyebilir.”
Daily Telegraph ise Irak krizini “Batılı diplomatlar Irak’ın bölünmek üzere olduğunu söylüyor” başlıklı bir yazıyla ele alıyor.
Haberde, cihatçıların Irak’ın kuzeyinde kazandığı başarının ülkeyi farklı dini bölgelere bölünmenin eşiğine getirdiği belirtiliyor.
Gazeteye konuyla ilgili açıklama yapan ve ismi verilmeyen bir diplomat, Maliki hükümetine dair Batı’daki endişeyi dile getiriyor. Diplomat sözlerine şöyle devam ediyor:
“Irak’ın siyasi liderleri bugün sorunların farkındalar. Ama bu konuda herhangi bir adım attılar mı? Hayır, atmadılar.”
Diplomat, IŞİD’in bunları tek başına yapamayacağını söylüyor. Diplomatın iddialarına göre Maliki’nin izlediği Sünnileri dışlayan politika nedeniyle bazı Sünniler IŞİD’e aktif olarak yardım ediyor.
Haberde, Maliki’nin gitmesi yönündeki baskıya Kürt lider Barzani’nin de destek verdiği belirtiliyor.
‘Yeni bir gerçeklik, yeni bir Irak’
Gazete, Iraklı yetkililerin Sünni siyasi muhalifler Ummu Naci Cabara’nın IŞİD’e karşı savaşırken öldüğü bilgisini verdiğini yazıyor. Cabara, Selahaddin vilayeti valisinin danışmanıydı. Sünni bir aşiret ağasının kızı olan Cabara’nın babası, El Kaide bombalı araç saldırısında ölmüştü.
Cabara ailesi, Saddam Hüseyin’in devrilmesinin ardından merkez ve kuzey Irak’ta aktif olarak siyasete katıldılar. Cabara’nın amcası da bu sene başında IŞİD tarafından öldürülmüştü.
Times, “Kürtler Kerry’ye bölünmenin kaçınılmaz olduğunu söyledi” başlıklı bir yazıyla Orta Doğu’daki IŞİD krizini ele alıyor.
Haberde Barzani’nin IŞİD saldırıları sonrasında “yeni bir gerçeklik ve yeni bir Irak doğduğu” sözlerine yer veriliyor. Barzani’nin sözlerinin, Kerry’nin kapsayıcı yeni bir hükümet kurma çabasına engel oluşturduğu yazıyor.
Gazeteye göre Barzani’nin “yeni bir gerçeklik” sözleri, Kürtlerin Kerkük’ten geri çekilmeyeceği anlamına da geliyor.
Bazı Kürt yetkililerin olası bir bağımsızlık ihtimalini gözden geçirdiği kaydedilen haberde, ABD ve Türkiye’nin buna karşı çıktığı vurgulanıyor.
Basından…
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.lekolin.org – www.navendalekolin.com – www.lekolin.net – www.lekolin.info
