• kurdî
  • Turkish
  • الرئيسية
  • اخبار
  • مقالة
  • بحث
  • التحليل السياسي
  • حقائق
  • الكل
    • الدراسات الاستقصائية
    • الإعلانات
    • ريبورتاج
    • المحررين
    • علم البيئة
    • اقتصاد
    • المرأة
    • الشبيبة
    • الصحافة الاجنبية
    • تاريخ ولغة كوردستان
    • من نحن
    • تصريحات صحفيه
    • تحديثات
    • التاريخ
    • وثائقي
    • نصوص
    • من القارئ
    • وجهات نظر
    • المشاركات
    • تكنولوجيا
    • حقائق
Sonuç yok
Tüm Sonuçları Göster
  • الرئيسية
  • اخبار
  • مقالة
  • بحث
  • التحليل السياسي
  • حقائق
  • الكل
    • الدراسات الاستقصائية
    • الإعلانات
    • ريبورتاج
    • المحررين
    • علم البيئة
    • اقتصاد
    • المرأة
    • الشبيبة
    • الصحافة الاجنبية
    • تاريخ ولغة كوردستان
    • من نحن
    • تصريحات صحفيه
    • تحديثات
    • التاريخ
    • وثائقي
    • نصوص
    • من القارئ
    • وجهات نظر
    • المشاركات
    • تكنولوجيا
    • حقائق
Sonuç yok
Tüm Sonuçları Göster
Sonuç yok
Tüm Sonuçları Göster
Anasayfa اقسام اقتصاد

İKTİDARLARIN GİZLİ KASASI: ÖRTÜLÜ ÖDENEK

Yayınlayan Lekolin
15 مارس 2020
Kategori: اقتصاد
256 2
A A
İKTİDARLARIN GİZLİ KASASI: ÖRTÜLÜ ÖDENEK
Facebook İle PaylaşınTwitter İle Paylaşın
FacebookX

02 Ocak 2014 Perşembe Saat 08:51

TC devletinin Kürtlere karşı yürüttüğü savaşta faili meçhullerin yoğunlaştığı dönemlerde gündeme gelen örtülü ödenek yıllar geçtikçe onlarca kat artarak faşist inkârcı hükümetler tarafından Kürtlerin kanını emenlere aktarıldı ve aktarılmaya devam ediyor.Örtülü ödenek bilindiği gibi ilk defa Kürdistan’da savaşın yoğunlaştığı dönem olan Tansu Çiller döneminde gündeme gelmişti. O dönemde JİTEM, örtülü ödenekten finanse edilerek her gün onlarca Kürt vahşice katlediliyordu.

TC devletinin Kürtlere karşı yürüttüğü savaşta faili meçhullerin yoğunlaştığı dönemlerde gündeme gelen örtülü ödenek yıllar geçtikçe onlarca kat artarak faşist inkârcı hükümetler tarafından Kürtlerin kanını emenlere aktarıldı ve aktarılmaya devam ediyor.

Örtülü ödenek bilindiği gibi ilk defa Kürdistan’da savaşın yoğunlaştığı dönem olan Tansu Çiller döneminde gündeme gelmişti. O dönemde JİTEM, örtülü ödenekten finanse edilerek her gün onlarca Kürt vahşice katlediliyordu. Bölgede işlenen birçok faili meçhul cinayette adı geçen Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım’ın oğlunun yazdığı kitapta “Çuvallarla eve para taşıdık diyebilirim. Babamın ödeneği vardı   diyor. Kürdistan’da savaş yoğunlaştıkça örtülü ödenekten harcanan paralarda savaşa paralel bir şekilde arttı.

2013 yılında rekor seviyeye ulaşan örtülü ödenek harcamaları daha yıl tamamlanmadan milyar lirayı geçti. 2013 yı­lı­nın ka­sım ayı so­nu iti­ba­riy­le, ör­tü­lü öde­nek­ten har­ca­nan pa­ra “1 mil­yar 187 mil­yon TL’ye­ ulaş­tı. Bu tu­tar, şu ana ka­dar ya­pı­lan en yük­sek har­ca­ma.

Peki örtülü ödenek nedir, nasıl ve kimin tarafından hangi koşullarda kullanılıyor?

Kamu Mali Kontrol Kanunu’nun 24. Madde girişi:

‘Örtülü ödenek kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, Devletin milli güvenliği ve yüksek menfaatleri ile devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar ve olağanüstü hizmetlerle ilgili hükümet icapları için kullanılmak üzere Başbakanlık bütçesine konulan ödenektir.’

Maddede herhangi bir sınır yok. Yurttaşın cebinden çıkan bu paraları kullanmak Başbakan’ın inisiyatifine kalmış. İsterse savaşa aktarır, isterse sömürgecilik faaliyetleri için kullanır, isterse çetelere aktarır, isterse cebine atar. Çünkü Başbakanın bu konuda kimseye hesap verme mecburiyeti yok. Kanuna göre Başbakan’ın örtülü ödenek harcaması konusunda kimseye hesap verme yükümlülüğü bulunmuyor.

Örtülü ödenek belgeleri belli bir süre sonra imha ediliyor. Yani hiçbir denetime tabi tutulmadan yok olup gidiyor belgeler.

Örtülü ödeneği düzenleyen yasaya göre, yapılacak harcama o yılki bütçenin toplam ödeneklerinin binde beşini geçmemeli.
2013 yı­lı için, 404 mil­yar TL büt­çe gi­de­ri­nin bin­de 5’i ka­dar ya­ni yak­la­şık 2 mil­yar TL ola­rak be­lir­len­di. Suriye çetelerine verdiği desteği göz önüne alırsak Başbakan onu da aktarır. Böy­le gi­der­se yıl so­nun­da ör­tü­lü öde­nek­ten ya­pı­lan top­lam har­ca­ma 1.5 mil­yar li­ra­yı bu­la­bi­lir.
2012 yı­lı­nın ta­ma­mın­da ya­pı­lan har­ca­ma 1 mil­yar 175 mil­yon li­ra­. 2013 yılının on bir ayında ise harcanan para,1 mil­yar 187 mil­yon li­ra.

Sürekli şeffaf politikalarını öve öve bitiremeyen ve tüyü bitmemiş yetimin hakkını savunduğunu dile getiren Başbakan, yurttaşın cebinden dolaylı vergilerle aldığı paraları nereye harcadıklarını açıklamaya gelince de “Devlet güvenliği   safsatasıyla göz boyayarak kendini kurtarmaya çalışıyor.

AKP devleti yaptığı gizli operasyonlar ve bazı ülkelerin muhaliflerini kışkırtmak için örtülü ödenekten onlara para aktarıyor, tabi bunu da yaptığı zamlarla yurttaşın sırtına vuruyor.

Örtülü ödenekte harcama rekoru kıran AKP hükümeti ve Başbakan Erdoğan, kendisinden önceki savaş baronları konumunda olan başbakanlara harcama konusunda taç çıkartacak cinsten.

Tansu Çiller dönemi

Tansu Çiller 1993 yı­lın­da Baş­ba­kan ol­du. 1996 Mar­t’­a ka­dar Baş­ba­kan­lık yap­tı. İk­ti­dar­da ol­du­ğu son iki yıl­da top­lam 5,3 mil­yon li­ra ör­tü­lü öde­nek harcaması yapıldı dönemin parasıyla. JİTEM’e para aktardığı herkes tarafından bilinen bir durumdu. Kürdistanlıların köyleri bu paralarla boşaltılıyor ve Kürtler bu paralarla alınan silahlarla öldürülüyordu.

Erbakan, 6,3 mil­yon li­ra­lık har­ca­ma yap­tı

Re­fah-Yol hü­kü­me­ti dö­ne­min­de Ha­zi­ran 1996- Ha­zi­ran 1997 ara­sı Baş­ba­kan­lık yap­tı. O bir yıl­da da ör­tü­lü öde­nek­ten 6,3 mil­yon TL har­ca­dı. Ör­tü­lü öde­nek­ten Çe­çen­le­re pa­ra ak­ta­rıl­dı­ğı id­dia edil­miş­ti. Er­ba­kan, par­ti­si­ne “Bu ko­nu­da ko­nuş­ma­yı­n ta­li­ma­tı ver­miş­ti.

Yılmaz’ın ör­tü­lü büt­çe­sin­den 8,8 mil­yon TL git­ti

Ana­va­tan Par­ti­si es­ki Ge­nel Baş­ka­nı Me­sut Yıl­maz, Ha­zi­ran 1997’den Ocak 1999’a ka­dar Baş­ba­kan­lık kol­tu­ğun­da otur­du. Sa­de­ce 1998 yı­lın­da örtülü öde­nek­ten 8,8 mil­yon TL har­ca­dı. Mesut Yıl­maz dö­ne­mi­nde yapılan ör­tü­lü öde­nek har­ca­ma­la­rı da çok ko­nu­şul­du.

Ecevit,170 mil­yon TL’­lik öde­nek kul­lan­dı

Ocak 1999’da­ki se­çim­ler­den son­ra Baş­ba­kan ol­du. AKP dö­ne­mi­ne ka­dar da Baş­ba­kan­lık kol­tu­ğun­da otur­du. İk­ti­dar­da­ki 3 yıl­da top­lam 170 milyon TL ör­tü­lü öde­nek har­ca­ma­sı yap­tı. Bülent Ece­vit dö­ne­min­de en çok kay­nak ise is­tih­ba­rat har­ca­ma­la­rı­na aktarıldı. Ecevit bir belgesel için verdiği röportajda dönemin genel kurmay başkanının JİTEM’e aktarılmak üzere kendisinden para istediğini  itiraf etmişti  

AKP iktidarı ve düzenli artış

AKP istikrarlı bir yükseliş göstererek örtülü ödenekten harcamaları düzenli bir şekilde artırmayı bilmiştir. 2009 yılında “KCK adı altında başlatılan operasyonlar ve 2011’den itibaren de Rojava’da çetelere verdiği destek ile örtülü ödenekte yaşanan artışın paralel olması ise dikkat çekti.

2003    103 milyon 12 bin 740 TL

2004     107 milyon 375 bin 284 TL

2005     84 milyon 88 bin 668 TL

2006     207 milyon 646 bin TL

2007     262 milyon 286 bin 521 TL

2008     290 milyon 981 bin 700 TL

2009     341 milyon 971 bin 042 TL

2010    366 milyon 170 bin 247 TL

2011    391 milyon 682 bin 533 TL

2012   1 mil­yar 175 mil­yon TL

2013 on bir ayda 1 mil­yar 187 mil­yon TL.

Kürdistan’da yürütülen savaşın finansörü konumunda olan örtülü ödenek, AKP hükümeti döneminde Kürdistan’daki savaşla birlikte Suriye’de ÖSO ve çetelerin finansında da kullanılıyor. 2010-2011 yılı arasında örtülü ödenek artışı 25 milyon lira iken, Kürdistan’ da savaşın tırmanması ve Kürdistan Özgürlük Gerillalarının eylemlerinin artmasıyla birlikte örtülü ödenekteki artış bir önceki yıla göre neredeyse üç kat artış göstermişti.

2013 yılına geldiğimizde ise örtülü ödenekten para aktarılacak hem savaş alanı hem de kurum sayısında artış oldu.  2013 yılının, Kuzey Kürdistan’da savaş yönünden sakin geçmesi AKP devletini hem resmi bir şekilde aktarılan bütçe hem de örtülü ödenek yönünden rahatlattı.

Rojava’da ki çeteler, Güney Kürdistan’da ki kamplarda çetelere verilen eğitimlerin masrafları, Özel savaş ve propaganda televizyonu RUDAW ile PKK’ye karşı Güney Kürdistan’da bir araya getirilen ve Kuzey Kürdistan’da faaliyete sokulan, KDP ile AKP destekli PDK Bakur’a aktarılan paralar da hep AKP’nin örtülü ödeneğinden aktarıldı.

Libya’ya örtülüden 300 milyon dolar

AKP devleti Ortadoğu’da ki geç kalmış sömürge hayallerini gerçekleştirmek için girdiği yarışta Lib­ya­’da Mu­am­mer Kaddafi’yi deviren mu­ha­lif­le­re 2011 yılında örtülü ödenekten 300 mil­yon do­la­r aktarmıştı. Ama AKP Libya’da umduğunu bulamayınca yani sömürgecilik hayallerini gerçekleştiremeyince rotayı çevirmek zorunda kalmıştı. Bu rotada Başbakan Erdoğan’ın bir zamanlar sırtını sıvazlayıp kardeşim dediği Beşer Esat oldu.

CHP Gaziantep milletvekili Mehmet Şeker, 2012 bütçe görüşmelerinde Libya’ya yapılan 300 milyon dolarlık yardımı hatırlatarak, Suriyeli muhalifler için de örtülü ödenekten para aktarılmış olabileceğini belirtmişti. Şeker TBMM’ye bir önerge de vererek ‘’Örtülü ödenekten yapılan harcamaların artışında, Arap baharı olarak adlandırılan olayların finansmanı rol oynamış mıdır? ’’ diye sormuştu. Önergeyi yanıtlayan Başbakan yardımcısı Bekir Bozdağ ise, “örtülü ödenek harcamalarının kamu mali yönetimi ve kontrol kanunu gereğince yapıldığını belirtmekle yetinmişti.
 

TC Ya­salarında ör­tü­lü öde­ne­ğin ne­re­ye har­can­dı­ğı açık­lan­mı­yor. Bel­ge­le­ri de har­ca­ma son­ra­sı im­ha edi­li­yor. Ör­tü­lü öde­nek Baş­ba­ka­n’­ın inisi­ya­ti­fin­de. An­cak bu örtülü ödeneğin sa­de­ce Baş­ba­kan ta­ra­fın­dan kul­la­nıl­dı­ğı­ an­la­mı­na gel­mi­yor, di­ğer ba­kan­lık­lar ve ku­rum­lar da örtülü öde­nek­ten ya­rar­la­na­bi­li­yor. Bu ku­rum­la­rın ba­şın­da Mil­li İs­tih­ba­rat Teş­ki­la­tı (MİT) ge­li­yor.

Meclis’te AKP hükümeti tarafından hazırlanan 11. bütçe olan 2013 bütçe görüşmeleri devam görüşmelerinde örtülü ödenek harcamaları ise sık sık gündeme gelmişti. BDP Eş Genel Başkanı Gültan Kışanak, bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmasında, örtülü ödeneğin AKP hükümetleri döneminde istikrarlı bir şekilde artış gösterdiğine de dikkat çekerek, “hükümetin hakkını yemeyelim grafiği yükselen bir şey var. Bu grafikte örtülü ödeneğin grafiğidir. İstikrarlı şekilde artan tek şey vardır, örtülü ödenektir. Örtülü ödenek rutin dışına çıkmaktır. AKP döneminde gördük ki rutin dışına çıkmak düzenli şekilde artmıştır. Bu da bu ülkenin barışına, demokrasisine yapılmış en büyük kötülüktür” demişti.

Rojava Savaşının Kaynağı: Örtülü Ödenek

El Kaide’ye bağlı El Nusra ve Irak Şam İslam Devleti çeteleri ile Selefi çeteler uzun zamandır Rojava Kürtlerine karşı savaşıyorlar. Çetelerin Kürtlere karşı savaşmak için AKP devletinden destek aldıkları ve Suriye’ye geçmek için Türkiye’yi kullandıkları defalarca belgelenmişti.

Çeteler Türkiye’de ki hastanelerde tedavi ediliyor ve neredeyse bütün lojistik destekleri AKP hükümeti tarafından sağlanıyor. Ayrıca çetelerin Kürtlere karşı daha kaliteli bir şekilde savaşmalarını sağlamak için Türk subayları tarafından eğitiliyorlar.

Bunların hepsi bir araya getirilince örtülü ödeneğin bir kısmının nereye gittiği ortaya çıkıyor.

“Modern Korucu RUDAW’a AKP desteği

Federal Kürdistan Bölgesinin Hewlêr kentinde Rojava Kürdistan’ına karşı uluslararası kara propaganda faaliyeti yürütmekle görevlendirilen Rudaw TV’nini, kimler tarafından ne amaçla kurulduğu Lêkolin.org sitesinde yayınlanan belgelerle ortaya çıkmıştı.

Kürdistan’ı sömürenler Osmanlı döneminden beri Kürtleri katlederlerken ve Kürtlerle savaşırken, Kürtleri muhbir yapar, ihanetçi yapar böylece işlerini kolaylaştırırlardı. Bu yöntemler şimdide sürüyor ama aynı yöntem her dönem için geçerli olmaz.

Rudaw TV modern koruculuk sisteminin başka bir sürümü olarak karşımıza çıkıyor. En son teknoloji ve geniş bir muhabir ağıyla uluslararası yayın yapan Rudaw TV, PYD ve YPG’ye karşıtlığıyla sürekli gündem de. Bu görev eskiden Türk medyasınındı. Federal Kürdistan Bölgesinin Televizyon ve modern kara propaganda teknikleri konusundaki tecrübesizliği göz önüne alındığında işin içinde başka ellerin olduğu gün gibi ortay çıkıyor.

Rudaw TV’nin özellikle Rojava ve Türkiye’de ki şube ile muhabir ağları AKP hükümetinin aktardığı paralarla Kürtlere karşı özel savaş yürütmekle görevlendirilmiş durumda.

PDK Bakur’un Kaynağı Nereden Geliyor­?

Federal Kürdistan bölgesinde temelleri atılan ve Kuzey Kürdistan’da siyasi alternatif olarak yaratılmaya çalışılan toplama bir parti oluşturuldu.­ Bu partide yer alanların çoğunluğu PKK’den kaçanlardan oluşuyor. Partinin adı PDK Bakur. AKP hükümeti ve KDP tarafından oluşturulan PDK Bakur, yine onlar tarafından finanse ediliyor. Türk devleti eskiden beri PKK’ye alternatif ama kendi himayesinde, resmi ideolojinin çizgisinden sapmayacak bir parti yaratmak istemiştir. Zaman zaman bunu başarmış olsa da bu tür toplama oluşumlar Kürtler tarafından hep boşa çıkartılmıştır.

Bu sefer kurulan, Barzani ve Erdoğan destekli partide iddialı görünüyor ama AKP hükümetinin örtülü ödenekten aktardığı paralar kesilince bakalım ne kadar dayanabilecek?

2013 Bütçe Görüşmeleri Yine Skandallarla Dolu

Türkiye’de Anayasa gereğince ( md.125) idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır. Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile SGK’ların bütün gelir ve giderleri ile mallarını TBMM adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve incelemek-denetlemek-hükme bağlamak yetkisi ise Sayıştay’a verilmiştir(md.160)

Sayıştay’ın iki temel işlevi vardır Bunlardan ilki genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerinin kanunlara, kurumsal amaç-hedef ve planlara uygunluk bakımından tetkik edilmesi ve sonuçlarının TBMM’ye raporlanmasıdır. İkincisi ise hesapların hükme bağlanmasını içeren, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir, gider ve mal hesapları ile ilgili işlemlerinin yasal düzenlemelere uygun olup olmadığına karar verilmesidir.

2013 bütçe görüşmelerinde bir skandal yaşandı. Aslında aynı durum 2012 bütçe görüşmelerinde de yaşanmıştı.

Skandal, Sayıştay raporunun Meclis Genel Kurulu’na sunulmamasıydı. Meclis tarihinde son iki yıldır, Sayıştay raporu olmadan, yani bütçenin göstermelik de olsa hiçbir denetimi yapılmadan, bütçe görüşmelerine başlanıyor.

Sayıştay, Bütçe ile Kesin Hesap Kanunu’na ilişkin denetimi Meclis adına yapmakla görevli. Meclis Genel Kurulunda, muhalefet milletvekilleri özellikle bu rapora dayanarak bütçe kanun tasarısını değerlendirirlerdi. CHP, MHP, BDP ve HDP’li vekillerde bütçenin denetlenmediği bir bütçe tartışmasının pek de anlamlı olmadığını haklı olarak ifade ediyorlar.

Şiyar Ardil

Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi

www.navendalekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net – www.lekolin.info


Etiketler: araştırmakurdiKurdishkurdistanLekolinTurkishTürkiye
Önceki yazı

KÜRDİSTAN’DA KOOPERATİF ÖRGÜTLENMESİ VE BELEDİYELER

Sonraki Haber

Rewşa-Zimanê-Kurdî – Statistik

Benzer Haberler

Dibe Batan Türkiye Ekonomisi ve Uluslararası Bankaların Yorumları
اخبار

Dibe Batan Türkiye Ekonomisi ve Uluslararası Bankaların Yorumları

23 مارس 2021
Ekonomiyi çökerten AKP-Erdoğan rejiminde Türkiye’de ‘gizli işsizlik’ oranı artıyor!
اقتصاد

Ekonomiyi çökerten AKP-Erdoğan rejiminde Türkiye’de ‘gizli işsizlik’ oranı artıyor!

15 مارس 2020
Ekonomi bıçak sırtında
اقتصاد

Ekonomi bıçak sırtında

15 مارس 2020
Sonraki Haber
Rewşa-Zimanê-Kurdî – Statistik

Rewşa-Zimanê-Kurdî - Statistik

Öne Çıkan Yazılar

  • Komünar Sitesi Yayında

    Komünar Sitesi Yayında

    1186 Paylaşım
    Paylaş 474 Paylaş 297
  • Ermenistan 2 Gerillayı Neden Ve Nasıl Teslim Etti

    834 Paylaşım
    Paylaş 334 Paylaş 209
  • Sihad Barzani Komutasında MİT Yeni Üsler Kuruyor!

    1133 Paylaşım
    Paylaş 453 Paylaş 283
  • 30 Yıllık Serxwebûn Arşivi İnternette

    1015 Paylaşım
    Paylaş 406 Paylaş 254
  • İstihbarat ve Türk Devlet Geleneği –DOSYA 1

    994 Paylaşım
    Paylaş 398 Paylaş 249

Önerilenler

Özel Savaş Politikalarının Merkezi Amed

 Kerkük Karışacak! -ÖZEL HABER

2023’te Kürtleri Büyük Zafer TC’yi Yıkım Bekliyor Neden Mi?

MİT Rojava İşgal Operasyonu İçin Urfa’da Arap Aşiretleriyle Toplandı – ÖZEL HABER

Cinayet ve Katliam Çetesi MİT’in Unuttuğu Gerçek

  • Hakkımızda
  • İletişim
  • Tüm Yazılar
KÜRDİSTAN ARAŞTIRMALAR MERKEZİ

© 2020 Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi

Tekrar hoşgeldiniz!

Hesaba giriş

Şifrenizimi unuttunuz?

Tüm alanlar zorunludur

Şifrenizi sıfırlamak için lütfen kullanıcı adınızı veya e-posta adresinizi girin.

Oturum aç

Add New Playlist